한국   대만   중국   일본 
Zofia Skołozdro ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Zofia Skołozdro

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zofia Skołozdro
Orli?ska
Ilustracja
Zofia Skołozdro (lata 30.)
Data i miejsce urodzenia

15 maja 1896
Chodorow

Data i miejsce ?mierci

9 sierpnia 1984
Sanok

Miejsce spoczynku

Cmentarz Centralny w Sanoku

Zawod, zaj?cie

nauczycielka

Miejsce zamieszkania

Sanok

Narodowo??

polska

Tytuł naukowy

doktor

Alma Mater

Uniwersytet Jana Kazimierza

Stanowisko

dyrektor Gimnazjum ?e?skiego im. Emilii Plater (1936-1939) / Gimnazjum i Liceum Ogolnokształc?cego ?e?skiego w Sanoku (1946-1970)

Partia

Stronnictwo Demokratyczne

Rodzice

Jan, Zuzanna

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej Medal Komisji Edukacji Narodowej Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego

Zofia Aleksandra Maria Skołozdro , ps. ?Orli?ska” (ur. 15 maja 1896 w Chodorowie , zm. 9 sierpnia 1984 w Sanoku ) ? polska nauczycielka biologii z tytułem doktora nauk , pedagog , wieloletnia dyrektor Gimnazjum i Liceum Ogolnokształc?cego ?e?skiego w Sanoku (1936?1939 i 1946?1970), podczas okupacji niemieckiej 1939?1945 zaanga?owana w ruchu oporu i konspiracji, organizatorka tajnego nauczania . Po wojnie radna Rad Narodowych , działaczka społeczna.

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Zofia Skołozdro (pierwsza z prawej) podczas obchodow jubileuszu Gimnazjum M?skiego w Sanoku (1938)
Grobowiec rodziny Skołozdro w Sanoku
Klasopracownia Biologiczna im. Zofii Skołozdro w II LO w Snoku
Ulica Zofii Skołozdro w Sanoku

Zofia Aleksandra Maria Skołozdro urodziła si? 15 maja 1896 w Chodorowie [1] [2] . Była cork? Jana i Zuzanny z domu Strzeleckiej [3] [4] [2] . Jako eksternistka 15 czerwca 1921 zdała egzamin dojrzało?ci w XI Pa?stwowym Gimnazjum im. Jana i Andrzeja ?niadeckich we Lwowie [1] . W 1933 uko?czyła studia na kierunku biologii na Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie , zdała egzamin nauczycielski z tego przedmiotu, a w grudniu w 1933 uzyskała tytuł doktora geologii w zakresie paleontologii . Pod wpływem ksi??ki Szara prz?dza postanowiła zosta? nauczycielk?. Zarowno po uzyskaniu doktoratu w 1933 jak i w 1946 nie zdecydowała si? na podj?cie kariery naukowej oddaj?c si? pracy pedagogicznej. Po studiach pracowała w szkole w Ko?skiem , w szkołach ?rednich we Lwowie , w tym do 1936 w tamtejszym Prywatnym Gimnazjum Zofii Strzałkowskiej we Lwowie . 18 pa?dziernika 1936 została dyrektorem owczesnego Prywatnego Gimnazjum ?e?skiego im. Emilii Plater w Sanoku [5] . W szkole była nauczycielk? biologii i geografii [6] . Odznaczała si? talentem organizacyjnym i pasj? rozwijania zawodu nauczyciela [7] . Kierowała szkoł? do wybuchu II wojny ?wiatowej 1 wrze?nia 1939 [8] [9] . W okresie okupacji niemieckiej działała w kierunku kontynuacji nauczania w mie?cie. Dzi?ki jej staraniom władze okupacyjne pierwotnie zezwoliły na otwarcie szkoły ?redniej w 1939, po czym decyzj? władz Generalnego Gubernatorstwa na przełomie 1939/1940 szkolnictwo zostało obj?te restrykcjami [10] . W zwi?zku z tym Zofia Skołozdro podj?ła inicjatyw? prowadzenia nauki w konspiracji i organizowania tajnego nauczania [11] [12] . Pocz?tkowo prowadziła Gimnazjum i Liceum w formie tajnej od pa?dziernika 1939 do kwietnia 1940, po czym ta działalno?? została zaprzestana wobec gro?by ?ledztwa i ujawnienia. W wyniku kontaktu z przedstawicielami z Krakowa z 1941 ( Jan Smole? i Włodzimierz Gałecki, Karol Ziarno ps. ?Sikora” [13] [14] ), latem 1942 w ramach Powiatowej Delegatury Rz?du ? Sanok została przewodnicz?c? Powiatowej Komisji O?wiaty i Kultury w Sanoku [15] [16] i kontynuowała misj? tajnego nauczania w Sanoku i ziemi sanockiej (w tej działalno?ci pracowali wowczas m.in. Jozef Stachowicz , Jadwiga Zaleska , Władysław Szombara ). W tym czasie Zofia Skołozdro działała pod pseudonimem ?Orli?ska” [17] . Działała w podziemnym ruchu oporu [18] [19] : we własnym mieszkaniu zorganizowała punkt kontaktowy dla kurierow [20] [21] [22] , wspołuczestniczyła w przerzucie transgranicznym przyjmuj?c i odprawiaj?c kurierow (w tym czasie jej zwierzchnikiem był Aleksander Rybicki ), była organizatork? akcji przekazywania ?ywno?ci wi??niom, brała udział kolporta?u prasy konspiracyjnej, w utrzymywaniu ł?czno?ci, w tym pomi?dzy Rad? Głown? Opieku?cz? a Zwi?zkiem Walki Zbrojnej , od 1942 Armi? Krajow? [12] . Od lipca 1941 stała na czele Polskiego Komitetu Opieku?czego w Sanoku (zast?pc? był Zygfryd Golis ) [23] [24] . Sprawowała stanowisko prezesa oddziału sanockiego Polskiego Czerwonego Krzy?a , działaj?cego w budynku przy ul. Ignacego Daszy?skiego 17 [25] . Podczas okupacji pełniła funkcj? wiceprezesa sanockiego PCK [26] . Jednocze?nie, wskutek utraty oficjalnego zatrudnienia stworzyła fabryk? cukierkow, ktor? prowadziła wraz z siostr? Mari?. Zaanga?owała do niej przedstawicieli sanockiej inteligencji oraz nauczycieli, chroni?c ich tym samym przed przymusow? wywozk? do Niemiec [27] .

