| Airbus A340
|
| Airbus
|
|
|
| Airbus 340-300
|
| Generalni podaci
|
| Tip
|
Linijski putni?ki avion
|
| Proizvođa?
|
Airbus
|
| Probni let
|
25. oktobra 1991.
|
| Uveden u uporabu
|
mart 1993.
|
| Prvotni korisnik
|
Lufthansa
i
Air France
|
| Broj primjeraka
|
367 (do 31. jula 2009.
[1]
)
|
Airbus A340
je
?irokotrupni
, putni?ki
avion
velikog doleta. Proizvodi ga
Airbus S.A.S.
- ova podru?nica
EADS
.
Avion
pokre?u ?etiri
turbo-fen motora
, ima 261 do 380 sjedala (ovisno o broju klasa) i dolet između 6.700 i 9.000
Nmi
. Po dizajnu je sli?an dvomotornom
A330
s kojim je u po?etku "dijelio"
trup
i
krila
. Kasnije verzije imaju dulji trup s novim, ve?im krilima
[2]
.
Avion velikog doleta A340 prikazan je
1987.
kao dopuna
A320
, avionu manjeg doleta i
A300
, avionu srednjeg doleta. Dvomotorni avioni zaostajali su za ?etveromotornih radi pravila od strane
ICAO
(ETOPS) da dvomotorni avioni ne smiju letjeti izvan dometa pogodne
zra?ne luke
unutar 60 minuta.
A340 razvijan je paralelno s dvomotornim A330 s kojim dijeli ista krila i sli?an trup. Jedino je naprednija elektroni?ka oprema kao i konstrukcija od kompozitnih materijala "uzeta" s A320.
Zavr?no sklapanje izvr?eno je u
Toulouse
-Blagnacu,
Francuska
. Isprva je planirana uporaba novih IAE (International Aero Engines) superfen motora ali je kompanija odustala od njihovog razvoja. Nakon toga jedini izbor originalnoj zamisli bili su
CFMI
CFM56-5C4
motori.
Kada je
1991.
godine avion prvi puta uzletio,
in?enjeri
su uvidjeli da krila nisu dovoljno jaka za no?enje vanjskih motora i da se na brzini krstarenja previ?e izvijaju i tresu. Kako bi se ispravilo opstrujavanje zraka, na donjaku krila, oko nosa?a motora, ugrađene su aerodinami?ki oblikovane izbo?ine (?to je pridonijelo i ?vrsto?i).
A340 je skup visoke tehnologije kao ?to su digitalni "fly by wire" sustav kontrola leta. Kao i na A320 avionom se upravlja pomo?u "joysticka" koji je
pilotu
s lijeve a kopilotu s desne strane. Op?enito je pilotska kabina na A340 i A330 sli?na onoj na A320 ?to omogu?ava pilotima, uz minimalni dodatni trening prijelaz s jednog na drugi avion.
A340-200
je po?etna verzija s 261 sjedala za putnike smje?tenih u tri klase. Dolet od 13.800 km jedan je od najve?ih u tom razdoblju. Jedina verzija je koja ima ve?i raspon krila od duljine trupa. Na avion su ugrađeni
CFMI CFM56-5C4
motori.
Za jednu verziju A340-200, naru?enu od
Sulatana od Brunea
tra?en je dolet od 14.820 km. Avionu (ozna?en kao
A340-8000
) su ugrađeni dodatni spremnici za gorivo, motori od 151 kN potiska i neznatno je modificirano
podvozje
?to je u kona?nici rezultiralo doletom od 15.000 km i maksimalnom te?inom uzlijetanja (
MTOW
) od 275 tona (kao i A340-300).
Slijede?i avioni ove klase prerađivani su kao i pod-verzija
A340-8000
a ozna?eni su kao
A340-213X
. Radi velikog raspona krila, ?etiri motora, malim kapacitetom i unapređenjima koja su ugrađena i na sljede?u verziju, serija -200 je izgubila na popularnosti. Proizvedeno je samo 28 avion od kojih danas neki lete kao VIP avioni.
Opslu?ivanje LH A340-300
A340-300
mo?e prevesti 295 putnika u tri klase na udaljenost od 12.400 km. Po?etna verzija prvi puta je uzletjela
25. oktobra
1991.
godine a u redovni servis u?la je u martu
1993.
Kao i A340-200 na avion su ugrađeni
CFMI CFM56-5C
motori. Te?a izvedba aviona u ovoj seriji je
A340-313X
koji je isporu?en kompaniji
Singapore Airlines
u aprilu
1996.
Zadnja pod-verzija je
A340-313E
isporu?ena
2003.
kompaniji
Swiss-International
. Avion prevozi 295 putnika, ima maksimalnu te?inu uzlijetanja (MTOW) 276,5 tona a dolet mu je 13.300-13.700 km.
US Airways
postati ?e prvi i jedini korisnik A340 isporukom u
2009.
godini.
Airbus A340-500
A340-500
predstavljen je kao komercijalni avion s najve?im doletom. Prvi let avion je imao u februaru
2002.
godine a sve dozvole za uporabu dobiva
3. decembra
iste godine. U februaru 2006. u maksimalnom doletu prema?uje ga
Boeing 777-200LR
. A340-500 ima 313 putni?kih sjedala u 3 klase.
