한국   대만   중국   일본 
Civeti i palmave aziatik - Wikipedia Jump to content

Civeti i palmave aziatik

Nga Wikipedia, enciklopedia e lire
Civeti i palmave aziatik
Statusi i ruajtjes
Klasifikimi shkencor e
Unrecognized taxon ( fix ): Paradoxurus
Lloji:
Template:Taxonomy/Paradoxurus P. hermaphroditus [1]
Emri binomial
Paradoxurus hermaphroditus [1]
( Pallas , 1777)
Gama e civetit te palmave aziatike;jeshile vendas dhe e kuqe e futur

Civeti i palmave aziatike ( Paradoxurus hermaphroditus ) eshte nje viverrid vendas ne Azine jugore dhe  juglindore . Qe nga viti 2008 , ai eshte i listuar ne listen e kuqe te IUCN si lloji jo i rrezikuar pasi strehon ne nje game te gjere te habitateve . Ёshte shperndare gjeresisht me popullsi te medha qe ne vitin 2008 . [2] Ne Indonezi , ai kercenohet nga copezimi dhe tregtia e paligjshme e jetes se eger  .  [3]

Karakteristikat [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Ilustrimi i kafkes se civetit ne librin Histoire naturelle des mammiferes
Profili i civetit

Trupi i gjate dhe i trashe i civetit te palmave aziatike eshte i mbuluar me floke te trashe, te dendur qe zakonisht jane me ngjyra gri. Ai ka nje maske te bardhe pergjate ballit, nje cope te vogel te bardhe nen secilen sy, nje njolle te bardhe ne secilen ane te hundes, dhe nje vije te ngushte te erret midis syve . Muzgu, veshet, kembet e poshtme dhe gjysma distale e bishtit jane te zeza, me tri rreshta shenjash te zeza ne trup. Gjatesia e saj koke me trup eshte rreth 53 cm me nje bisht te gjate te pa unifikuar 48 cm . Masa e tij eshte 2 deri ne 5 kg . Gjendrat e saj aromatike anale leshojne nje sekrecion te bezdisshem si nje mbrojtje kimike kur kercenohen ose shqetesohen.  [4]

Gama dhe habitati [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Civeti i palmave aziatike eshte vendas ne Indi , Nepal , Bangladesh , Bhutan , Myanmar , Sri Lanka , Tajlande , Singapor , gadishullin malajzia , Sabah , Sarawak , Brunei Darussalam , Laos , Kamboxhia , Vietnami , Kina , Filipinet dhe ishujt Indonezian te Sumatras , Java , Kalimantan , Bavean , dhe Siberut . U prezantua ne Irian Jaya , Ishujt e vogjel te Sundes , Maluku , Sulaves dhe Japoni . Prania e tij ne Papua Guinea e Re eshte e pasigurt.  [2]

Zakonisht banon ne pyje paresore , por gjithashtu paraqitet ne dendesi me te uleta ne pyje sekondare dhe te zgjedhura selektive.  [5]

Ёshte gjithashtu e pranishme ne parqe dhe kopshte periferike me peme frutore te pjekur, fiq dhe bimesi te pashqetesuar. Kthetrat e saj te mprehta lejojne ngjitjen e pemeve dhe ulluqeve te shtepive. Ne shumicen e pjeseve te Sri Lanka, civetet e palmave konsiderohen nje telash i madh duke bezdisur njerzit duke bere zhurme me ze te larte duke luftuar dhe duke levizur naten. [ nevojitet citimi ]

Evolucioni [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Shembujt Palawan dhe Borneo jane gjenetikisht te afert, keshtu qe civetet e palmave aziatike ne ishullin Palavan mund te jete shperndare nga Borneo gjate Pleistocenit . Ёshte e mundur qe njerezit me vone e futen civetin e palmave aziatike ne ishujt e tjere te Filipineve.  [6] [7]

Sjellja dhe ekologjia [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Civeti i plave aziatike,Tiland
Civeti me te vegjlit e saj,Indi

