Kay hinam qillqasunchik:
- Uralan runasimi
,
Rodolfo Cerron Palomino
-p nisqankama qillqasunchik.
QSHKS
hina qillqasqakunata
#pusapuna
nisqawan t'inkimusunchik. Chayraykum ama "o", "e" ("pichqantin hanllalli",
pentavocalista
nisqap), "sh", "tr" (
Chinchaysuyu
qhichwap) nisqa
sanampakunatachu
, ichaqa wamaq (
kastilla simimanta
) simikunallapitaq qillqasunchik:
Simi, Qarquy, Maswa, Sunqu, Siq'i, Utqay, Wachwa, Qanchis, Kanchik, Pusaq (8), Pusaq runa
.
- Wamaq
kunan pachamanta
simikunapaq
kastilla simipi
rimasqakunatam
(telefono, electrica, republica)
#pusapuna
nisqawan musuq
qhichwa simipi
nisqaman t'inkimusunchik, chaypipas qillqaspa willasunchik.
- Ikwadur
,
Kulumbyamanta
willaq qillqakunataqa
Uralan runasimi
icha
Shukllachishka Kichwa
nisqakama qillqasunchik.
Chay killkakunapika "sh" killkashunchik, mana "q" nishkata killkashpa: Pusak (8), Pushak runa.
- Kikinpa, propio nisqa sutinkunata huklla simipi qillqasunchik (
Tawantinsuyu
hukkunawanpas, amapunim
Tawantin suyu
,
Tawantin Suyu
hina pantanaypaq):
Runasimi (
Runasimi
nisqa simi), Qhichwa simi (
Qhichwa
nisqa simi)
.
Kastilla simimanta
chaskisqa simikunataqa
qhichwa simip
allin qillqayhinam
qillqanchik.
c/qu ---> k
ce, ci ---> si
z ---> s
e ---> i
o ---> u
v ---> w
au ---> aw
ao ---> aw
ai ---> ay
aba ---> awa
Kay hinatam qillqanchik:
Dios --> Dyus
-
ion
---> -
yun
:
- nacion, educacion, expedicion, comunion, rebelion
--->
- nasyun, idukasyun, ikspidisyun, kumunyun, riwilyun
-
ia
, -
io
---> -
iya
, -
iyu
- porqueria, tia, tio
--->
- purkiriya, tiya, tiyu
-
ia
, -
io
---> -
ya
, -
yu
- Alemania, Italia, Bolivia, Francia
--->
- Alimanya, Italya, Buliwya, Ransiya
br
-,
dr
-,
fr
-,
gr
- --->
r
-
- brincar, drenaje, frances, griego
--->
- rinkay, rinahi, ransis, rigu