한국   대만   중국   일본 
Richard Nixon - Wikipedia Jump to content

Richard Nixon

Dae Wikipedia, s'entziclopedia libera.


Articulu in logudoresu

Retratu de Richard Nixon

Richard Milhous Nixon (9 de ghennarzu de 1913 - 22 de abrile de 1994 ) est istadu su de 37 Presidentes de sos Istados Unidos . Est abarradu in funtziones dae su 1969 a su 1974 , addaghi fiat istadu su primu, e finas a como unigu, presidente demissionariu de s'istoria. Nixon fiat istadu anteriormente deputadu e senadore repubrigadu de sos IUA pro sa California , gasi che su de 36 Bitzepresidentes de sos Istados Unidos dae su 1953 a su 1961 .

Biografia [ modifica | modifica su codighe de origine ]

Nixon fiat naschidu in Yorba Linda , California . Si fiat indutoratu in su Whittier College in su 1934 e in s'Universidade Duke de Deretu in su 1937 , torrende a California pro fagher pratiga de materias legales. Isse e muzere sua, Pat Nixon , si fiant tramudados a Washington pro traballare pro su gubernu federale in su 1942 . Posteriormente, aiat servidu in sa Marina Istadunidesa in tempus de sa segunda gherra mundiale . Nixon fiat istadu eleghidu in California a sa Camara de sos Deputados in 1946 e a su Senadu in su 1950 . Fiat istadu su cumpanzu de currera de Dwight D. Eisenhower , su candidadu presidentziale de su Partidu Repubriganu in sas eleghiduras de su 1952 . Nixon fiat istadu su bitzepresidente pro otu annos. In sas eleghiduras de su 1960 , si fiat candidatadu a sa presidentzia pro sos repubriganos, perdende pro pagos botos dae John F. Kennedy su candidadu democratigu. In su 1962 , si fiat candidatu a sa gubernadoria de sa California, resurtende aguarmente derrotadu. In su 1968 , aiat curtu torra pro sa presidentzia e aiat bintu.

Nixon aiat postu agabu a s' interventu de s'armada de sos IUA a su Bietnamu in su 1973 . Sa bisita de Nixon a sa Repubriga Pobulare Tzinesa in su 1972 aiat abertu sas relassiones dipromatigas intre ambas nassiones, e in su matessi annu isse aiat incaminadu sa distensura e sa sinzadura de su Tratadu Contra a sos Missiles Balistigos cun s' Unione Sovietiga . In su terrinu nassionale, s'amministradura sua aiat aprigadu su prus politigas de tramuda de su podere dae Washington a sos Istados cunfederados. In mesu de s'ateru, aiat lantzadu initziativas pro cumbater su cancru e sas drogas illegales, aiat impostu su cuntrollu de sos salarios e de sos prejos, aiat apostivigadu sa desegregadura de sas iscolas in su Suddu, aiat postu a sa pratiga reformas ambientales e aiat introduidu una lezisradura pro reformare s'assistentzia mediga e sotziale. Mancari esseret istadu isse su presidente a sos tempos de sos ses isbarcos a sa luna printzipiados dae Apollo 11 , aiat sustituidu s'isproradura de s'ispatziu in echipazos umanos cun missiones de timanzeras. Fiat istadu reeleghidu a maremotu in su 1972 .

Su segundu mandadu aiat bidu sa crisis in su Levante Probianu , chi nch'aiat zutu in fatu un'embargu petroliferu e su reincaminamentu de su protzessu de paghe, gasi che una filera sighida de reveladuras a pitzos de s' iscandalu de su Watergate . S'iscandalu si fiat ismanniadu costende su bonu de s'arrimu politigu a Nixon e, su 9 de austu de 1974 , aiat demissionadu in bista de sa perspetiva de una posta a suta de acusa e unu deponimentu belle seguros. A pustis de sas demissiones suas, fiat istadu grassiadu dae Gerald Ford , su sutzedidore suo. In tempus de su zubilamentu suo, su traballu de Nixon comente omine de Istadu ispertu, cun s'iscritura de noe libros e sa realizadura de numerosos biazos a logu istranzu, aiant cuntribuidu a reabilitare s'imazine sua pubriga. Su 18 de abrile de 1994 , aiat sufertu unu corfu debilitadore, e bator dies prus a tardu fiat mortu a sos 81 annos de edade.