|
≪
B'at cosas chi pro las cumprendere bi cheret tempus e isperientzia; e cosas chi cand'unu at isperientzia no las cumprendet prus. Cosas chi pro furtuna s'irmentican e cosas chi pro furtuna s'ammentan; e cosas chi si creden irmenticadas e chi imbetzes una die a s'improvisu torran a conca
≫
|
|
|
Articulu in
LSC
Michelangelo Pira
, connotu in
sardu
che
Mialinu Pira
(
Vitzi
, 26 martzu 1928 ?
Cuartu Sant'Aleni
, 5 lampadas 1980), giornalista, antropologu e iscritore
italianos
, est istadu unu istudiosu de sa
limba sarda
e de is problemas chi dda pertocant.
Est naschidu in
Vitzi
, in
provintzia de Nugoro
, in una famillia de pastores. A pustis de unos annos, galu meda pitzocheddu e a fatu chi sa mama est morta, s'at tramudadu a
Oscheri
in ue su babbu paschiat sas arbeghes. At fatu s'
aviamentu
e su litzeu calssicu in
Tatari
.
A pustis de sa laurea in literas, Mialinu Pira at sighidu a partire de sos annos 70 e fintzas a sa morte, s'atividade giornalistica, fintzas che incarrigadu in s'ufitziu imprenta de s'amministratzione regionale de sa
Sardigna
. Cunsideradu unu esponente
sui generis
de s'
iscola antropologica de Casteddu
, at insingadu
antropologia culturale
e
istoria de su giornalismu
in sa facultade de
Sientzias Politicas
de s'
Universidade de Casteddu
. Impressionadu dae is istudios de
Antonio Pigliaru
e
Antonio Gramsci
, at articuladu sa pensada sua subra sos temas de sa limba e de sa cultura cun particulare riferimentu a su cuntestu de sa Sardigna de sa segunda mitade de su noeghentos. In su
1968
at isvilupadu, in
Sardegna tra due lingue
, una analisi originale de is problemas sotziu-linguisticos de sa Sardigna, acarende sa chistione de su perigulu de s'
isperdere
pro su sardu, che cusseguentzia de su disausu.
Pro sa de tres retzas televisivas de sa
RAI
s'at incuradu de unu reportage subra unas bisuras antropologicas de sa
provintzia de Nugoro
. Est autore de
La rivolta dell'oggetto
, imbentariu de is problemas de sa
Sardigna
in su momentu de sa trasidura dae una sotziedade agro-pastorale a sa moderna de sos consumos e de sas bisuras noas subra s'identidade de su
populu sardu
.
Cun
La rivolta dell'oggetto
, essidu in su
1978
, Mialinu Pira at acaradu sa chistione de s'identidade, furriende su relatu de dipendentzia de in su cale s'agataiat sugeta sa cultura sarda; a parrere suo fiat possibile unu isvilupu alternativu de s'organizatzione sotziale e educativa in ue, isperdidu s'istadu, sa sotziedade si faghiat base de una educatzione continuada.
At collaboradu cun sa revista ≪Ichnusa≫ e ateros periodicos. Est mortu de unu improntu in
Marina di Capitana
, fratzione de
Cuartu
.
A issu sunt titulados:
- Sardegna tra due lingue
, Casteddu, La Zattera 1968
- La rivolta dell'oggetto. Antropologia della Sardegna
, Giuffre, Milanu, 1978
- Paska Devaddis, per un teatro dei sardi
, Editziones della Torre, 1981
- Sos Sinnos
, Editziones della Torre, 1983
- Isalle
, AM&D Editziones, 1996
- Il Villaggio elettronico
, 1997
- Giulio Angioni
et al. (a incuru de Felice Tiragallo),
La ragione dell'utopia. Omaggio a Michelangelo Pira
, Milanu,
A. Giuffre
, 1984 [SBN =IT\ICCU\SBL\0604566]
- Francesco Casula,
Letteratura e civilta della Sardegna
, vol. I, Patiolla, Grafica del Parteolla, 2011, pp. 214-224.