Dae Wikipedia, s'entziclopedia libera.
Sa
Rivolutzione de Tunisia
[1]
[2]
o
Rivolutzione de is giasminos
,
[3]
est una nera de protestas acontessidas in tzitades medas de
Tunisia
intre su mese de nadale de su
2010
e su
2011
in su cuntestu de is
Beranos arabos
, e chi ant portadu a s'esiliu de su presidente
Zine El-Abidine Ben Ali
(in carriga dae su
1987
). Is tunisinos preferent sa denumenatzione
Rivolutzione de sa dinnidade
pro calificare sos acontessimentos de su 2010-2011.
[4]
Tzocadas dae sa bidda de
Sidi Bouzid
, dae chi su numene originale de ≪ abolotu de Sidi Bouzid ≫ (???? ???? ?????) o de≪ intifada de Sidi Bouzid≫,
[5]
[6]
custas manifestatziones fiant atuadas protestende contra de su disimpreu chi tocaiat una fita manna de is giovanos, in piessignu de is giovanos diplomados, sa corrutzione e sa repressione de sa politzia. Fiant inghitzadas su 17 de nadale de su 2010, a fatu de s'immolatzione ponende·si fogu de unu pitzocu de 26 annos bendidore ambulante de fruta e birdura in
Sidi Bouzid
,
Mohamed Bouazizi
, sa cale mercantzia fiat istada cunfiscada dae is autoridades.
[7]
Cun totu ca fiat istada atuada sa repressione, in bator chidas is manifestatzione si fiant isparghinadas in totu su paisu, provochende sa fuida de
Ben Ali
a
Arabia Saudita
su 14 de ghennargiu de su
2011
. Su cussigiu costitutzionale aiat tando desinniadu su presidente de sa Cambara de is deputados,
Fouad Mebazaa
, che a presidente de sa Republica a interim in virtude de l'articulu 57 de la
Costitutzione de 1959
.
[8]
Custu rolu e sa formatzione de unu guvernu nou ghiadu dae su primu ministru in essida
Mohamed Ghannouchi
no aiant paradu sa crisi; su controllu de oto ministerios a banda de su partidu de Ben Ali, s'
Agrupamentu costitutzionale democraticu
(RCD), fiat cuntestadu dae s'opositzione e dae is manifestatziones. Su segundu guvernu Ghannouchi fiat duradu isceti dae su 27 de ghennargiu 2011 a su 27 freargiu 2011: sa pressione populare e sindacale pro otennere unu cambiu prus cumpridu possibile e is violentzias sighidas aiat ispintu a sa nomina de unu guvernu nou ghiadu dae
Beji Caid Essebsi
e a s'isfaghimentu de su RCD su 9 de martzu.
Su 23 de santugaine de su
2011
, si fiant tzelebradas infines is primas eletziones democraticas in s'istoria de s'istadu, assumende una Assemblea Natzionale Costituente, e incomintzende sa trasida de sa Tunisia a sa democratzia. Atualmente in Tunisia sighit sa crisi economica (cun bases pretzedentes a sa rivolutzione) e su protzessu de democratizatzione est galu in atu, nointames s'istadu rapresentat s'unicu esempru positivu de trasida a sa democratzia intre is beranos arabos.
[9]
Is gherras durante sa rivolutzione ant fatu 338 ochidos et 2.174 feridos.
[10]
- ↑
"Ningu pot apropiar-se de la revolucio tunisiana"
, in
ara.cat
.
- ↑
Acudits de la revolucio tunisiana
, in
ccma.cat
.
- ↑
Es trenca l'acord per arribar a un govern d'unitat que supervisi la transicio politica fins a les eleccions
, in
ara.cat
.
- ↑
En remontant la Revolution
, in
letemps.ch
.
URL consultadu su 4 maju 2021
(archiviadu dae s'
url originale
su 4 maju 2021)
.
- ↑
"Sidi Bouzid, mon amour"
, in
nouvelobs.com
.
- ↑
La generation Facebook plus forte que Ben Ali
, in
slate.fr
.
- ↑
Joy as Tunisian President Flees Offers Lesson to Arab Leaders
, in
nytimes.com
.
- ↑
Constitution de la Republique Tunisienne 1959
, in
jurisitetunisie.com
.
- ↑
E la democrazia la risorsa strategica della Tunisia
, in
limesonline.com
.
- ↑
Tunisie : 338 morts et 2174 blesses, bilan officiel mais pas definitif.
, in
africanmanager.com
.