Po zako?czeniu okupacji niemieckiej w 1944 była organizatork? wznowienia edukacji, anga?owania nauczycieli, gromadzenia zachowanych pomocy dydaktycznych. W 1944 wspołtworzyła Komitet Odbudowy Gimnazjum (wraz z ni? m.in. Jan ?wierzowicz i Jadwiga Zaleska ), w budynku, w ktorym stacjonowały wojska sowieckie. Powstałe gremium skierowało do Jozefa Stalina telegram z pro?b? o opuszczenie gmachu szkoły przez wojska Armii Czerwonej , za? interwencja zako?czyła si? oddaniem budynku [28] [29] . Pierwszym powojennym dyrektorem szkoły został wybrany demokratycznie przez grono pedagogiczne najstarszy wiekiem Jan ?wierzowicz jesieni? 1944 (Zofia Skołozdro została jego zast?pc? oraz osob? odpowiedzialn? za wychowawstwo dziewcz?t) [30] . Ponadto została przewodnicz?c? powołanej 14 listopada 1945 Komisji O?wiaty Powiatowej Rady Narodowej i kierowała ni? przez wiele lat [31] . Została przewodnicz?c? Komisji Weryfikacyjnej, ktora przekazała do Kuratorium w Rzeszowie protokoły z egzaminow z okresu tajnego nauczania [32] , na podstawie ktorych zostały wydane uczniom ?wiadectwa. Od 1944 do 1947 pełniła funkcj? zast?pcy dyrektora sanockiego gimnazjum [33] . W 1946 została dyrektork? powołanego Pa?stwowego Gimnazjum i Liceum Ogolnokształc?cego ?e?skiego i sprawowała t? funkcj? a? do przej?cia na emerytur? [34] 31 sierpnia 1970 jako jeden z najdłu?ej urz?duj?cych kierownikow szkoł ?rednich w całej Polsce. Po przej?ciu na emerytur? nadal pracowała w zmniejszonej liczbie godzin pracowała jako nauczycielka w szkole i w internacie do przełomu lat 70./80.

