Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
6
|
бор
←
карбон
→
нитроген
|
-
↑
C
↓
Si
|
|
|
|
Б?т?н билиилэрэ
|
Аата, бэлиэтэ, н??мэрэ
|
карбон, C, 6
|
Элемент категорията
| nonmetal
|
Б?л???
,
периода
,
блога
|
14
,
2
,
p
|
???
| хара (графит)
??н??х (алмаас)
|
Атом маассата
|
12.0107(8)
g·mol
?1
|
Электрон конфигурацията
|
1s
2
2s
2
2p
2
|
Электрон
хахха
|
2, 4 (
Image
)
|
Физик характеристикалара
|
Фазата
| solid
|
Чи?э
| (graphite) 1.9-2.3
g·cm
?3
|
Ууллуу кэрдииhэ
| 3925
K
(3652 °
C
, 6605 °
F
)
|
Ууллуу итиитэ
| (graphite) ? 100
kJ·mol
?1
|
Heat of fusion
| (diamond) ? 120
kJ·mol
?1
|
Уостуу итиитэ
| 715
kJ·mol
?1
|
Итиини и?эримтиэтэ
| (25 °C) (graphite)
8.517 J·mol
?1
·K
?1
|
Specific heat capacity
| (25 °C) (diamond)
6.115 J·mol
?1
·K
?1
|
Паар баттааhына
(graphite)
P
/Pa
|
1
|
10
|
100
|
1 k
|
10 k
|
100 k
|
at
T
/K
|
|
2839
|
3048
|
3289
|
3572
|
3908
|
|
Атом характеристикалара
|
Кристал тутула
| (graphite) hexagonal
|
Аhыйыы н??мэрэ
| 4
, 3, 2, 1,
0
,
-1
,
-2
,
-3
,
-4
(mildly
acidic
oxide)
|
Электромэлдьэhиитэ
| 2.55 (Pauling scale)
|
Ионизация энергиялара
|
|
1st: 1086.5
kJ·mol
?1
|
2nd: 2352.6 kJ·mol
?1
|
3rd: 4620.5 kJ·mol
?1
|
Атом радиуhа
| 70
pm
|
Атом радиуhа (calc.)
| 67
pm
|
Ковалент радиус
| 77
pm
|
Van der Waals radius
| 170
pm
|
Атын билиилэрэ
|
Магнетизма
| diamagnetic
|
Электрик утарыы
| (graphite) 1.375*10
-5
Ω·m
|
Итиини ыытыы
| (300 K) (graphite)
(80–230) W·m
?1
·K
?1
|
Итиини ыытыы
| (300 K) (diamond)
(900–2320) W·m
?1
·K
?1
|
Thermal diffusivity
| (300 K) (diamond)
(503–1300)
mm
²/
s
|
Мос скалата
| (graphite) 1-2
|
Мос скалата
| (diamond) 10.0
|
CAS регистрация н??мэрэ
| 7440-44-0
|
Ордук бигэ изотоптара
|
|
|
|
Харыалык
диэн
химия уу?уга
. Бэлиэтэ
C
уонна
атом н??мэрэ
6.
Метал буолбатах
уонна т??рт
валеннаах
.
Периодтаах таабыл
14 б?л???р киирэр. Харыалык
Сир ха?ын
0.025% буолар. Харыалык айыл?а?а ??ск??р ?с
изотоптаах
. Иккитэ
12С
уонна
13С
бигэ туруктаахтар, онтон
14С
радиоизотоп
буолар. 14С
?рэллэр кэмэ
5730 сыл. Харыалык дьон биир т?? былыргыттан билбит уу?уктара буолар. Харыалык маассатынан
кудай
куйаарыгар т?рд?с ордук дэлэй уу?ук буолар (
уулук
,
гелий
уонна
абалык
кэннилэриттэн). Харыалык дэлэйдик тар?анан
Сиргэ
органик сэктэри
уонна
полимердары
о?орон та?ааран
оло?у
??скэтэр с?р?н уу?ук буолар. Харыалык маассатынан
ки?и бодотун
иккис дэлэй уу?уга (18.5% кэриэтэ) буолар, абалык кэнниттэн. Харыалык
атомнара
бэйэ бэйэлэрин кытта араастаан ситимнэ?эн араас
аллотроптары
??скэтэллэр.
Графит
уонна
алмаас
харыалык ордук биллэр аллотроптара буолаллар. Харыалык
органик буолбатах
баайдара -
боро? таас
,
доломит
,
харыалык диоксида
. Харыалык органик баайдара -
чох
,
торф
,
ниэп
,
метан хидрата
. Харыалык ба?аам элбэх химия холбо?уктарын ??скэтэр. Кинилэр ахсааннара 10 м?л?й????э тиийиэхтэрин с?п дииллэр. Маны барытын
органик химия
билимэ ??рэтэр.