Бобуна
(
лот.
Matricaria
) ?
гиё?ест
яксола, пояаш рости сершохча, баландиаш 30 см, баргаш паршакл, гулаш хурди забона?шакли сафеду зард.
Гулбуттаи сафедаш меваи сертухм мебандад. Гули бобуна дар саросари То?икистон ва бештар дар минта?а?ои К?лоб, ?ур?онтеппа, Зарафшон, Рашт, Дарвоз, ?исор ? дар алафзори паст, ?ад ? ?ади ро??о, доманаи к???ои сералаф, дарахтзор ва назди и?оматго??о нашъу нум?ъ меёбад.
Таркиби садбарггули бобуна, ки дар тиб истифода мешавад, аз рав?ани эфир, флавоноид?о, фитостерин?о, талх?, кумарин?о, витамини С, каротин, кислота?ои органик?, апинин, апигенин ва ?айра иборат аст. Дар тибби ?адим гули бобунаро барои рафъи бемори?ои гуногун истифода мебурданд.
- Дар ≪Ал?онун≫-и
Абуал? ибни Сино
омадааст, ин
гул
ма?зро ?увват мебахшад. Ибни Сино гули бобунаро барои табобати дарди сар,
зардпарвин
, бал?амрониву пешоброн? ва зидди ташанну? (рагкаш?)-и пилки чашм истифода мебурд.
- Му?аммад ?усайн дар китобаш ≪Махзану-л-адвия≫ гули бобунаро да?и?тар та??и? карда, оид ба ?и?ат?ои дигари шифобахшии он гуфтааст: ≪Гули бобуна ба бемори?ои нафастанг?, дард дар ?исмати ?афаси сина, ?игар ва р?да дармон аст. Он кори гурда ва пешобдонро м?ътадил намуда, санги мав?удбударо нобуд мекунад≫.
- Дар тибби Чин об??ш ва дамх?рдаи бобунаро барои муоли?аи ихтило?, дами р?да?о ва рафъкунандаи ис?ол ба кор мебаранд.
- Дар тибби муосир табибон гули бобунаро давобахши ?азор?о дард дониста, барои муоли?аи бемори?ои гуногун тавсия меди?анд.
- Садриддин Насруддиншо? ? табиби мардум? ва гиё?шиноси Маркази тиббии ≪Ориён≫, мег?яд: ≪Бобуна бавижа барои бемороне, ки аз хунук? сарашон дард мекунад ва гирифторони бемории зардпарвин давои хуб аст. ?ангоми обравии чашм докаро дар обе, ки гули бобуна дам андохта шудааст, тар карда, ба болои чашм бигузоранд, оби чашмро манъ мекунад≫.
Чойи бобунаро барои муоли?аи илти?об (варам, газак)-и пардаи луобии меъда, захми меъда ва р?даи дувозда?ангушта, халадарди меъдаву р?да, бемори?ои ?игар, талха, касали?ои занона, дарди нимсара, рагкаш? ва ?амчун доруи хобовар, об??ши онро барои ?ар?ара кардани да?ону гул?, шустани захм?ои фасоддор, табобати зардзахму илти?оби банд?о (артрит), бемори?ои чашм, облатаашро барои муоли?аи омос?о истифода мебаранд. Паж??иш?ои тибб? исбот намуданд, ки гули бобуна барои илти?об (газак), манъи хунрав?, оромбахшии дард, асаб, ташанну?, ара?и бадан, кори дил ва захми илти?обии меъдаву р?да даво мебошад. Он?ое, ки ба бемории газаки чашм гирифторанд ва аз захм?ои чиркдор азият мекашанд, метавонанд ??шобаи гули бобунаро дар шакли гармбанд? истифода баранд. ?амчунин ??шобаи гули бобуна дарди ?онгудози ни?роз (подагра) ва ревматизмро ором? мебахшад. Гули бобуна оромибахши асаб аст. Касоне, ки асабон? мешаванд ё бехоб? мекашанд, метавонанд 2 ?ошу?и калон решаи сунбул (валериан), 3 ?ошу?и калон бобуна, 2 ?ошу?и калон гиё?и хоргулак (пустирник) ва 1 ?ошу?и калон зираи сиё? (тмин) ? ро дар 200 грамм оби ??шомада муддати 1 соат дам карда, сипас аз дока гузаронанд ва дар як р?з ду маротиба ? 100 грамм суб? ва 100 грамм бего?? пеш аз хоб муддати 2 ? 3 р?з н?шанд, шифо меёбанд.
[3]