Thai Airways International
leti s ovim avionom bez usputnog slijetanja iz
Bangkoka
u
Los Angeles
i iz Bangkoka u
New York
. Od
Londona
do
Pertha
u
Australiji
i nazad nadopuna goriva potrebna je samo ako tijekom leta avion ima ?eoni vjetar
[3]
.
U usporedbi s A340-300 ova verzija ima za 4,3 m dulji trup, ve?u povr?inu krila, mo?e ponijeti oko 50% vi?e goriva, ima ne?to ve?u brzini krstarenja, ve?i horizontalni stabilizator i manji vertikalni stabilizator. Verzija A340-500/600 ima ugrađene pomo?ne kamere koje poma?u pilotu prilikom taksiranja po zemlji. Pokre?u ga Rolls-Royce Trent 553 turbofen motori.
- A340-500HGW
(eng.
H
igh
G
ross
W
eight) pod-verzija je s doletom od 16.700 km i MTOW od 380 tona. U upotrebu je avion u?ao 2007. godine (
Thai Airway International
). Ima poja?anu strukturu i dodatno pove?an kapacitet goriva. Pokre?u ga
Rolls-Royce Trent 556
turbofen motori.
Kingfisher Airlines
planira stalni let s ovim avionom iz
Indije
u
Ameriku
[4]
. Najve?i korisnici su
Emirati
koji posjeduju 10 aviona.
Airbus A340-600
A340-600 ima 380 sjedala u 3 klase ili 419 sjedala u dvije klase a dolet mu je 13.900 km. Putni?kim kapacitetom je sli?an Boeingovom 747 ali s 25% ve?im cargo prostorom. Prvi let bio je 23. aprila 2001. a Virgin Atlantic po?eo je komercijalne letove u augustu 2002.
A340-600 je vi?e od 10 metara dulji od verzije -300 ?to ka ?ini najduljim avionom na svijetu. Pokre?u ga ?etiri Rolls-Royce Trent 556 turbofen motora od po 249 kN. Avionu su dodana dodatna ?etiri kota?a na centralnoj liniji srednjeg dijela trupa koji na sebe prima dio dodatnog optere?enja nastao pove?anjem maksimalne nosivosti. Dodatni prostor u putni?koj kabini dobiven je smje?tajem prostora ta odmor posade, "kuhinje" aviona i toaleta na ni?u razinu (za razliku od
Boeinga
gdje je taj prostor gornjoj palubi).
- A340-600HGW
pod-verzija imala je svoj prvilet
18. novembra
2005.
[5]
a dozvolu za redovnu uporabu dobila je
14. aprila
2006.
[6]
. Maksimalna te?ina uzlijetanja ovog aviona je 380 tona a dolet 14.600 km ?to je omogu?eno s oja?anom konstrukcijom (na kojoj je primjenjivano lasersko zavarivanje), ve?im kapacitetom goriva i ja?im motorima (?etiri Rolls-Royce Trent 560 turbofen motora od po 267 kN).
| Veli?ine
|
A340-200
|
A340-300
|
A340-500/-500HGW
|
A340-600/-600HGW
|
| Posada
|
Dva
|
| Sjedala
|
239 (3-klase)
|
295 (3-klase)
|
313 (3-klase)
|
380 (3-klase)
|
| Duljina
|
59,39 m
|
63,60 m
|
67,90 m
|
75,30 m
|
| Raspon krila
|
60,30
|
63,45 m
|
| Postavni kut krila
|
30°
|
31,1°
|
| Visina
|
16,70 m
|
16,85 m
|
17,10 m
|
17,30 m
|
| Promjer kabine
|
5,28 m
|
| Razmak podvozja
|
23,24 m
|
25,60 m
|
27,59 m
|
32,89 m
|
| Te?ina aviona
|
129.000 kg
|
129.275 kg
|
170.400 kg
|
177.000 kg
|
| Maksimalna te?ina uzlijetanja
|
275.000 kg
|
276.500 kg
|
372.000/380.000 kg
|
368.000/380.000 kg
|
| Brzina krstarenja
|
M.82 (896 km/h, 557
mph
)
|
M
.88 (907 km/h, 564 mph)
|
| Maksimalna brzina
|
M .94
[7]
|
| Duljina uzlijetanja s MTOW
|
2.990 m
|
3.000 m
|
3.050 m
|
3.100 m
|
| Dolet (s maksimalnom te?inom)
|
14,800 km
8,000
NM
|
13,700 km
7,400 NM
|
16,100/17,100 km 8,670/9,000 NM
|
14,900/15,900 km 7,750/7,900 NM
|
| Maks. Kapacitet goriva
|
155,040 L 40,957
gal
|
140,640 L 37,153 gal
|
214,810/222,000 L 56,750/58,646 gal
|
195,881/204,500 L 51,746/54,023 gal
|
| Kapacitet tereta
|
18 LD3s/6 pallets
|
30 LD3s/10 paleta
|
32 LD3s/11 paleta
|
42 LD3s/14 paleta
|
| Service Ceiling
|
11,887 m (39,000 ft)
|
| Motori (4x)
|
CFM56-5C2
(138.78kN)
CFM56-5C3 (144.57kN)
CFM56-5C4 (151.25kN)
|
CFM56-5C2
(138.78kN)
CFM56-5C3 (144.57kN)
CFM56-5C4 (151.25kN)
CFM56-5C4P (149.9kN)
|
Rolls-Royce Trent
553/556 (236/249kN)
|
Trent 556/560 (249/260kN)
|