Мавод аз Википедиа ? донишномаи озод
Кайк
(
лот.
Siphonaptera
?
юн.-?ад.
σ?φων
? насос,
?πτερον
? бебол?о. Синоним?о
лот.
Suctoria
,
лот.
Aphaniptera
) ?
?ашароти
беболи майдаи хунмак, ки дар ?исми
ширх?рон
,
парранда?о
ва одам зиндаг? мекунад.
Кайк хуни ?айвоноти гуногун (гурба, калламуш?о, су?ур, саг ва ?айра)-ро макида, баъзан ангезандаи як ?атор бемори?ои хавфнок (тоун, ?асба ва ?айра)-ро дар байни одамон па?н менамояд. Оби да?они кайк таъсири озурдасоз? дорад. Кайк дар пашми ?айвонот ва пару боли паррандагон тез ?аракат карда, ?уфти пои ?афояш барои ?а?идан хидмат мекунад. Ранги кайк зардча ё ?игар? аст. Кайки нарина аз модинааш хурд мебошад.
Баъзе намуд?ои кайк фа?ат дар бадани ?айвоноти муайян зиндагон? мекунанд, намуд?ои дигар бошанд, дар ?онварони гуногун паразит? карда, аз як ?айвон ба ?айвони дигар мегузаранд. Зиёда аз 1000 намуди кайк маълум аст. Кайки одам (Purlex irritans), кайки саг (Ctenocephalides canis), кайки калламуш (Xenopsulla cheopis), кайки юрмон (Ceratophyllus tesquorum), кайки муш (Leptopsulla musculi) барои одаму ?айвонот хавфнок ва па?нкунандаи бемори?ои вазнин мебошанд. кайк дар манзили одамон, дар хок, пору, тар?иши фарш, тагандози ?айвонот ва ?айра афзоиш меёбад. Як кайки модина дар т?ли ?аёт то 400 дона тухм мегузорад. Аз тухм баъди 4 ? 12 шабонар?з кирмина?о мебароянд, ки рангашон сафед буда, по надоранд. Кирмина?о дар муддати 8 ? 100 шабор?з ба зоча, сипас пилла ва ба кайк (дар давоми 6 ? 220 шабор?з) табдил меёбанд. Баъзе намуд?ои кайк то 1000 р?з умр мебинанд. кайк метавонад муддати зиёд (зиёда аз як сол) бе ?изо зиндаг? кунад.
Барои мубориза бо кайк ?абл аз ?ама ба афзоиши он монеъ шудан лозим аст. Барои ин доимо тоза ниго? доштани манзил а?амияти калон дорад. Барои нобуд кардани кайки ?айвоноти хонаг? он?оро мунтазам ба зоошампун ё пиретрум (ба 1кг вазни ?айвонот 1 ? 2 г) меш?янд. Кайки хонаро ба хокаи пиретрум (ба 1м2 5 ? 25 г), хлорофос, карбофос ва диг. инсектисид?о ма?в мегардонанд (ниг. Дезинсексия). Барои гурезонидани кайк ба кун??ои хона явшон мегузоранд ё хонаро бо ?ор?би явшон мер?банд. Барои му?офизати шахс? репеллент?оро истифода мебаранд.
Энсиклопедияи хо?агии ?ишло?и То?икистон (?илди 1), Душанбе?1989
