Nota:
Este artigo e sobre a antiga cidade na Africa. Para a cidade colombiana, veja
Utica (Colombia)
.
Ruinas de Utica
Utica
foi uma cidade do norte da
Africa
que estava situada a cerca de 40 km noroeste de
Cartago
no atual territorio da
Tunisia
. Foi a capital da
provincia romana
de
Africa Proconsular
entre
146 a.C.
e
25 d.C.
Atualmente ainda podem ser apreciados restos dos seus edificios publicos como
termas
, armazens,
molhes
e um
anfiteatro
para mais de 20 000 espectadores.
Foi fundada pelos
fenicios
por volta de
1 101 a.C.
segundo
Plinio, o Velho
, e prosperou ate se tornar num importante porto. Contudo, o florescimento de Cartago (fundada segundo a lenda 287 anos depois) eclipsou a sua importancia. Porem, as datas de fundacao das cidades fenicias da antiguidade, tanto de Utica, Cartago ou da propria
Gadir
, segundo alguns estudiosos, como Aubet, sao duvidosas. Na epoca que se produzem as datacoes (
epoca helenistica
) tendia-se a enobrecer a origem de algumas cidades. Assim mesmo,
Homero
foi utilizado profusamente como fonte historica. Por tudo isso, estabelecer o
seculo XII a.C.
como data do comeco da presenca fenicia no
Mediterraneo
central e ocidental e duvidoso. Os indicios arqueologicos adiariam a data, provavelmente, ate o principio do
seculo VIII a.C.
Situava-se no
golfo de Tunes
, num pequeno promontorio na foz do
rio Mejerda
. Essa situacao permitia controlar as ricas terras que a rodeavam. Mas Utica nao se dedicou a agricultura como atividade principal, embora pudesse te-lo feito. Utica manteve-se independente economica, e politicamente da metropole fenicia ate pelo menos finais do
seculo VI a.C.
, em que caiu na sua orbita de influencia.
Participou na guerra contra as cidades da
Magna Grecia
, foi ocupada por
Agatocles de Siracusa
em
308 a.C.
e lutou contra os romanos.
Foi aliada de Cartago na
Guerra dos Mercenarios
mas teve de se render aos rebeldes de Hippo Diarrhytus (atual
Bizerta
). Apos tentar acercar-se a Roma viu-se obrigada a capitular sem condicoes depois da derrota dos mercenarios.
Durante a
guerra civil
que enfrentou a
Julio Cesar
e
Cneu Pompeu Magno
entre 49 e
45 a.C.
, Utica foi palco das batalhas que livraram. A 6 de abril de
46 a.C.
,
Catao, o Jovem
, comandante da praca-forte, matou-se aqui com a sua espada, apos ser derrotado na
batalha de Tapso
, pelo qual e conhecido pela alcunha de
Catao de Utica
. Logo, depois da derrota de
Farsalia
em
48 a.C.
, foi o ponto de reuniao dos partidarios de Pompeu.
O imperador
Augusto
outorgou-lhe direitos municipais, embora o florescimento de Cartago, que este potenciou, fez com que Utica perdesse a importancia que ate entao tivera. Contudo, continuou a ser uma cidade rica.
Em 439 caiu nas maos dos
vandalos
dirigidos por Genserico e os
bizantinos
reconquistaram-na em 534. Os
arabes
destruiram a cidade em finais do
seculo VII
.
Utica participou ativamente nas
Guerras Punicas
, que mantiveram Cartago e
Roma
. Nas duas primeiras manteve-se unida a sua vizinha Cartago, o que lhe custou muitos ataques por parte das
tropas romanas
. A principios da a terceira rendeu-se e uniu a Roma, que a usou como base operativa contra a metropole punica, o que lhe valeu recompensas e honras por parte dos romanos, que lhe deram uma boa parte do territorio que pertencera aos cartagineses e a nomearam capital da provincia romana da Africa Proconsular.
- Este artigo foi inicialmente traduzido, total ou parcialmente, do artigo da Wikipedia em
castelhano
cujo titulo e ≪
Utica
≫, especificamente
desta versao
.
- AUBET, M. E.
Tiro y las colonias fenicias de Occidente
, Barcelona, 1987.
- BLAZQUEZ, Jose Maria.
Historia de Oriente Antiguo
. Ediciones Catedra. Madrid, 1992.
- CORZO, Ramon.
Los Fenicios, senores del mar
. Madrid, Informacion y Revistas. 1988.
- GARCIA Y BELLIDO, Antonio.
Fenicios y cartagineses en Occidente
, Madrid, 1942.
- GRAS M., ROUILLARD P., TEIXIDOR J.
L'univers Phenicien
Hachette, Paris, 1995.
- HERM Gerhard.
Fenicios, el imperio de la purpura en la antiguedad
. Barcelona: Ediciones Destino, 1976.
O
Commons
possui uma
categoria
com imagens e outros ficheiros sobre
Utica