Działała w organizacjach społecznych, kulturalnych, politycznych oraz zasiadała we władzach administracyjnych. Zasiadła w powołanym w 1947 Komitetu Bibliotecznego, wspieraj?cego sanock? bibliotek? [35] . Nale?ała do Towarzystwa Upi?kszania Miasta Sanoka. Była wspołzało?ycielk? utworzonego w 1944 koła Stronnictwa Demokratycznego w Sanoku [36] [37] [12] . 25 wrze?nia 1944 z ramienia Koła Demokratycznego został wybrana delegatem do Tymczasowej Powiatowej Rady Narodowej w Sanoku [38] . Podczas pierwszego posiedzenia PRN w Sanoku 2 pa?dziernika 1944 była członkiem tej?e [39] . Przez wiele lat do 1971 sprawowała funkcj? przewodnicz?cej Miejskiego oraz Powiatowego Komitetu SD [40] [41] [42] [43] [44] . Ponadto była przewodnicz?c? Komisji Kobiecej przy Wojewodzkim Komitecie SD w Rzeszowie [45] . Była autork? artykułu pt. Planowanie pracy w KP SD. Sanok , opublikowanego w wydaniu 40/1955 ?Tygodnika Demokratycznego” [46] . Nale?ała do Ligi Kobiet w Sanoku [47] i zasiadała w Powiatowym Zarz?dzie LK. Przez 25 lat była radn?: Powiatowej Rady Narodowej w Sanoku i do 1969 Wojewodzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie (m.in. wybrana w 1965 [48] ) [49] [50] [51] [52] [53] [54] [55] [56] [57] [58] [59] . Bez powodzenia startowała z okr?gu nr 77 w Rzeszowie w wyborach z 20 stycznia 1957 do Sejmu PRL II kadencji [60] . W marcu 1974 została zast?pczyni? przewodnicz?cej sekcji spraw kobiecych przy sekcji socjalno-bytowej oddziału miejskiego w Sanoku ZBoWiD [61] . Był prelegentk? z ramienia ZBoWiD [12] .

Cieszyła si? autorytetem zarowno w?rod uczniow, jak i mieszka?cow miasta [62] . Przekazała blat kamienny stołu pochodz?cy z jej okupacyjnego zakładu wytwarzania cukierkow, ktory posłu?ył do wykonania pomnika Kamie? 1000-lecia , odsłoni?tego 24 kwietnia 1960 w Sanoku. W 1980 została laureatk? konkursu Postawy 79 , organizowanego przez dziennik ?Nowiny” [63] .

Zofia Skołozdro zamieszkiwała w Sanoku przy ulicy Bartosza Głowackiego 4, wraz ze swoj? siostr? Mari? Mizgalsk? [64] [65] [66] [67] [2] . Do ko?ca ?ycia była stanu wolnego [2] . Zmarła 9 sierpnia 1984 w Sanoku [2] [68] [69] . 11 sierpnia 1984 została pochowana w grobowcu rodzinnym na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku [2] [70] [71] [72] [73] [74] . Wraz z ni? zostały pochowane jej siostry: Janina Wanda [4] wzgl. Wanda Janina Skołozdro (1897?1978) [4] [75] i Maria Roberta Mizgalska (1900-1994) [76] [77] [3] .

Podczas obchodow 50-lecia sanockiego II LO 2 kwietnia 1996 imieniem Zofii Skołozdro sal? nr 28 szkoły [78] . Na terenie Sanoka w dzielnicy D?browka została nazwana ulica imieniem Zofii Skołozdro [79] .

Jej krewnym był Jan Skołozdro, podporucznik Wojska Polskiego II RP , podczas II wojny ?wiatowej osadzony w oflagu II E w Neubrandenburg [80] .

Publikacje [ edytuj | edytuj kod ]

Odznaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. a b Sprawozdanie Dyrekcji Pa?stwowej Szkoły Realnej im. Jana i Andrzeja ?niadeckich we Lwowie za rok szkolny 1920-21 . Lwow: 1921, s. 21.
  2. a b c d e f Ksi?ga Zmarłych 1975?1995 Sanok . Parafia Przemienienia Pa?skiego w Sanoku , s. 97 (poz. 75).
  3. a b Ksi?ga przynale?nych do gminy Krolewskiego Wolnego Miasta Sanoka . s. 580 (poz. 992).
  4. a b c Ksi?ga Zmarłych 1975?1995 Sanok . Parafia Przemienienia Pa?skiego w Sanoku , s. 34 (poz. 118).
  5. Tomasz Przystasz: Szkoła w spodnicy. W: Ksi?ga pami?tkowa 1928-2008 II Liceum Ogolnokształc?cego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku wydana z okazji jubileuszu 80-lecia szkoły . Sanok: 2008, s. 17.
  6. Ksi?ga pami?tkowa 1928-2008 II Liceum Ogolnokształc?cego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku wydana z okazji jubileuszu 80-lecia szkoły . Sanok: 2008, s. 161.
  7. Matura wojenna i ostatnie spotkanie z moj? szkoł?. W: Danuta Przystasz : Jedno ?ycie. Tak mało... Tak wiele... . s. 17.
  8. Edward Zaj?c , Prywatne Gimnazjum ?e?skie im. Emilii Plater w Sanoku, Szkolnictwo podstawowe i ?rednie, Pomi?dzy wojnami ?wiatowymi 1918-1939 , w: Sanok. Dzieje miasta , Praca zbiorowa pod redakcj? Feliksa Kiryka , Krakow 1995, s. 579.
  9. Dyrekcja . 2losanok.interq.pl. [dost?p 2014-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 lutego 2014)].
  10. Jacek Chrobaczy?ski , Szkolnictwo powszechne, W latach II wojny ?wiatowej i konspiracji , w: Sanok. Dzieje miasta , Praca zbiorowa pod redakcj? Feliksa Kiryka , Krakow 1995, s. 678-679.
  11. Jacek Chrobaczy?ski , Tajne nauczanie, W latach II wojny ?wiatowej i konspiracji , w: Sanok. Dzieje miasta , Praca zbiorowa pod redakcj? Feliksa Kiryka , Krakow 1995, s. 687.
  12. a b c d ZBoWiD 1986 ↓ , s. 263.
  13. Jozef Stachowicz : Tajne nauczanie. W: Ksi?ga pami?tkowa Gimnazjum M?skiego w Sanoku 1888?1958 . Krakow: Pa?stwowe Wydawnictwo Naukowe , 1958, s. 83-84.
  14. Jozef Stachowicz: Miniony czas . Krakow: Ksi?garnia Akademicka , 1994, s. 175. ISBN  83-901827-1-8 .
  15. Jacek Chrobaczy?ski , Tajne nauczanie, W latach II wojny ?wiatowej i konspiracji , w: Sanok. Dzieje miasta , Praca zbiorowa pod redakcj? Feliksa Kiryka , Krakow 1995, s. 691.
  16. Terenowe organa Okr?gowej Delegatury Rz?du ? Krakow. Powiatowa Delegatura Rz?du ? Sanok . dws-xip.pl. [dost?p 2014-05-22].
  17. Szkolnictwo ?rednie ogolnokształc?ce w powiecie sanockim podczas okupacji - tajne nauczanie sposobem realizacji aspiracji edukacyjnych młodzie?y . interia.pl. [dost?p 2014-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 stycznia 2015)].
  18. Kryptonim ?San”. ?ołnierze sanockiego Obwodu Zwi?zku Walki Zbrojnej ? Armii Krajowej 1939-1944 . Sanok: Społeczny Komitet Wydawniczy ?San”, 1992, s. 288.
  19. Kryptonim ?San” . stankiewicze.com. [dost?p 2014-05-22].
  20. Jacek Chrobaczy?ski , Tajne nauczanie, W latach II wojny ?wiatowej i konspiracji , w: Sanok. Dzieje miasta , Praca zbiorowa pod redakcj? Feliksa Kiryka , Krakow 1995, s. 693.
  21. Matura wojenna i ostatnie spotkanie z moj? szkoł?. W: Danuta Przystasz : Jedno ?ycie. Tak mało... Tak wiele... . s. 19.
  22. Wojenna konspiracja. W: Danuta Przystasz : Jedno ?ycie. Tak mało... Tak wiele... . s. 28.
