Nga Wikipedia, enciklopedia e lire
Dinastia e
Hapsburgeve
(ose
Shtepia Habsburg
) eshte nje nga familjet me te shquara dhe madheshtore te Evropes. Anetaret e saj mbanin tituj e territore qe shtriheshin nga Perandoria e Shenjte Romake e deri ne Spanje dhe Gadishullin
Ballkanik
. Keta tituj mbaheshin nga dega kryesore, Shtepia e Habsburgeve (1278-1780), dhe me pas nga pasardhesit e tyre Shtepia e Habsburg-
Lorena
(nga 1780). Kryeqyteti perandorak ishte Vjena, pervecse ne vitet 1583-1611, kur u zhvendos ne
Prage
. Nga 1804-1867 Habsburget u thirren "Perandoria Austriake" dhe nga 1867-1918 "Perandoria e Austro-Hungarise", per shkak te prejardhjes se tyre nga Austria dhe lidhjet me Hungarine.
Kreu i Dhomes se Habsburgeve ishte zakonisht edhe sundimtari i Perandorise se Shenjte Romake nga 1440 deri ne shperberjen e saj ne 1806. Megjithate, te dy njesive nuk duhet te konsiderohet coterminous, si e Perandorise se Habsburgeve mbuluar shume vende jashte Perandorise se Shenjte Romake, dhe jo te gjithe e Perandorise se Shenjte Romake ishte de facto nen kontrollin direkt te Habsburgeve ne cdo kohe te dhene. Ne disa kontekste, termi "Habsburg Empire", mund t'i referohet edhe familjes se zgjeruar zoterimet Habsburgeve nje here ka vendosur vetem nga
Carles V
, Perandor i Shenjte Romak, apo te Perandorise spanjolle vendosi nga dega e larte spanjoll te shtepise.
Familja e Habsburgeve origjinen me Kalane e
Habsburg
eve ne
Zvicer
moderne dhe pas 1278 erdhi per te qeverisur ne Austri (trasheguar Habsburg Toke). familja e Habsburgeve u rrit ne rendesi evropiane me traktatin e marteses dhe adoptimit nga Perandori
Maksimiliani
une ne Kongresin e pare te
Vjenes
ne 1515, dhe vdekja e mevonshem te miratuar Louis II i
Hungaris
e dhe
Bohemise
ne 1526. Archduke Ferdinand te Austrise, vellai i vogel i Shenjte Romake Perandori
Charles V
, u zgjodh mbret i ardhshem i Hungarise dhe Bohemise pas vdekjes se Louis II i Hungarise dhe Bohemise, ne Betejen e
Mohacs
kunder
turqve
.
Habsburg kan qen Dinastia me e Madhe dhe me e fuqishme e
Evropes
motoja e tyre ka qenee
Ju te tjert luftoni ju Habsburget e Lumtur Dashurohuni
ata ne per mes martesave diplomatike vun ne kotroll po dhuajse te gjith evropen prveq
Anglis
dhe
Rusise
dhe
Perandoris Osmane
ata ishin rival me
Francezet
dhe Me fmiljen e Pasur nga
Italia
familjen
Mediqi
. ata kontolloni shtet si
Austria
,
Belgjika
,
Republiken Ceke
,
Holanden
,
Francen
, Disa pjes te
Italis
e,
Dlamcin
,
Kroacin
,
Serbin
,
Meksiken
e tejr...