Civeti i palmave aziatike mendohet se bene nje menyre jetese te vetmuar , pervec per periudha te shkurtra gjate riprodhimit . Ёshte njekohesisht kafshe tokesore dhe arbeoral, qe tregon nje model aktiviteti nate midis mbremjes vone deri pas mesnates. [5]  Zakonisht eshte aktiv midis agimit dhe 4:00 te mengjesit, por me pak aktiv gjate neteve kur Hena eshte me e ndritshme.  [8]

Sjellja e shenjimit te aromes dhe reagimi i nuhatjes ndaj ekskretimeve te ndryshme si urina, feca dhe sekretimi i gjendres perineale ndryshon mes meshkujve dhe femrave. Markimi i aromave duke zvarritur gjendren perineale dhe duke lene sekretimin ne substrat u vu re me se shpeshti tek te dy gjinite. Kohezgjatja e pergjigjes se nuhatjes ndryshonte dhe varej si nga gjinia, ashtu edhe nga lloji i sekretimit. Civeti i palmes mund te dalloje kafshe te tjera dhe individ te llojit te vete te te dyve gjinive me ane te sekretimit te gjendrave perineale.  [9]

Ushqyerja dhe dieta [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Civeti i palmave aziatike eshte nje omnivore qe ushqehet me se shumti me fruta te tilla si manaferrat dhe frutat. Keshtu ndihmon ne mirembajtjen e ekosistemeve pyjore tropikale permes shperndarjes se farave. [5] Ai ushqehet me ciku , mango , rambutan dhe kafe , por edhe gjitare te vegjel dhe insekte. Ajo luan nje rol te rendesishem ne rigjenerimin natyror te palmave Pinanga kuhlii dhe P. zavana ne Parkun Kombetar Gunung Gede Pangrango . [10] Ai gjithashtu ushqehet me farat e luleve palme , te cilat kur fermentohen bejne vere palme, nje pije e embel . Per shkak te ketij zakoni, quhet macja vogelush . [ nevojitet citimi ]

Riprodhimi [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Per shkak te zakonit te tij te vetemise dhe jeteses naten, dihet pak per proceset dhe sjelljet e tij riprodhuese . [11] Ne mars 2010, nje cift civetesh te palmave u vezhgua kur u perpoq te ciftezohej.Mashkulli copuloi ne degen e pemes per rreth pese minuta. Gjate asaj periudhe, mashkulli u bashkua me femren 4-5 here. Pas cdo bashkimi, dyshja u ndane per disa momente dhe perseriten te njejten procedure. Pas perfundimit te ciftezimit, dyshja u rrezua per ca kohe, duke levizur nga dega ne dege ne peme. Kafshet u ndane pas rreth gjashte minutash dhe u transferuan ne dege te ndryshme dhe pushuan atje.  [12]

Kercenimet [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Gjuetia [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Ne disa pjese te games se tij, civeti i palmave aziatike jane gjuajtur per mish dhe tregtine e kafsheve shtepiake. [13] Ne Kinen jugore ajo eshte gjuajtur gjeresisht. Individe te vdekur u gjeten ne fiset lokale, ku u vriste per mishin e tij, ne Coimbatore , Tamil Nadu dhe Agra , Uttar Pradesh , midis 1998 dhe 2003 ne Indi .  [2]

Vaji i nxjerre nga copa te vogla te mishit te mbajtur ne vaj liri ne nje tenxhere te mbyllur prej balte dhe rregullisht te lagur me gjelle, perdoret indigjenisht si nje ilac per zgjebe . [14]

Kopi luwak [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Civet i roberuar

Kopi luwak eshte kafe e pergatitur duke perdorur fasule kafeje qe i jane nenshtruar tretjes dhe fermentimit ne traktin gastrointestinal te civetit te palmave aziatike, i cili quhet luwak ne Indonezi. Testimi i madh i reologjise mekanike te deformimit zbuloi se fasulet e kafese se civetit jane me te veshtira dhe me te brishta ne natyre sesa homologet e tyre te kontrollit qe tregojne se lengjet tretese hyjne ne fasule dhe modifikojne vetite mikro-strukturore te ketyre fasule. Enzimat proteolitike shkaktojne prishje te konsiderueshme te proteinave te ruajtjes . [15]

