Krste Crvenkovski
Krste Crvenkovski
Datum rođenja	( 1921-07-16 ) 16. 7. 1921.
Mesto rođenja	Prilep Kraljevina SHS
Datum smrti	21. 7. 2001 . (dob: 80)
Mesto smrti	Skoplje   Republika Makedonija
Supruga	Marga Crvenkovska
Deca	Stevo Crvenkovski , Emilija Crvenkovska
Profesija	dru?tveno-politi?ki radnik
?lan  KPJ  od	1939 .
U?e??e u ratovima	Narodnooslobodila?ka borba
Predsednik Centralnog komiteta Saveza komunista Makedonije
Period	jul 1963 .- mart 1969 .
Prethodnik	Lazar Koli?evski
Naslednik	Angel ?emerski
Narodni heroj  od	27. novembra 1953 .
Odlikovanja

Krste Crvenkovski Stevo ( Prilep , 16. jul 1921 . ? Skoplje , 21. jul 2001 ), u?esnik Narodnooslobodila?ke borbe , dru?tveno-politi?ki radnik SFR Jugoslavije i SR Makedonije i narodni heroj Jugoslavije . Od jula 1963 . do marta 1969 . godine obavljao je funkciju predsednika Centralnoga komiteta Saveza komunista Makedonije .

Krste Crvenkovski rođen je 16. jula 1921. godine u Prilepu , u zanatlijskoj porodici. Osnovnu ?kolu i osam razreda gimnazije zavr?io je u rodnom gradu. Jo? u prvim razredima gimnazije, kada je zbog ukidanja ove ?kole u Prilepu pauzirao, radio je u duvanskom monopolu, gde je kontaktirao sa istomi?ljenicima, ?itao marksisti?ku literaturu i formirao svoj politi?ki stav.

1935 . godine primljen je u ?lanstvo Saveza komunisti?ke omladine Jugoslavije . Nakon toga razvija komunisti?ku delatnost u gimnaziji, formira ?itala?ke grupe, a 1939 . godine i partijsku ?eliju. Kao njen sekretar, primljen je za ?lana Mesnog komiteta, ali je do?la direktiva da kao u?enik osmog razreda gimnazije ne mo?e da bude ?lan Mesnog komiteta.

Posle zavr?ene gimnazije, 1939. godine upisuje se na Filozofski fakultet u Skoplju i tamo radi u partijskoj tehnici. Krste je u oktobru poslao jedan kofer ilegalnog materijala za Mesni komitet u Prilepu, ali je kurir na putu bio uhva?en. On je odao Krsta, koji je od tada do okupacije Jugoslavije bio u ilegalnosti. Odmah posle okupacije uklju?uje se u pripremanje partijske organizacije za oru?anu borbu i 11. oktobra 1941 . godine u?estvuje u napadu na grad.

U oktobru 1941. godine postaje politi?ki komesar Prilepskog partizanskog odreda . Na prvom partizanskom mitingu u Makedoniji, 1941. godine u selu Carevi? , odr?ao je govor u kome je objasnio platformu Narodnooslobodila?ke borbe. Kad je odred rasformiran, izvesno vreme je bio ilegalac u Skoplju, a zatim ?lan, pa sekretar Okru?noga komiteta Komunisti?ke partije Jugoslavije za zapadnu Makedoniju.

U septembru 1942 . godine pao je u ruke italijanske policije, koja nije uspela da sazna osnovne informacije o njemu. Bio je odveden u zatvor u Tirani . Iz zatvora je pobegao sa jo? dvadeset i dva politi?ka zatvorenika kroz prokopan podzemni tunel i u aprilu 1943 . godine priklju?io se jednom albanskom partizanskom odredu. Kasnije je pre?ao na gostivarski teren i postao sekretar Prvog oblasnog komiteta Komunisti?ke partije Makedonije.

U decembru 1943. godine rukovodio je Prvim kongresom Narodnooslobodila?kog omladinskog saveza Makedonije u Fu?tanima , u svojstvu ?lana Pokrajinskoga komiteta SKOJ-a. Od novembra 1944 . godine je sekretar Pokrajinskoga komiteta SKOJ-a. U?estvovao je u Bogomilskom pohodu u februaru 1944. godine. Nekoliko meseci bio je zamenik politi?kog komesara Prve makedonske brigade .

Posle oslobođenja zemlje zauzimao je niz odgovornih politi?kih i dr?avnih funkcija:

• ?lan i potpredsednik Vlade NR Makedonije
• ?lan Saveznog izvr?nog ve?a
• savezni sekretar za prosvetu i kulturu
• poslanik Savezne skup?tine i Sobranja Makedonije
• ?lan Saveta federacije
• potpredsednik Predsedni?tva SFR Jugoslavije od 1971 . do 1974 . godine

Biran je za kandidata za ?lana Centralnoga komiteta KP Jugoslavije na Petom kongresu , a na ?estom , Sedmom , Osmom i Devetom kongresu za ?lana Centralnoga komiteta SK Jugoslavije, odnosno za ?lana Predsedni?tva SK Jugoslavije.

Za ?lana Centralnog komiteta KP Makedonije biran je na Prvom kongresu KPM. Bio je ?lan Biroa Centralnog komiteta SK Makedonije i organizacioni sekretar CK SK Makedonije od jula 1963. do marta 1969. godine. Na Osmom kongresu SK Jugoslavije izabran je u Izvr?ni komitet Centralnog komiteta SK Jugoslavije, a na Devetom kongresu izabran je za ?lana Predsedni?tva Saveza komunista Jugoslavije i za ?lana Izvr?nog biroa SK Jugoslavije ( 1959 -1971.).

Po?etkom sedamdesetih istakao se kao liberal i vode?i makedonski reformski komunist, ali je od 1974. isklju?en iz politi?kog ?ivota i javnosti, sve do 1989 . godine. Zajedno sa Slavkom Milosavlevskim osnovao je Socijaldemokratsku partiju Makedonije .

Umro je 21. jula 2001 . godine u Skoplju.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja . Ordenom narodnog heroja odlikovan je 27. novembra 1953 . godine.

Krste Crvenkovski je bio i publicista. Objavio je slede?a dela:

• ?Problemi reforme univerziteta“ ( 1959 , na srpskohrvatskom jaziku)
• ?Sojuzot na komunistite na Makedonija i demokratizacijata na op?testvoto“ ( 1971 )
• ?Vo odbrana na makedonskata kauza“ ( 1989 )
• ?Podvodni grebeni na politikata: razgovori so Krste Crvenkovski“ ( 1993 )
• ?Na?iot pogled za vremeto na Koli?evski“ (zajedno sa Slavkom Milosavlevskim) ( 1996 )
• ?Na branikot na makedonskata samobitnost: materijali od politi?kite razgovori za makedonskoto pra?anje“ ( 1999 )
• ?Zarobena vistina“ ( 2003 )

Portal NOB

• ? Narodni heroji Jugoslavije ”. Beograd: Mladost. 1975.  
• Enciklopedija Jugoslavije (knjiga tre?a), ?Jugoslavenski leksikografski zavod“, Zagreb, 1984. godina