Da Wikipedia, la nciclupidia libbira.
Lu
carboniu
e l'elementu chimicu da
tavula piriodica
di l'elementi ca havi comu simmulu "C", lu so
nummuru atomicu
e 6 e lu
pisu atomicu
e 12,01. Lu carboniu e nu nun mitallu titravalenti, stabbili a timpiratura urdinaria; a timperatura auta si cummina cu
ussigginu
,
surfuru
, siliciu, boru e cu tanti assai autri mitalli.
Li cumposti si spartunu nta dui classi: no-urganichi e urganichi. Li cumposti urganichi su assai comu nummuru , picchi l’atumi di carboniu hannu la pruprita di comminarisi tra d’iddi e furmanu longhi catini o strutturi a aneddu. Tra li cumposti, sparti di l'
anidridi carbonica
(o
biossitu di carboniu
) CO2, havi mpurtanza l'
ossitu di carboniu
CO, assai tossicu picchi s’arrinesci a cumminari cu l'emuglubbina du
sangu
pi 200 voti cchiu assai di quantu po’ fari l’ussigginu. Lu carboniu si furma ‘n modu spuntaniu nta tutti l’abbruciamenti ncumpleti.