Kopi luwak eshte bere tradicionalisht nga feci i civetit te egra, megjithate, per shkak se ai behet nje pije e modes, civetet po kapen gjithnje e me shume per te prodhuar ne mase kete perzierje. Shume nga keto civete jane vendosur ne sistemet e kafazit te baterive te cilat jane kritikuar per arsye te mireqenies se kafsheve. [16] [17]  Ndikimi i kerkeses per kete kafe ne mode tek popullatat e palmes se eger nuk eshte ende i panjohur, por mund te perbeje nje kercenim te rendesishem. Ne Indonezi, kerkesa per civetet e palmave aziatike duket se eshte ne kundershtim me kuoten e vendosur per kafshet shtepiake .  [3]

Konsevimi [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Paradoxurus hermaphroditus eshte renditur ne Shtojcen III nga CITES. [2]  Ekziston nje kuote ne vend ne Indonezi, duke perjashtuar tregtine nga zona te caktuara, duke vendosur nje kapak mbi numrin e civeteve qe mund te merren nga te egra, dhe duke lejuar qe vetem 10% e atyre qe hiqen nga egra te shiten brenda vendit. Kjo kuote eshte injoruar kryesisht nga gjuetaret dhe tregtaret dhe nuk zbatohet nga autoritetet. [18]  Ky lloji eshte bere e njohur si nje kafshe shtepiake ne Indonezi vitet e fundit, duke shkaktuar nje rritje te numrave qe gjenden ne tregjet ne Java dhe Bali . Shumica e kafsheve te shitura si kafshe shtepiake kane origjine nga ne te eger. Numri i larte i kafsheve te shikuara, mosrespektimi i kuotes dhe mungesa e zbatimit te ligjeve jane shkaqe per shqetesimin e ruajtjes. [13]

Taksonomia [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Ilustrimi ne librin The fauna of British India, including Ceylon and Burma. Mammalia. ? Volume 1 [19]
Civeti i palmave filipinez

Viverra hermaphrodita ishte emri shkencor i propozuar nga Peter Simon Pallas ne 1777. [20] Nje numer i konsiderueshem i nenllojeve jane pershkruar midis 1820 dhe 1992. Ato jane renditur sipas vitit te pershkrimit te pare: [19]

Individet e peshkruar jane individ zoologjik nga viti 1820 and 1992: [1]

  • P. h. nictitans nga Taylor ne 1891 ishte individ nga Odisha ; [19]
  • P. h. canescens nga Lyon ne 1907
  • P. h. exitus nga Schwarz in 1911
  • P. h. cochinensis nga Schwarz, 1911)
  • P. h. canus (Miller, 1913)
  • P. h. pallens (Miller, 1913)
  • P. h. parvus (Miller, 1913)
  • P. h. pugnax (Miller, 1913)
  • P. h. pulcher (Miller, 1913)
  • P. h. sacer (Miller, 1913)
  • P. h. senex (Miller, 1913)
  • P. h. simplex (Miller, 1913)
  • P. h. enganus nga Lyon, 1916
  • P. h. balicus nga Sody ne 1933 ishte nje individ nga Balia
  • P. h. vellerosus nga Pocock ne 1934 ishte individ ngaa Kashmiri ; [19]
  • P. h. dongfangensis nga Corbet dhe Hill ne 1992

Statusi taksonomik i ketyre llojeve nuk eshte vleresuar ende. [2]

Ne kulture [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Ne mitologjine Filipine , njerezit e zones Bagobo besojne ne nje qenie te quajtur Lakivot thuhej se ishte nje civet i madh dhe i fuqishem palme qe mund te flase. Lakivot mposhti perbindesha te ndryshem, perfshire perbindeshin me nje sy Ogassi dhe qeniet qe ruanin Pemen e Arit, e cila kishte Lulen e Arit qe kerkonte. Ai perfundimisht u shnderrua ne nje djale te ri te pashem dhe u martua me personin te cilit i dha Lulen e Arit.

