Deensk
Baald in	Deenemaark Faroer Grainlound Duutsklound ( Slaswiek-Holsten )
Baalere	5,3 Millionen (Maametoaler) 0,3 Millionen (twaide Toal)
Sproakfamilie	Indogermaniske Sproaken Germaniske Sproaken Skandinaviske Sproaken Aastskandinaviske Sproaken Deensk
Alfabet	Latiensk Alphabet
Stoatus
Offizielle Stoatus	Deenemaark Faroer Europaiske Union Nordiske Raid
Anarkoande Minnerhaidssproake	Grainlound Duutsklound ( Slaswiek-Holsten )
Sproakkodes
ISO 639-1	da
ISO 639-2	dan
ISO 639-3	dan
??  Gebiet wier Deensk ju Moorhaidsproake is. ??  Gebiete wier Deensk ju Minnerhaidsproake is.

Deensk (deensk: dansk ) is ne Noudgermaniske Sproake . Deensk wad truch ungefeer 5,5 million Moanskene baald, foarallen in Deenemaark . In do deenske Gebiete Faroer un Grainlound rakt it een litje Gruppe fon Ljuude, do Deensk baale. In dat Noude fon Slaswiek-Holstein rakt et ne anerkoande Minnerhaid, ju der Deensk boalt.

Klassifikation [ Beoarbaidje | beoarbaidje Waltext ]

In't Ooldnordiske rakt et n Unnerskeed twiske do ooldwaastnordiske un ooldaastnordiske Sproaken. Ju oolddeenske un ooldsweedske Sproaken heerden tou ju ooldaastnordiske Gruppe. Dat Oolddeenske un Ooldsweedske wieren juustgliek. In ju Sproakwietenskup waide do skandinaviske Sproaken as n Dialektkontinuum beskreeuwen. Ju platduutske Sproake hiede n Masse Ienfloud ap ju deenske Sproake.

Toalgebiet [ Beoarbaidje | beoarbaidje Waltext ]

In Deenemaark wad dat Deenske fon ca. 5 Millionen Maametoaler boald. Dat Deenske is de facto ju Amtssproake fon Deenemaark.

Ap do Faroer is dat Deenske, ieuwenske Faroersk , ju twaide Amtssproake. In do Skoulen is ju deenske Sproake n Plichtfak. Deer woonje soowat 1.5000 Deensksproakigen ap do Faroer-Ailounde.

Ap Grainlound rakt et Deenskunnergjucht in do Skoulen un ju Sproake wad deer fon do deenske Immigranten boald. Bit 2009 wieren do Amtssproaken Deensk un Grainloundsk, sietdam rakt et bloot noch Grainsloundsk as Amtssproake. Soowat 12 Protsant fon do Ienwoonere fon Grainlound had deenske Foaroolden, man dat is nit bekoand wo groot ju fulstandige deenske Befoulkenge is. Woarskienelk woonje do maaste Deensksproakigen in ju grainloundske Haudstaad Nuuk/Godthab. N groot Deel fon ju grainlounder Befoulkenge benutst ju deenske Toal as lingua franca .

Daalich lieuwje ungefeer 50.000 deenske Suudslaswieker as anerkoande nationoale Minnerhaid in ju Region. Deerfon bale soowat 8.000-10.000 alle Deege Deensk, et rakt ungefeer 20.000 Maametoaler. Ju deenske Minnerhaid woont in do slaswieker Loundkringe Flensburg, Slaswiek-Flensburg, Noudfraislound un Rendsburg-Eckernforde. Dat rakt soowat 50 deensksproakige Skoulen (litje un groote Skoulen) in't Noude fon Slaswiek-Holsten .

Grattere deenske Minnerhaide rakt et in Ieslound , Norwegen un Sweden , buute Euroopa uk in Argentinien , Kanada un do Fereende Stoaten . In do froiere deenske Kolonien in Waast- un Aastindien un ju deenske Gooldkuste hiede ju Sproake nit fuul tou betjuuden. Daalich rakt et deer bloot noch Taarpnoomen (un Faastengsnoomen) ap Deensk.

Siet 1990 leere do Baidene ap Ieslound dat Angelske as eerste Froamdsproake. Ju deenske Sproake is ju twaide Froamdsproake, man dat is n Plichtfak. Siet 1944 heert ju deenske Sproake nit moor tou do Amtssproaken fon Ieslound.

Ju deenske Sproake is een fon do Oarbaidssproaken ju Europaiske Union un dan nordisken Raid .

Dialekte [ Beoarbaidje | beoarbaidje Waltext ]

Me kon ju deenske Sproake in tjo groote Dialektgebiete apdeele:

1. Waastdeensk (Jutloundsk)
   • Sønderjysk in Noud- un Suudslaswiek
   • Waastjuutsk an ju Waastkuste
   • Aastjuutsk an ju Aastkuste
2. Ailounddeensk (inklusiv Rigsdansk ), ap Funen, Seelound, Ærø, Langelound, Lollound, Falster un Møn.
3. Aastdeensk, ap Bornholm un in do sweedske Provintsen Skane, Hallound un Blekinge.

Wan me dat skandinaviske Sproakgebiet as n Dialektkontinuum sjucht, dan hongje do aastdeenske Dialekte fon Bornholm un Skane, Hallound un Blekinge twiske ju deenske un sweedske Standoardsproake. Dat Skoanske wad fon do Danen as Aastdanisk, un fon do Sweden as Suudswedisk sain. Truch dan Ienfloud fon ju Standoartsproake un Massenmedien konnen do Ljuude uut Skane daalich perfakt mad do Sweden kommunisierje, mad do Danen is dat n bitje stuur wuuden. Do Dialekte fon Blekinge un Hallound haabe sik in do Jierhunnerte staarker ferannerd, do stounde daalich nu fuul tichter bie ju standoardsweedske Sproake as froier.

Skrieuwsysteem [ Beoarbaidje | beoarbaidje Waltext ]

Dat Deenske wad skrieuwen mad dat Latienske Alphabet . Deer sunt noch tjo Teekene tou keemen: Æ/æ, Ø/ø en A/a. Disse Teekene waide betrachted as apaate Bouksteeuwe. Do Lattere q, w, x en z waide nit fuul bruukt.

Uutdrukke [ Beoarbaidje | beoarbaidje Waltext ]

• "Du deenske Okse" .. sagt man zu eigensinnigen, murrischen und groben Menschen , Minssen M2:61.
• "Hie broaskede as sun Deensken" B131U.
• Deene Jan sin [naam­den se uus wail]. Dat kumt deerfon, min Grootfoar die is froier in n deensken Kriech weesen [a. 1866] B27I0U (Hermann Dirks).