Nga Wikipedia, enciklopedia e lire
Mbreteria e Bashkuar e Britanise se Madhe dhe Irlandes
ishte nje
shtet sovran
qe ekzistonte midis viteve 1801 dhe 1922. Ajo u krijua nga
Aktet e Bashkimit 1800
, te cilat bashkuan mbreterite e
Britanise se Madhe
dhe
Irlandes
ne nje shtet te bashkuar. Krijimi i
Shtetit te Lire Irlandez
ne 1922 beri qe pjesa e mbetur me vone te riemerohej
Mbreteria e Bashkuar e Britanise se Madhe dhe Irlandes se Veriut
ne vitin 1927.
Mbreteria e Bashkuar zhvilloi nje
Marines Mbreterore
te madhe qe i mundesoi
Perandorise Britanike
te behej
fuqia me e madhe boterore
per shekullin e ardhshem.
Lufta e Krimese
me Rusine ishte nje operacion relativisht i vogel ne nje shekull ku Britania ishte kryesisht ne paqe me
Fuqite e Medha
.
Shekulli i 19-te ishte nje epoke e modernizimit te shpejte ekonomik dhe rritjes se industrise, tregtise dhe financave, ne te cilen Britania dominonte kryesisht ekonomine boterore. Migrimi i jashtem ishte i rende per zoterimet kryesore britanike jashte shtetit dhe per ne Shtetet e Bashkuara.
Perandoria Britanike
u zgjerua ne pjesen me te madhe te Afrikes dhe ne pjesen me te madhe te Azise Jugore. Zyra Koloniale dhe Zyra e Indise sundonin nepermjet nje numri te vogel administratoresh qe menaxhonin njesite e perandorise ne nivel lokal, ndersa institucionet demokratike filluan te zhvillohen.
India Britanike
, deri tani zoterimi me i rendesishem jashte shtetit, pa nje
revolte jeteshkurter
ne vitin 1857. Ne politiken jashte shtetit, politika qendrore ishte
tregtia e lire
, e cila u mundesoi financuesve dhe tregtareve britanike dhe irlandeze te vepronin me sukses ne shume vende ndryshe te pavarura, si ne Amerika Jugore. Londra nuk krijoi
aleanca te perhershme ushtarake
deri ne fillim te shekullit te 20-te, kur filloi te bashkepunonte me
Japonine
,
Francen
dhe
Rusine
dhe u afrua me shume me Shtetet e Bashkuara.
Deshira ne rritje per
veteqeverisje irlandeze
coi ne
Luften per Pavaresi Irlandeze
, e cila rezultoi ne shkeputjen e shumices se Irlandes nga Bashkimi dhe formimin e
Shtetit te Lire Irlandez
ne vitin 1922. Irlanda e Veriut mbeti pjese e Bashkimit dhe shteti u riemerua
Mbreteria e Bashkuar e Britanise se Madhe dhe Irlandes se Veriut
ne vitin 1927. Mbreteria e Bashkuar moderne eshte i njejti vend ? vazhdim i drejtperdrejte i asaj qe mbeti pas shkeputjes se Irlandes ? jo nje shtet pasardhes krejtesisht i ri.
[2]
- ^
Stema ne te majte u perdor ne Angli, Uells dhe Irlande; versioni ne te djathte u perdor ne Skoci.