Garjilgiella

Wikipedia'as/is
Dan artihkkalis daidet leat ?allinmeattahusat . Jus haliidat, de divo daid ja valdde eret dan malle. Giitu!
Garjilgiella
karjala
Geavaheapmi
Guovlu Garjila dassevaldi , Suopma
Sadji ii ?uođi stuoramusa joavkkus
Alfabehta lahten
Virggala? stahtus
Giellakodat
ISO 639-2 krl
ISO 639-3 krl


Garjilgiela lea nuortamearasuopmela? giella . Arbevirola??at garjilgiela lea human Garjilis, sihka Ruo??a ahte Suoma bealde. Garjilgiella juhkasa guoktai valdosuopmanii: aitosa?garjilgiella ja aunusgarjilgiella , dahje livvi . Darkilis dieđuid hubmiid mearri birra ii leat; Suoma bealde le??et sullii 11 000 garjila??at gii hupmat garjilgiela bures [1] ja buohkanassii garjilgiela huma?it vuollai 100 000 olbmot [2]

Garjilgiella ii leat seamma go suomagiela garjila? suopmanat.

Garjilgiela suopmanguovllut
Garjilgiela arbevirola? guovlu

Guovlu ja historja [ rievdat | rievdat galdu ]

Ovdal nubbi mailmmisoađi garjilgiella hubmojuvvo eana? Garjilas. Davvin guovlu radja?uvva Vilgesmerrii , lulde Laatokkai ja nuortan Onegajavrai ja Petroskoihi. Oarjeradja lea lonohallan ollu: garjilgiella hubmojuvvui viidat maiddai Suoma bealde vel 1500-logus, muhto go Davvi-Garjil lakte Ruŧŧii, bahtaredje eanemusat garjila??at nuorttas [3] . Liikka garjilgiella hubmojuvvui Davvi-Garjilis 1870-lohkui. Vuosttas mailmmisoađi maŋŋel ollu Suoma garjila??aid rievdadedje gavpogiidda goas Supmii ?adde ođđa garjilgielala? guovlluid [4] . Dala?at Suoma bealde garjilgiella hupmojuvvo earenoama?it Valtimos, Nurmesis ja Joensuus. Ruo??as garjilgiella hubmojuvvo Garjila dassevalddis ja Tveras .

Alfabehta [ rievdat | rievdat galdu ]

1930-logus tvergarjilgiella ?allojuvvui latiinnala? alfabehtan
jagis 1939 garjilgiella ?allojuvvui kyrillala? alfabehtan (govas Remusa maidnasat)
A a B b C c ? ? D d E e F f G g
H h I i J j K k L l M m N n O o
P p R r S s ? ? Z z ? ? T t U u
V v Y y A a O o '

Jietnadatoahppa [ rievdat | rievdat galdu ]

Vokalat [ rievdat | rievdat galdu ]

Garjilgielas leat gavcci monoftoŋggat: golbma maŋŋevokalat (u, o, a) ja vihtta ovdavokalat (i, y, e, o, a).

Garjilgiela vokalat suoma-ugrala? fonetihkala? ?allinvugiin [5]
ovdavokalat maŋŋevokalat
govdat jorbbas govdat jorbbas
gar??esvokalat i u u
gaskavokalat e o o
lavttisvokalat ?? ?

Giellaoahppa [ rievdat | rievdat galdu ]

Satnevuorka [ rievdat | rievdat galdu ]

?allingiella [ rievdat | rievdat galdu ]

Evangelium Matteusa mielde garjilgillii jagis 1820

Historja [ rievdat | rievdat galdu ]

Galdut [ rievdat | rievdat galdu ]

  1. Sarhimaa, Anneli:  Vaietut ja vaiennetut, Karjalankieliset karjalaiset Suomessa , s. 114. SKS, 2017.
  2. Karjala at Kotus [1]
  3. Sarhimaa, Anneli:  Vaietut ja vaiennetut, Karjalankieliset karjalaiset Suomessa , s. 20. SKS, 2017.
  4. Sarhimaa, Anneli:  Vaietut ja vaiennetut, Karjalankieliset karjalaiset Suomessa , s. 21-23. SKS, 2017.
  5. Novak, Irina; Penttonen, Martti; Ruuskanen, Aleksi; Siilin, Lea:  Karjala kieliopeissa, Fonetiikan ja morfologian vertaileva tutkimus , s. 40. Petroskoi, 2019.

Girjjala?vuohta [ rievdat | rievdat galdu ]