Jovan Kantul
(?ован Кантул) je bio
pe?ki patrijarh
od
1592
-
1613
.
U vreme dolaska patrijarha Jovana na pe?ki tron srpski narod je zapo?eo borbu ?irih razmera protiv turskog ropstva. Naslediv?i
patrijarha Filipa
,
1592.
godine dobija sultanov berat i otpo?inje rad na crkvenom i politi?kom planu.
O patrijarhu Jovanu, li?nosti izvanredno dinami?noj i interesantnoj, zna se mnogo manje nego ?to bi se pretpostavljalo. Po njegovom prezimenu Kantul pretpostavlja se da je bio
vla?kog
porekla.
Da su po?etni koraci patrijarha Jovana bili dobri svedo?e zapisi sa vi?e strana koji za njega ka?u: “tada prestolom Pe?kim dobro upravlja?e kir Jovan“.
I pored svih pote?ko?a za vreme patrijarha Jovana sa?uvana je organizacija
Pe?ke patrijar?ije
, popunjavane su upra?njene eparhije izborom i hirotonijom novih episkopa i odr?avani crkveni sabori u
Pe?i
. Za njegovo vreme prepisivane su bogoslu?bene i druge knjige. Svi su izgledi da je prepisivanje podsticao sam patrijarh, koji je crkve poklanjao Velikoj crkvi u Pe?i i manastiru
Hilandaru
. Njegovim trudom obnovljen je hram u Pe?i i ?ivopisani su hramovi manastira Svete Trojice u
Pljevljima
i
Hopovu
.
Za sve vreme svoga arhipastirskog rada patrijarh Jovan, napu?ta
Makarijevu
politiku naslona na Turke i postaje u?esnik u akciji zapadnih dr?ava za oslobođenje balkanskih naroda od Turaka.
Papa Kliment VIII
poku?ao je da obrazuje hri??anski savez u koji bi u?li ?panski
kralj Filip III
, austrijski nadvojvoda
Ferdinand
i savojski herceg
Karlo Emanuilo I
. U isto vreme patrijarh Jovan je preko nik?i?kog vojvode Gordana spremao ustanak u Hercegovini. Budu?i da je cela ova akcija propala patrijarh Jovan se gorko razo?arao u zapad.
Za vreme patrijarha Jovana
Srpska pravoslavna crkva
je do?ivela jedan od najte?ih svojih udaraca. Naime, Sinan-pa?a je naredio da se
1594.
godine na
Vra?aru
spale mo?ti
Svetog Save
, koji se vezuje za ustanak protiv Turaka u
Banatu
i
Hercegovini
. Za sve ustanke Turci su osudili patrijarha Jovana i episkope Srpske crkve.
Pe?ki patrijarh Jovan je 14. oktobra
1613
. godine obe?en u
Carigradu
i sahranjen kod Jeni-kapije.
[1]
- Narodna enciklopedija (1927 g.)
- Istorija srpskoga naroda - Stanoje Stanojevi?
