1589

Ovo je ?lanak o godini 1589.

Događaji

5. 1. - Umrla francuska kraljica-majka Catherine de' Medici .
26. 1. - Jov izabran za prvog moskovskog patrijarha ( Boris Godunov izdejstvovao samostalnost ruske crkve ).

9. 3. - Mir između Habsburga i Poljske-Litvanije - Maximilian III. se mora odre?i pretenzija na poljski presto.

prva polovina godine - Francuski kralj Henri III , suo?en s pobunom Katoli?ke lige zbog ubistva vojvode de Guisa , mora se pomiriti sa svojim protestantskim rođakom Anrijem - zajedno opsedaju Pariz.

13. 4. - Engleska armada ( Francis Drake i John Norreys ) isplovila protiv iberijske obale - izgubili su 40 brodova i najmanje 11.000 ljudi.
april - Beglerbegovski slu?aj ( Beylerbeyi Vakası ): pobunjeni jani?ari u Istanbulu tra?e ve?u platu i smaknu?e dvojice visokih zvani?nika ?to sultan na kraju odobrava; umesto Sijavu?-pa?e veliki vezir je opet Sinan-pa?a .

svibanj - Nakon smrti Vida Haleka pa Ivana Globitzera na ?elo slavonske krajine dolazi Stjepan Grasswein ^[1].
29. 5. - Sabor u Gradecu kod Zagreba: ban Tomo Erdedi se odri?e polo?aja vrhovnog kapetana haramija, postavljen Stjepan Gregorijanec ^[2].

prole?e - leto - Kozaci plja?kaju i potapaju turske brodove, napadaju Krim i turske tvrđave - krimski Tatari i Turci uzvra?aju haranjem Podolije do Lavova ^[3].

1. 8. - Fanati?ni katolik Jacques Clement smrtno ranio kralja Anrija III koji umire sutradan - kraj dinastije Valois koja je vladala Francuskom od 1328.
2. 8. - Anri IV nasleđuje Anrija III, kao prvi francuski vladar iz ku?e Burbon (do 1610 ); Katoli?ka liga ga ne priznaje i 5. 8. progla?ava zato?enog kardinala ?arla de Burbona za kralja ?arla X - Anrijeva borba traje do 1593 .

31. 10. - U Nema?koj pogubljen Peter Stump , seljak optu?en da je vukodlak ; u ovo vreme teku i suđenja " ve?ticama " u grofoviji Werdenfels.

26. 11. - "Alhemi?ar" Marco Bragadino sti?e u Veneciju, ali mora pobe?i ve? u aprilu.

Zavr?ena Trogirska katedrala .
Turci poku?avali da osvoje Senj , na ?ta uskoci i sljede?e godine odgovaraju upadima ^[4].
1588-89 - Najstariji poznat primjer alhamijado knji?evnosti: ljubavna pjesma "Hurvat turkisi" izvesnog Mehmeda Erdeljca.
Umro patrijarh srpski Savatije , nasleđuje ga Jerotej Sokolovi? (do 1590-91).
Otvorena pravoslavna crkvica sv. Nikole u Puli za gr?ke doseljenike sa Kipra ^[5].
Osnovan Kaptol svetog Jeronima u Rimu .
Zavr?en period endemske kuge u Osmanskom carstvu i okolini (od 1572.) ^[6].
Prvi dokumentovani tragovi o gradu Caricinu (Staljingrad, Volgograd ).
M?ri Terumoto osnovao Hiroshimu .
Wilhelm V. osnovao pivaru Hofbrauhaus u Minhenu.

Glavni ?lanak: :Kategorija:Rođeni 1589.

Glavni ?lanak: :Kategorija:Umrli 1589.

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Klai?, 366
↑ Klai?, 365
↑ Cossack Rebellions: Social Turmoil in the Sixteenth Century Ukraine , Linda Gordon, p. 108-9
↑ Klai?, 367
↑ Fran Barbali? , Peroj - srpsko selo u Istri , rastko.rs
↑ Encyclopedia of the Ottoman Empire , Ga ?bor A ?goston, Bruce Alan Masters, p. 463

Vjekoslav Klai? , Svezak tre?i: dio prvi. .... Prva knjiga: Doba kraljeva Ferdinanda I., Maksimilijana i Rudolfa (1527-1608) (archive.org)