  23. Jacek Chrobaczy?ski , Okupacji dzie? powszedni, W latach II wojny ?wiatowej i konspiracji , w: Sanok. Dzieje miasta , Praca zbiorowa pod redakcj? Feliksa Kiryka , Krakow 1995, s. 667.
  24. Andrzej Brygidyn : Kryptonim ?San”. ?ołnierze sanockiego Obwodu Zwi?zku Walki Zbrojnej ? Armii Krajowej 1939-1944 . Sanok: Społeczny Komitet Wydawniczy ?San”, 1992, s. 37-38.
  25. Roman Daszyk . 90 lat Polskiego Czerwonego Krzy?a . ? Rocznik Sanocki ”. 2011, s. 211, 2011. Towarzystwo Przyjacioł Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN   0557-2096 .  
  26. Jacek Chrobaczy?ski , Okupacji dzie? powszedni, W latach II wojny ?wiatowej i konspiracji , w: Sanok. Dzieje miasta , Praca zbiorowa pod redakcj? Feliksa Kiryka , Krakow 1995, s. 668.
  27. Edward Osika: Relacja. W: Andrzej Brygidyn , Magdalena Brygidyn-Paszkiewicz: Wspomnienia i relacje ?ołnierzy Sanockiego Obwodu Zwi?zku Walki Zbrojnej ? Armii Krajowej 1939-1944 . Sanok: 2012, s. 192. ISBN  978-83-903080-5-0 .
  28. Krystyna Chowaniec , O?wiata i szkolnictwo. Trudne lata powojenne, W latach powojennych w: Sanok. Dzieje miasta , Praca zbiorowa pod redakcj? Feliksa Kiryka , s. 856.
  29. Jolanta Mazur-Fedak. Szkoła w spodnicy. Historia II Liceum Ogolnokształc?cego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku 1927/1928 ? 2007/2008. Odcinek trzeci: Okres wojny i pierwsze lata powojenne . ?Tygodnik Sanocki”, s. 6, Nr 18 (860) z 2 maja 2008.  
  30. Odrodzenie do ?ycia gimnazjum po wojnie . W: Zofia Skołozdro: Ksi?ga pami?tkowa (obchodow 100-lecia Gimnazjum oraz I Liceum Ogolnokształc?cego w Sanoku) . Sanok: 1980, s. 81.
  31. Krystyna Chowaniec , Inspektorzy szkolni, O?wiata i szkolnictwo, W latach powojennych w: Sanok. Dzieje miasta , Praca zbiorowa pod redakcj? Feliksa Kiryka , s. 857.
  32. Krystyna Chowaniec , Szkoły ponadpodstawowe. I Liceum Ogolnokształc?ce, Szkoły ponadpodstawowe, W latach powojennych w: Sanok. Dzieje miasta , Praca zbiorowa pod redakcj? Feliksa Kiryka , s. 874.
  33. Ksi?ga pami?tkowa (obchodow 100-lecia Gimnazjum oraz I Liceum Ogolnokształc?cego w Sanoku) . Sanok: 1980, s. 15.
  34. Krystyna Chowaniec , II Liceum Ogolnokształc?ce, Szkoły ponadpodstawowe, W latach powojennych w: Sanok. Dzieje miasta , Praca zbiorowa pod redakcj? Feliksa Kiryka , s. 876-877.
  35. Franciszek Oberc : Sanok. Instytucje kultury . Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1999, s. 43-44. ISBN  83-909787-3-3 .
  36. Z okazji 50-lecia SD. Uroczysta wieczornica w Kro?nie . ? Nowiny ”, s. 2, Nr 276 z 25 listopada 1987.  
  37. Według ks. Adama Sudoła wst?piła do SD celem utrzymania posady dyrektorki szkoły, zob. Adam Sudoł : Polska Ojczyzna moja. Cz??? II . Sanok: 1999, s. 260.
  38. Janina Zborowska (oprac.): Z dziejow kształtowania si? władzy ludowej i ?ycia społeczno-politycznego na Podkarpaciu w latach 1944-1947. Wybor ?rodeł . Rzeszow ? Krosno: 1984, s. 30. ISBN  83-03-00732-7 .
  39. Janina Zborowska (oprac.): Z dziejow kształtowania si? władzy ludowej i ?ycia społeczno-politycznego na Podkarpaciu w latach 1944-1947. Wybor ?rodeł . Rzeszow ? Krosno: 1984, s. 32. ISBN  83-03-00732-7 .
  40. W Rzeszowie odbyła si? wojewodzka konferencja Stronnictwa Demokratycznego . ? Nowiny ”, s. 1, Nr 12 z 16 stycznia 1961.  
  41. Jozef Z?bkiewicz. 3 Maja ? hołd polskiej demokratycznej idei . ? Gazeta Sanocka ? Autosan ”, s. 2, Nr 15 (414) z 20-31 maja 1987.  
