Nga Wikipedia, enciklopedia e lire
UNIX
(regjistruar si
UNIX®
; shkruar si
Unix
ose
Unix®
) eshte nje sistem operativ per kompjutera, fillimisht i ndertuar ne vitin 1969 nga nje grup punetoresh te
AT&T
ne Bell Labs, qe perfshinte Ken Thompson, Dennis Ritchie dhe Douglas McIlroy. Sot sistemet Unix jane te ndare ne dege te ndryshme. Pergjate viteve, AT&T si dhe kompani te tjera fitimprurese ose jo kane kontribuar ne ndertimin e metejshem.
Nga viti 2007, zoteruesi i markes se regjistruar UNIX® eshte
The Open Group
, nje korporate standardesh per industrine. Vetem sistemet qe jane plotesisht te pajisur me certifikate "Single UNIX Specification" kualifikohen si "UNIX®" (te tjeret quhen "Unix system-like" ose "Unix-like").
Gjate fundit te viteve 1970 dhe fillimit te viteve 1980, ndikimi i Unix ne qarkun akademik beri qe Unix te perdorej ne shkalle te gjere (sidomos varianti BSD i cili e ka origjinen nga
University of California, Berkeley
). Nderkohe, ne fushen tregtare, me i njohuri eshte Solaris i
Sun Microsystems
(sot Oracle). Sot, perkrahe sistemeve Unix te certifikuar, jane shume te perhapur dhe sistemet operative Unix-like si
Linux
dhe
BSD
. Shpesh, "Unix tradicional" mund te perdoret per te pershkruar nje sistem Unix qe ka karakteristikat e "Version 7 Unix" ose
UNIX System V
.