Rajon
frengjisht
:
Region
|
|---|
|
| Kategoria
| Shtet unitar
|
|---|
| Vendi
| Republika Franceze
|
|---|
| Numri
| 18
|
|---|
| Statusi i mundur
| Rajone jashte shtetit (5)
Region d'outre-mer
|
|---|
| Statusi shtese
| Kolektivitet territorial
Collectivite Territoriale
|
|---|
| Popullsia
| 212,645 (
Mayotte
) ? 12,005,077 (
Ile-de-France
)
|
|---|
| Siperfaqja
| 376 km
2
(145 sq mi) (
Mayotte
) ? 84,061 km
2
(32,456 sq mi) (
Nouvelle-Aquitaine
)
|
|---|
| Qeveria
| Qeveri rajonale, Qeveri nacionale
|
|---|
| Nenndarjet
| Departmentet
|
|---|
Franca
ndahet ne 18
rajone
(
frengjisht
:
region
,
[?e.?j??]
) administrative, nga te cilat trembedhjete ndodhen ne
Francen metropolitane
(
Evrope
) dhe pese jane
rajone pertejdetit
(te mos ngaterrohet me
kolektivitetet pertejdetit
, te cilat kane nje status gjysme autonom).
[1]
Te trembedhjete rajonet administrative metropolitane (duke perfshire Korsiken qe nga viti 2019) ndahen me tej ne dy deri ne trembedhjete departamente administrative, ku prefekti i departamentit te qendres administrative te cdo rajoni vepron gjithashtu si prefekt rajonal. Rajonet jashte shtetit perbehen administrativisht nga vetem nje departament secila dhe keshtu kane edhe statusin e departamenteve jashte shtetit.
Shumica e qarqeve administrative kane edhe statusin e
kolektiviteteve territoriale
rajonale, te cilat vijne me nje
qeverisje vendore
, me kolektivitete departamentale dhe komunale nen nivelin e qarkut. Perjashtim bejne
Korsika
,
Guajana Franceze
,
Majoti
dhe
Martinika
, ku funksionet e rajonit dhe departamentit menaxhohen nga qeveri te vetme vendore qe kane juridiksion te konsoliduar dhe qe njihen si
kolektivitete te vetme territoriale
.
Termi rajon u krijua zyrtarisht nga
Ligji i Decentralizimit
(2 mars 1982), i cili gjithashtu u dha rajoneve statusin e tyre ligjor. Zgjedhjet e para te drejtperdrejta per perfaqesuesit rajonale u mbajten me 16 mars 1986.
[2]
Midis 1982 dhe 2015, kishte 22 rajone ne Francen Metropolitane. Perpara vitit 2011, kishte kater rajone jashte shtetit (
Guajana Franceze
,
Guadalupa
,
Martinika
dhe
Reunion
); ne vitin 2011 Majoti u be i pesti.
Rajoni jashte shtetit
(frengjisht:
Region d'outre-mer
) eshte nje emertim i koheve te fundit, i dhene per departamentet jashte shtetit qe kane fuqi te ngjashme me ato te rajoneve te Frances metropolitane. Si pjese perberese e Republikes Franceze, ato perfaqesohen ne
Asamblene Kombetare
,
Senat
dhe
Keshillin Ekonomik dhe Social
, zgjedhin nje deputet te
Parlamentit Evropian
dhe perdorin
euron
si monedhen e tyre.
Megjithese keto territore i kane keto pushtete politike qe nga viti 1982, kur politika e decentralizimit te Frances diktoi qe atyre t'u jepeshin keshilla rajonale te zgjedhur se bashku me fuqite e tjera rajonale, percaktimi i rajoneve jashte shtetit daton vetem ne ndryshimin kushtetues te vitit 2003; ne te vertete, formulimi i ri i kushtetutes synon te mos i jape perparesi as emertimit te departamentit te huaj apo rajonit te huaj, megjithese i dyti eshte ende praktikisht i paperdorur nga mediat franceze.
Me poshte kane statusin e rajonit jashte shtetit:
- ^
Shen Pierre and Miquelon
(jashte Kanadase, ne Ameriken e Veriut), dikur nje departament jashte shtetit, u degradua ne nje
kolektivitet territorial
ne vitin 1985.
- ^
"Carte des Regions"
(ne frengjisht).
INSEE
. Marre me
2009-09-29
.
- ^
Jean-Marie Miossec (2009),
Geohistoire de la regionalisation en France,
Paris: Presses universitaires de France
ISBN
978-2-13-056665-6
.
|
|---|
| Ish rajonet ne France
| |
|---|
| Rajonet aktuale
| |
|---|
| Komunitet metropolitan
| |
|---|
| Departamentet dhe rajonet jashte shtetit
| |
|---|
| Komunitet jashte shtetit
| |
|---|
| Status te vecante
| |
|---|