Autobusi

Autobusi eshte nje automjet rrugor i projektuar per transportin publik te shume udhetareve ose pasagjereve. Autobuset zakonisht kane nje kapacitet prej 50 - 70 udhetaresh ose pasagjeresh ndersa ata me te medhenj mund te kene nje kapacitet deri ne 300 pasagjere (udhetare). ^[1] Lloji me i zakonshem i autobuseve zakonisht eshte me nje kuverte por qe ka edhe lloje te autobusit me ngarkesa me te medha p.sh. autobus dykatesh si dhe per ngarkesa me te vogla te njohur si minibuse dhe kombibus. Lloje te tjera te autobuseve jane edhe autobuset shkollore (shkolles fillore ose te mesme) si dhe autobuset e punetoreve ose te ndermarrjeve te ndryshme punuese. Ne shume juridiksione, drejtuesit e autobuseve duhet te kene edhe nje licence te vecante pertej licences zakonshme te shoferit .

Autobuset mund te perdoren per transportin e planifikuar puklik urban dhe nderurban te autobuseve, marrjen me qira private ose turizem; autobuse promovues qe mund te perdoren edhe per fushata politike si dhe per nje game te gjere qellimesh te tjera qe mund te operohen privatisht, duke perfshire ketu edhe organizimet turistike dhe ekskursionet e ndryshme.

Historiku [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Autobuset e terhequr nga kuajt u perdoren nga vitet 1820, pasuar nga autobuse me avull ne vitet 1830, dhe karroca elektrike ne vitin 1882. Autobuset e pare te motoreve me djegie te brendshme, ose autobuset motorike, u perdoren ne vitin 1895. Kohet e fundit, interesi eshte rritur ne autobuset elektrike hibrid, autobuset elektrike, si dhe autobuset qe mundesohen nga gazi natyral i ngjeshur ose bionafte. Ndersa ne vitet 2010, prodhimi i autobuseve eshte globalizuar gjithnje e me shume, me te njejtat modele qe shfaqen ne te gjithe boten. ^[2] ^[3] ^[4]

Sherbimet e rregullta te autobuseve nderkombetare nga autobuse me avull u perdoren fillimisht ne Angli ne vitet 1830 nga Walter Hancock dhe nga bashkepunetoret e Sir Goldsworthy Gurney, nder te tjera, duke kryer sherbime te besueshme mbi kushtet e rruges te cilat ishin shume te rrezikshme per transportin e terhequr nga kuajt.

Omnibusi i pare mekanik u shfaq ne rruget e Londres me 22 prill 1833. ^[5] Vagonat me avull kishin shume me pak gjasa qe te rrezoheshin, udhetonin me shpejte se qerret e terhequra nga kali, ishin shume me te lire, dhe shkaktonin me pak deme ne siperfaqen e rruges per shkak gomave te tyre te gjera. ^[6] ^[7] ^[8]

Shih edhe [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Referime [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

^ "China's longest bus unveiled in Shanghai" (ne anglisht). Jongo.com. 15 mars 2007. Arkivuar nga origjinali me 30 shtator 2011 . Marre me 13 prill 2020 .
^ "La prehistoire des transports urbains" [The prehistory of urban transport] (ne frengjisht). Chelles, Seine-et-Marne, France: Transportation Museum.
^ Fierro 1996 .
^ "Histoire generale des transports" (ne frengjisht). French transportations Museum Website. Arkivuar nga origjinali me 18 korrik 2011 . Marre me 16 shtator 2010 .
^ "Centenarxy of the Omnibus". The Times . 28 prill 1933. {{ cite news }}: Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
^ Benson, Bruce L. "The Rise and Fall of Non-Government Roads in the United Kingdom". Street Smart: Competition, Entrepreneurship and the Future of Roads . fq. 263?264. {{ cite book }}: Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
^ Ward, Ian (1974), The World of Automobiles: An Illustrated Encyclopedia of the Motor Car , vell. 15, Orbis, fq. 1773 {{ citation }}: Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
^ Eckermann, Erik (2001), World History of the Automobile , SAE, fq. 67?68, ISBN 9780768008005 , marre me 6 tetor 2013 {{ citation }}: Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )

Literatura [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Combeau, Yvan (2013). Histoire de Paris (ne anglisht). Paris: Presses Universitaires de France. ISBN 978-2-13-060852-3 .
Fierro, Alfred (1996). Histoire et dictionnaire de Paris . Robert Laffont. ISBN 2-221-07862-4 . {{ cite book }}: Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )
Heron de Villefosse, Rene (1959). HIstoire de Paris . Bernard Grasset. {{ cite book }}: Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )

Lidhje te jashtme [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Nje kategori ne Wikimedia Commons permban dokumente multimediale per Autobusi .

Shoqata Amerikane e Autobuseve (ne anglisht)
Trafiku Urban ne Prishtine (Faqe zyrtare) (ne shqip)
Stacioni i Autobuseve ne Prishtine (Faqe zyrtare) (ne anglisht, shqip dhe serbisht)

[Jongo_News-1] "China's longest bus unveiled in Shanghai" (ne anglisht). Jongo.com. 15 mars 2007. Arkivuar nga origjinali me 30 shtator 2011 . Marre me 13 prill 2020 .

[2] "La prehistoire des transports urbains" [The prehistory of urban transport] (ne frengjisht). Chelles, Seine-et-Marne, France: Transportation Museum.

[FOOTNOTEFierro1996-3] Fierro 1996 .

[amtuir-4] "Histoire generale des transports" (ne frengjisht). French transportations Museum Website. Arkivuar nga origjinali me 18 korrik 2011 . Marre me 16 shtator 2010 .

[5] "Centenarxy of the Omnibus". The Times . 28 prill 1933. {{ cite news }}: Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )

[6] Benson, Bruce L. "The Rise and Fall of Non-Government Roads in the United Kingdom". Street Smart: Competition, Entrepreneurship and the Future of Roads . fq. 263?264. {{ cite book }}: Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )

[Ward1974-7] Ward, Ian (1974), The World of Automobiles: An Illustrated Encyclopedia of the Motor Car , vell. 15, Orbis, fq. 1773 {{ citation }}: Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )

[Eckermann2001-8] Eckermann, Erik (2001), World History of the Automobile , SAE, fq. 67?68, ISBN 9780768008005 , marre me 6 tetor 2013 {{ citation }}: Mungon ose eshte bosh parametri |language= ( Ndihme! )

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]