Zbigniew Ku?mi?ski

Zbigniew Ku?mi?ski za kamer?, podczas pracy nad filmem Republika nadziei (1984)
Data i miejsce urodzenia	4 listopada 1921 Bydgoszcz
Data i miejsce ?mierci	12 marca 2005 Gda?sk
Zawod	re?yser , scenarzysta
Lata aktywno?ci	1947?1989
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Zbigniew Ku?mi?ski (ur. 4 listopada 1921 w Bydgoszczy , zm. 12 marca 2005 w Gda?sku ) ? polski re?yser filmowy , telewizyjny i teatralny , scenarzysta .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Był absolwentem Gimnazjum Kupieckiego w Bydgoszczy (1937). W 1945 pracował jako referent w Zarz?dzie Kin w Szczecinie , w latach 1946-1950 był słuchaczem Kursu Przygotowania Filmowego w Krakowie . Od 1947 r. pracował jako asystent re?ysera, m.in. przy filmie wojennym Aleksandra Forda Ulica Graniczna (1948) nagrodzonym Złotym Medalem rz?du włoskiego na Mi?dzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji oraz Domu na pustkowiu (1949) Jana Rybkowskiego .

W 1950 debiutował jako re?yser filmow dokumentalnych, a od 1961 filmow fabularnych. W latach 1976?1980 pełnił funkcj? dyrektora gda?skiego oddziału wytworni TV Poltel ^[1] . W latach 1957?1973 wyre?yserował kilkadziesi?t spektakli Teatru Telewizji ^[2] , re?yserował tak?e w Teatrze Polskiego Radia ^[2] . Spektakle teatralne re?yserował na deskach Teatru Ziemi Krakowskiej im. Ludwika Solskiego w Tarnowie (1970), Teatru im. Adama Mickiewicza w Cz?stochowie (1962), Teatru Dramatycznego w Gdyni (1977, 1988), Teatru Powszechnego w Łodzi (1988?1989) ^[2] .

Zyskał popularno?? głownie jako re?yser filmow Nad Niemnem (1987), Mi?dzy ustami a brzegiem pucharu (1987), Agent nr 1 (1971) oraz seriali Republika Ostrowska (1985) i Gda?sk 39 (1989), jego ostatniej produkcji ukazuj?cej losy polskich rodzin w Gda?sku opanowywanym przez hitlerowcow. Wyre?yserował dwadzie?cia pi?? filmow, z ktorych najbardziej znane to wspomniany ju? Agent nr 1 (oparty na historii działaj?cego w Grecji asa wywiadu Jerzego Szajnowicza-Iwanowa ) oraz Mi?dzy ustami a brzegiem pucharu na podstawie prozy Marii Rodziewiczowny . Ku?mi?ski wielokrotnie wspołpracował przy swoich filmach z Barbar? Brylsk? , Leonem Niemczykiem , Januszem Zakrze?skim , Jerzym Kamasem , Andrzejem Szczytk? , Henrykiem Talarem oraz Jackiem Chmielnikiem .

17 marca 2005 msz? w intencji zmarłego odprawiono w gda?skim Ko?ciele ?w. Stanisława Biskupa M?czennika , po południu w ostatniej drodze na Cmentarzu Srebrzysko (rejon XI, taras I, rz?d 3, grob 29/30) ^[3] towarzyszyła mu rodzina, przyjaciele oraz aktorzy wyst?puj?cy w jego filmach ^[4] .

Filmografia [ edytuj | edytuj kod ]

Do jego najbardziej znanych dokona? tworczych nale??:

• Ulica Graniczna (1948) ? asystent re?ysera
• Dom na pustkowiu (1949) ? asystent re?ysera
• Krzy?acy (1960) ? II re?yser
• Milcz?ce ?lady (1961)
• Drugi brzeg (1962)
• Moj drugi o?enek (1963)
• Banda (1964)
• Zej?cie do piekła (1966)
• Zwariowana noc (1967)
• Bariery d?wi?ku (1968)
• Raj na ziemi (1970)
• Agent nr 1 (1971)
• Ile jest ?ycia (1974, serial telewizyjny)
• D?wig (1976)
• Krotkie ?ycie (1976)
• Kapitan z ?Oriona” (1977)
• Sto koni do stu brzegow (1978)
• Struny (1978)
• Krab i Joanna (1980)
• Okolice spokojnego morza (1981)
• Co dzie? bli?ej nieba (1983)
• Republika Ostrowska (1985, serial telewizyjny)
• Nad Niemnem (1986, serial telewizyjny)
• Nad Niemnem (1987)
• Republika nadziei (1986)
• Mi?dzy ustami a brzegiem pucharu (1987)
• Desperacja (1988)
• Gda?sk 39 (1989, serial telewizyjny)

Ordery i odznaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

• Krzy? Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1975) ^[5]
• Krzy? Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Br?zowy Medal ?Za zasługi dla obronno?ci kraju” (1984) ^[6]
• Odznaka tytułu honorowego ?Zasłu?ony dla Kultury Narodowej” (1989)

Nagrody [ edytuj | edytuj kod ]

• 1970: Nagroda Ministra Obrony Narodowej III stopnia za film Raj na ziemi ;
• 1972: Nagroda Publiczno?ci na Lubuskim Lecie Filmowym za film Agent nr 1 ( 1971 )
• 1984: Złoty ?agiel na Festiwalu Filmowym Ludzie i Morze w Trojmie?cie za film Okolice spokojnego morza (1981)
• 1987: Złoty Talar na Festiwalu Polskich Filmow Fabularnych za film Mi?dzy ustami a brzegiem pucharu ( 1987 )
• 1987: Złoty Talar na Festiwalu Polskich Filmow Fabularnych za film Nad Niemnem ( 1987 )
• 1987: Nagroda Szefa Kinematografii za tworczo?? filmow? w dziedzinie filmu fabularnego za rok 1986, za film Nad Niemnem ( 1987 )
• 1987: Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia za film Nad Niemnem ( 1987 )
• 1988: Nagroda Przewodnicz?cego Komitetu ds. Radia i Telewizji nagroda zespołowa, za film Nad Niemnem ( 1987 )

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• ?Dobry adres - Gda?sk - Wrzeszcz, ul. Niemcewicza. Tu mieszkał re?yser filmowy Zbigniew Ku?mi?ski”, gdansk.naszemiasto.pl [1] .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

• Zbigniew Ku?mi?ski w bazie filmpolski.pl
• Zbigniew Ku?mi?ski , [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dost?p 2021-04-09]   .
• Zbigniew Ku?mi?ski w bazie IMDb ( ang. )
• Zbigniew Ku?mi?ski w bazie Filmweb
• Zbigniew Ku?mi?ski na zdj?ciach w bazie Filmoteki Narodowej ? Fototeka ”