Referime [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

  1. ^ a b Wozencraft, W.C. (2005). "Species Paradoxurus hermaphroditus " . permbledhur nga Wilson, D.E. ; Reeder, D.M (red.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (bot. 3rd). Johns Hopkins University Press. fq. 532?628. ISBN   978-0-8018-8221-0 . OCLC   62265494 . {{ cite book }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  2. ^ a b c d e f Duckworth, J.W.; Timmins, R.J.; Choudhury, A.; Chutipong, W.; Willcox, D.H.A.; Mudappa, D.; Rahman, H.; Widmann, P.; Wilting, A. & Xu, W. (2016). " Paradoxurus hermaphroditus " . IUCN Red List of Threatened Species . 2016 : e.T41693A45217835. {{ cite journal }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  3. ^ a b Shepherd, C. (2012). "Observations of small carnivores in Jakarta wildlife markets, Indonesia, with notes on trade in Javan Ferret Badger Melogale orientalis and on the increasing demand for Common Palm Civet Paradoxurus hermaphroditus for civet coffee production" . Small Carnivore Conservation . 47 : 38?41. {{ cite journal }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  4. ^ L?khakun, B.; McNeely, J. A. (1977). Mammals of Thailand . Bangkok: Association for the Conservation of Wildlife. {{ cite book }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  5. ^ a b c Grassman, L.I. Jr. (1998). "Movements and fruit selection of two Paradoxurinae species in a dry evergreen forest in Southern Thailand". Small Carnivore Conservation (19): 25?29. {{ cite journal }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  6. ^ Patou, M.L.; Wilting, A.; Gaubert, P.; Esselstyn, J.A.; Cruaud, C.; Jennings, A.P.; Fickel, J. & Veron, G. (2010). "Evolutionary history of the Paradoxurus palm civets ? a new model for Asian biogeography". Journal of Biogeography . 37 (11): 2092?2093. doi : 10.1111/j.1365-2699.2010.02364.x . {{ cite journal }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  7. ^ Piper, P.J.; Ochoa, J.; Robles, E.C.; Lewis, H. & Paz, V. (2011). "Palaeozoology of Palawan Island, Philippines". Quaternary International . 233 (2): 142?158. Bibcode : 2011QuInt.233..142P . doi : 10.1016/j.quaint.2010.07.009 . {{ cite journal }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  8. ^ Joshi, A.R.; Smith, J.L.D.; Cuthbert, F.J. (1995). "Influence of food distribution and predation pressure on spacing behavior in palm civets" . Journal of Mammalogy . American Society of Mammalogists. 76 (4): 1205?1212. doi : 10.2307/1382613 . JSTOR   1382613 . {{ cite journal }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  9. ^ Rozhnov, V. V.; Rozhnov, Y. V. (2003). "Roles of Different Types of Excretions in Mediated Communication by Scent Marks of the Common Palm Civet, Paradoxurus hermaphroditus Pallas, 1777 (Mammalia, Carnivora)". Biology Bulletin . MAIK Nauka/Interperiodica. 30 (6): 584?590. doi : 10.1023/B:BIBU.0000007715.24555.ed . S2CID   19102865 . {{ cite journal }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  10. ^ Thohari, M.; Santosa, Y. (1986). A preliminary study on the role of civet ( Paradoxurus hermaphroditus ) in the natural regeneration of palms ( Pinanga kuhlii and P. zavana ) at Gunung Gede-Pangrango National Park, West Java (Indonesia) . Symposium on Forest Regeneration in Southeast Asia, 9?11 May 1984. Biotrop Special Publication. fq. 151?153. {{ cite conference }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  11. ^ Prater, S. H. (1980). The book of Indian animals (bot. Second). Bombay, India: Bombay Natural History Society. {{ cite book }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  12. ^ Borah, J.; Deka, K. (2011). "An observation of Common Palm Civet Paradoxurus hermaphroditus mating" . Small Carnivore Conservation . 