LGBT , ose GLBT , eshte nje shkurtese per fjalet " lezbike , gej , biseksual dhe transgjinor ". Ne perdorim qe prej 1990, termi eshte adaptim i shkurtimit LGBT, qe perdorej per te zevendesuar termin "gej" ne vend te togfjaleshit komuniteti LGBT ne fillim te viteve 1980. ^[1] Aktivistet besonin se termi komuniteti gej nuk i perfaqeson te gjithe ata qe termi perfaqeson. Shkurtimi eshte bere i famshem si vetepercaktim; eshte adoptuar nga shumica e qendrave komunitare te bazuara ne orientimin seksual dhe identitetin gjinor si dhe mediat ne Shtetet e Bashkuara te Amerikes, si edhe nga shume shtete te tjera anglisht folese. ^{[2] [3] [4]} Termi perdoret dhe nga dhjetera shtete te tjera. Shkurtimi LGBT perdoret per te theksuar shumellojshmerine e seksualitetit dhe identitetit gjinor. Gjithashtu shkurtimi i referohet gjithesecilit qe eshte jo- heteroseksual ose jo- cisgjinor , pra jo vetem ekskluzivisht per personat qe jane Lezbike, Gej, Biseksuale ose Transgjinore. Per ta bere me gjitheperfshirese, nje variant shton shkronjen Q per ata qe identifikohen si Queer . Queer (shqip: dylber) eshte nje term i cili konsiderohet nje "term ombrelle ku cdo person nuk deshiron te kete etiketime te orientimeve te tjera seksuale; qe prej vitit 1996 shkurtimi eshte regjistruar si LGBTQ. ^[5] Ndonjehere disa njerez shtojne shkronjen I per njerezit interseksual tek grupet LGBTQI, keshtuqe kemi te bejme me LGBTQI. Te tjere perdorin termin LGBT+ per te perfshire nje spekter te gjere seksualiteti dhe identiteti gjinor.

Historiku i termit [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Perpara revolucionit seksual ne 1960, nuk ekzistonte nje fjalor i perbashket dhe pa terma ofenduese per Homoseksualitetin, termi i vetem qe ekzistonte ishte gjinia e trete, e permendur qe ne vitin 1860 por nuk gjeti perkrahje te gjere asnjehere ne Shtete e Bashkuara. Termi i pare gjeresisht me i perdorur, Homoseksual, permbante konotacion negativ. Me pas termi u zevendesua nga termi Homofil ne vitet 1950 dhe 1960 dhe me vone nga termi Gej ne 1970, termi u adoptua ne fillim nga komuniteti i Homoseksualeve. Lars Ullerstam e promovoi perdorimin e termit minoritet seksual ne vitin 1960, si nje analogji ndaj termit minoritet etnik per personat jo te bardhe. Teksa Lezbiket nisen te njiheshin me shume ne opinionin publik, shprehja ’’Gej dhe Lezbike’’ u be me e zakonshme. Grupimi i pare politik i Lezbikeve The Daughters of Bilitis parashtroi ne vitin 1970 per shkak te diskutimeve per drejtimin e tyre, fokusimi mbi feminizmin apo ceshtjet e te drejtave te Gejve. Teksa barazia gjinore shihej si nje prioritet nga feministet Lezbike, pabarazia midis roleve te burrave dhe grave shihej si patriarkale.

Variante [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Shume variante qarkullojne per komunitetin, duke ndryshuar radhen e shkronjave; LGBT ose GLBT jane termat me te perdorur. Edhe pse identitik ne kuptim, LGBT ka konotacion me feminist sesa GLBT qe e vendos L (per lezbike) ne fillim. LGBT perfshin edhe shkronjen Q e cila qendron per " Queer ". Ne Mbreterine e Bashkuar ndonjehere perdoret variant LGB&T, ndersa Partia e Gjelbert e Anglise dhe Uellsit perdor termin LGBTIQ ne manifestin e saj si edhe publikime te tjera zyrtare. Radha e shkronjave nuk eshte standardizuar, pervec varianteve te siperpermendura, me pak shkronja i shtohen termit. Variantet e ndryshme te termit nuk perfaqsojne detyrimisht ndryshime politike Brenda komunitetit, por lindin thjesht nga preferencat e individeve dhe grupimeve. Termat Panseksual, Omniseksual, Fluid dhe i identifikuar si Queer konsiderohen si terma pjese e termit ombrelle.

Perfshirja e transgjinoreve [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Identiteti gjinor "transgjinor’’ eshte rikategorizuar ne trans* nga disa grupe, teksa trans (pa perdorimin e yllit ne term) eshte perdorur per te pershkruar djemt trans dhe vajzat trans, teksa trans* perfshin te gjithe identitetet jo-cisgjinore ( qendergueer ), duke perfshire transgjinoret, transeksualet, transvestitet, qenderqueer , genderfluid , non-binary , genderfuck , genderless , agender , non-gendered , gjinia e trete, two-spirit , bigender , dhe vajzat trans dhe djemte trans. Kur nuk i perfshin personat transgjinor, LGBT shkurtohet dhe perdoret termi LGB. Lidhja e personave Interseksual me Lezbiket, Gejte, Biseksualet dhe Transgjinoreve, si dhe komunitetit Queer eshte komplekse, por personat Interseks shpesh i shtohen kategorise LGBT per te krijuar komunitetin LGBTI.

Referime [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]