  42. Stefan Stefa?ski : Cmentarze sanockie . Sanok: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. Oddział w Sanoku, 1991, s. 24-25.
  43. Władysław Stachowicz. Nr 8: Samorz?d Gminy Miasta Sanoka 1867?1990. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950-1990 . ?Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 161, 203, Sanok: 2008. Fundacja ?Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN   1731-870X .  
  44. Andrzej Brygidyn , W latach powojennych. ?ycie polityczne. W przełomie pa?dziernikowym w: Sanok. Dzieje miasta , Praca zbiorowa pod redakcj? Feliksa Kiryka , s. 791.
  45. Aktywistki SD radz? . ? Nowiny ”, s. 6, Nr 65 z 17 marca 1961.  
  46. Bibliografia Rzeszowszczyzny. Artykuły z czasopism. Za lata 1944-1963. Cz.2 . Rzeszow: Wojewodzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie, 1968, s. 155.
  47. Bogumiła Koszeła. Jubileusz 40-lecia Ligi Kobiet Polskich . ? Gazeta Sanocka ? Autosan ”, s. 2, Nr 1 (364) z 1-10 stycznia 1986.  
  48. Obwieszczenie o wynikach wyborow do rad narodowych w wojewodztwie rzeszowskim . ?Dziennik Urz?dowy Wojewodzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie”. Nr 7, s. 44, 30 czerwca 1965.  
  49. Władysław Stachowicz. Nr 8: Samorz?d Gminy Miasta Sanoka 1867?1990. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950-1990 . ?Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 195, 207, Sanok: 2008. Fundacja ?Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN   1731-870X .  
  50. Lista kandydatow Frontu Jedno?ci Narodu na radnych Wojewodzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie . ? Nowiny ”, s. 4, Nr 1 z 2 stycznia 1958.  
  51. Kobiety kandyduj? z listy Frontu Jedno?ci Narodu. Zofia Skołozdro . ? Nowiny ”, s. 3, Nr 15 z 18 i 19 stycznia 1958.  
  52. Wyniki wyborow Wojewodzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie . ? Nowiny ”, s. 1, Nr 31 z 6 lutego 1958.  
  53. Przedstawiamy kandydatow na radnych do WRN . ? Nowiny ”, s. 1, Nr 68 z 21 marca 1961.  
  54. Radni Wojewodzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie . ? Nowiny ”, s. 2, Nr 95 z 22 i 23 kwietnia 1961.  
  55. Z Plenum WK SD w Sanoku . ? Nowiny ”, s. 2, Nr 93 z 21 kwietnia 1965.  
  56. Kandydaci na radnych do Wojewodzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie . ? Nowiny ”, s. 2, Nr 105 z 5 maja 1965.  
  57. Kandydaci do Wojewodzkiej Rady Narodowej. Zofia Skołozdro . ? Nowiny ”, s. 5, Nr 123 z 26 maja 1965.  
  58. Radni Wojewodzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie . ? Nowiny ”, s. 2, Nr 131 z 4 czerwca 1965.  
  59. Kandydaci FJN na radnych do Wojewodzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie . ? Nowiny ”, s. 3, Nr 107 z 3 maja 1969.  
  60. M.P. z 1957 r. nr 5, poz. 30 .
  61. ZBoWiD 1986 ↓ , s. 197.
  62. Andrzej Brygidyn , W latach powojennych. ?ycie polityczne. W przełomie pa?dziernikowym w: Sanok. Dzieje miasta , Praca zbiorowa pod redakcj? Feliksa Kiryka , s. 791.
  63. Spotkanie z laureatami konkursu ≫Postawy-79≪ . ? Nowiny ”, s. 1, Nr 53 z 6 marca 1980.  
  64. Adam Sudoł : Polska Ojczyzna moja. Cz??? II . Sanok: 1999, s. 258, 260, 294.
  65. Zofia Bandurka : Wykaz imienny zaproszonych i obecnych na Zje?dzie ? przygotowała mgr Zofia Bandurkowna. W: Dwa dni w mie?cie naszej młodo?ci. Sprawozdanie ze zjazdu kole?e?skiego wychowankow Gimnazjum M?skiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958 . Warszawa: 1960, s. 144.