44 : 32?33. {{ cite journal }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  13. ^ a b Nijman, V.; Spaan, D.; Rode-Margono, E. J.; Roberts, P. D.; Wirdateti; Nekaris, K. A. I. (2014). "Trade in common palm civet Paradoxurus hermaphroditus in Javan and Balinese markets, Indonesia" . Small Carnivore Conservation (51): 11?17. {{ cite journal }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  14. ^ Singh, L.A.K. (1982). "Stomach contents of a common palm civet, Paradoxurus hermaphroditus (Pallas)" . Journal of the Bombay Natural History Society . 79 (2): 403?404. {{ cite journal }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  15. ^ Marcone, M. F. (2004). "Composition and properties of Indonesian palm civet coffee (kopi luwak) and Ethiopian civet coffee". Food Research International . 37 (9): 901?912. doi : 10.1016/j.foodres.2004.05.008 . {{ cite journal }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  16. ^ Milman, O. (2012). "World's most expensive coffee tainted by 'horrific' civet abuse" . London: The Guardian, 11 November . Marre me 25 nentor 2012 . {{ cite news }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  17. ^ Penha, J. (2012). "Excreted by imprisoned Civets, Kopi Luwak no longer a personal favorite" . The Jakarta Globe, 4 August. Arkivuar nga origjinali me 16 janar 2013 . Marre me 17 gusht 2012 . {{ cite web }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  18. ^ Shepherd, C. R. (2008). Civets in trade in Medan, North Sumatra, Indonesia (1997?2001) with notes on legal protection Arkivuar janar 29, 2015, tek Wayback Machine. Small Carnivore Conservation 38: 34?36.
  19. ^ a b c d e f Pocock, R. I. (1939). " Paradoxurus hermaphroditus " . The Fauna of British India, including Ceylon and Burma . Vell. Volume 1. Mammalia. London: Taylor and Francis. fq. 387?415. {{ cite book }} : |volume= ka tekst shtese ( Ndihme! ) ; Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  20. ^ Pallas, P. S. (1778). "Das Zwitterstinkthier" . permbledhur nga Schreber, J. C. D. (red.). Die Saugethiere in Abbildungen nach der Natur, mit Beschreibungen . Erlangen: Wolfgang Walther. fq. 426. {{ cite book }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  21. ^ Desmarest, A.G. (1820). "Civette Bondar" . Mammalogie, ou, Description des especes de mammiferes . Vell. Premiere Partie. Paris: Chez Mme. Veuve Agasse. fq. 210. {{ cite book }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  22. ^ Raffles, S. (1821). "Descriptive Catalogue of a Zoological Collection, made on account of the Honourable East India Company, in the Island of Sumatra and its Vicinity, under the Direction of Sir Thomas Stamford Raffles, Lieutenant-Governor of Tort Marlborough; with additional Notices illustrative of the Natural History of those Countries" . Transactions of the Linnean Society of London . 13 : 239 ?275. {{ cite journal }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  23. ^ Horsfield, T. (1824). " Viverra musanga, var. javanica " . Zoological researches in Java, and the neighbouring islands . London: Kingsbury, Parbury & Allen. fq. 148?151. {{ cite book }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  24. ^ Gray, J.E. (1832). "Pallas's Paradoxurus" . Illustrations of Indian zoology; chiefly selected from the collection of Major-General Hardwicke . London: Treuttel, Wurtz, Treuttel, Jun. and Richter. fq. Plate 8. {{ cite book }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
  25. ^ Jourdan, C. (1837). "Memoire sur quelques mammiferes nouveaux" . Comptes Rendus de l'Academie des Sciences . 5 (15): 521?524. {{ cite journal }} : Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )

Linqet ekstra [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]


Marre nga " https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Civeti_i_palmave_aziatik&oldid=2438354 "