  66. Danuta Przystasz : Wspomnienia osob ?wieckich. Przyjaciel, ktory potrafi słucha?. W: Kapłan wielkiej odwagi. Jubileusz 60-lecia kapła?stwa ksi?dza prałata Adama Sudoła . Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku , 2004, s. 190. ISBN  83-919305-6-4 .
  67. Borys Łapiszczak: Sanok w Krolestwie Galicji i Lodomerii na dawnej pocztowce i fotografii. Cz. VIII . Sanok: Poligrafia, 2005, s. 31. ISBN  83-918650-2-9 .
  68. Zofia Skołozdro. Nekrolog . ? Nowiny ”, s. 5, Nr 195 z 16 sierpnia 1984.  
  69. Franciszek Oberc , Kalendarium sanockie 1974-1994 w: Sanok. Dzieje miasta , Praca zbiorowa pod redakcj? Feliksa Kiryka , s. 956.
  70. Andrzej Tarnawski. Nasza dyrektorka . ? Gazeta Sanocka ? Autosan ”, s. 2, Nr 25 (316) z 1-10 wrze?nia 1984.  
  71. Stefan Stefa?ski : Cmentarze sanockie . Sanok: 1991, s. 24-25.
  72. Stefan Stefa?ski : Kartki z przeszło?ci Sanoka . Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sanoku, 2005, s. 27. ISBN  83-919470-9-2 .
  73. Spacer po cmentarzu przy ul. Rymanowskiej . zymon.com.pl. [dost?p 2014-05-22].
  74. Zofia Aleksandra Skołozdro . cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dost?p 2020-05-20].
  75. Wanda Janina Skołozdro . cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dost?p 2020-05-20].
  76. Ksi?ga Zmarłych 1975?1995 Sanok . Parafia Przemienienia Pa?skiego w Sanoku , s. 187 (poz. 17).
  77. Maria Roberta Mizgalska . cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dost?p 2020-05-20].
  78. Marek Pomykała. Jubileusz II LO. Skromnie, lecz sympatycznie . ? Tygodnik Sanocki ”. 14 (230), s. 3, 5 kwietnia 1996.  
  79. Wykaz nazw ulic miasta Sanoka . sanok.pl, 13 stycznia 2012. [dost?p 2014-05-10].
  80. Borys Łapiszczak: Sanok w dawnej Galicji i Lodomerii na starej pocztowce i fotografii. Cz. X . Sanok: Poligrafia, 2007, s. 70. ISBN  83-918650-4-5 .
  81. Bibliografia Rzeszowszczyzny. Artykuły z czasopism. Za lata 1944-1963. Cz.2 . Rzeszow: Wojewodzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie, 1968, s. 189.
  82. Sanok ? bibliografia. Zagadnienia ogolne o?wiaty, szkolnictwa i wychowania . biblioteka.sanok.pl. [dost?p 2016-10-18].
  83. Edward Wisz. Zako?czenie uroczysto?ci zwi?zanych z 25-leciem Stronnictwa Demokratycznego . ? Nowiny ”, s. 1, Nr 107 z 7 maja 1964.  
  84. W dniu ich ?wi?ta. Dr Zofia Skołozdro . ? Nowiny ”, s. 2, Nr 281 z 21 i 22 listopada 1959.  
  85. M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1559 .
  86. M.P. z 1954 r. nr 103, poz. 1295 .
  87. Odznaczenia i nagrody dla zasłu?onych pedagogow . ? Nowiny ”, s. 2, Nr 285 z 16 pa?dziernika 1973.  
  88. Wysokie odznaczenia dla mieszka?cow Sanoka i pracownikow SFA na 30-lecie PRL . ? Gazeta Sanocka ? Autosan ”, s. 1, 2, Nr 21 (150) z 20-31 lipca 1979.  
  89. Sławomir Bałda. W dniach lipcowego ?wi?ta. Pierwszy wpis do ?Ksi?ga Zasłu?onych dla woj. kro?nie?skiego” / Wpisani do ?Ksi?gi ludzi zasłu?onych dla woj. kro?nie?skiego” . ? Nowiny ”. Nr 165, s. 1, 3, 21-22 lipca 1977.  
  90. Sanoczanie w ?Ksi?dze zasłu?onych dla woj. kro?nie?skiego” . ? Gazeta Sanocka ? Autosan ”. Nr 15 (60), s. 1, 1-15 sierpnia 1976.  

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]