Ten artykuł dotyczy malarza. Zobacz te?: inne osoby o tym imieniu i nazwisku .

William Turner

Autoportret z 1798
Imi? i nazwisko	Joseph Mallord William Turner
Data i miejsce urodzenia	23 kwietnia 1775 Londyn
Data i miejsce ?mierci	19 grudnia 1851 Londyn
Narodowo??	angielska
Dziedzina sztuki	malarstwo
Muzeum artysty	Tate Gallery
Wa?ne dzieła
Statek niewolniczy Deszcz, para, szybko??
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Joseph Mallord William Turner (ur. 23 kwietnia 1775 ^[a] w Londynie, zm. 19 grudnia 1851 tam?e) ? angielski malarz, znany przede wszystkim z romantycznych pejza?y. Uwa?any za prekursora impresjonizmu .

Jego obrazy charakteryzuj? si? pi?knymi barwami, głownie ?ołcieniami. W swych pracach potrafił ?wietnie uchwyci? gr? ?wiatła. Najbardziej znane prace to Zachod sło?ca , Deszcz, para, szybko?? , Upadek Kartaginy oraz Burza ?nie?na na morzu .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Urodził si? w rodzinie perukarza Williama Turnera, przy Maiden Lane w Covent Garden (aktualnie dzielnica Londynu ). Jego matk? była Mary Marshall. W roku 1785 został wysłany do wuja w Brentford , gdzie maj?c 14 lat rozpocz?ł nauk? na kursach przygotowawczych do wst?pienia do Krolewskiej Akademii Sztuki . Pierwsz? akwarel? , scen? z Oxfordu, namalował maj?c 12 lat, w 1787. W 1790 po raz pierwszy wystawił swoj obraz na Salonie Krolewskiej Akademii Sztuki, a 10 lutego 1802 został jej członkiem.

Prowadził własn? galeri? , wiele podro?ował po Anglii , wyje?d?ał do Francji ( Pary? ), Holandii , Prus ( Berlin , Szczecin ), Saksonii ( Drezno ), Danii ( Kopenhaga ), Szwajcarii i Włoch ( Wenecja ).

Zmarł na choler? w swym domu w Chelsea . Umieraj?c miał powiedzie?: Sło?ce jest bogiem . Pochowano go w londy?skiej Katedrze ?w. Pawła .

William Turner pozostawił po sobie blisko trzydzie?ci tysi?cy prac, w?rod ktorych przewa?aj? szkice   krajobrazu ^[1] . Wi?kszo?? z nich (282 płotna olejne, 19 049 szkicow) przekazał w testamencie Galerii Narodowej w Londynie ^[2] .

W Polsce upami?tnia go Pasa? Turnera w Szczecinie, przylegaj?cy do galerii Trafostacja Sztuki; podczas wizyty w Szczecinie w 1835 r. artysta uwiecznił miasto na 21 szkicach ^[3] .

Kalendarium [ edytuj | edytuj kod ]

• 11 grudnia 1789 ? został przyj?ty do Krolewskiej Akademii Sztuki po egzaminie zdanym przed Joshu? Reynoldsem , zało?ycielem i pierwszym przewodnicz?cym Akademii.
• 1790 ? czternastoletniemu arty?cie przyznano stypendium umo?liwiaj?ce nieodpłatne studia w Royal Academy
• 1791 ? otrzymał pierwsze zlecenie ? malowanie scenografii w londy?skim teatrze operowym Panteon przy Oxford Street
• 1792 ? odbył podro? w gorzyste rejony Walii
• 1793 ? otrzymał nagrod? Wielkiej Srebrnej Palety Krolewskiej Akademii Sztuki w kategorii rysunku pejza?owego
• 1794 ? technik? akwaforty wykonano reprodukcj? jednej z jego akwarel , przedstawiaj?cej widok Rochester . Wkrotce ryciny oparte na jego obrazach zacz?ły ukazywa? si? na łamach ro?nych czasopism ilustrowanych
• 1796 ? zaprezentował swoj pierwszy obraz olejny ? Rybacy na morzu
• 1797 ? wyjechał do Krainy Jezior
• 1798 ? zwi?zał si? z Sarah Danby, wdow? po muzyku Johnie Danby, matk? trojga dzieci. Wyprowadził si? od ojca, ?eby zamieszka? przy Harley Street
• 1799 ? przeprowadzka do Londynu i zało?enie samodzielnej pracowni malarskiej
• 4 listopada 1799 ? artysta został wybrany członkiem stowarzyszonym Krolewskiej Akademii Sztuk
• 10 lutego 1802 ? przyj?to go w poczet pełnoprawnych członkow Krolewskiej Akademii Sztuki
• 15 lipca 1802 ? wyruszył w podro? po Europie (odwiedził Francj? ( Muzeum w Luwrze ), Szwajcari? ( Alpy ) ? wra?enia z tej podro?y wywarły decyduj?cy wpływ na jego tworczo??
• 1803 ? rozpocz?ł budow? własnej galerii ? uwidocznił si? zmysł ekonomiczny malarza
• 1804 ? zmarła jego matka; otworzył galeri? przy Harley Street
• 1806 ? rozpocz?ł prac? nad zbiorem szkicow ? Liber studiorum (Ksi?ga studiow)
• 1817-1820 ? druga podro? Turnera do Europy, tym razem dotarł do Włoch
• 1828 ? trzecia podro? do Europy, w ktorej głownym celem był Rzym
• 1829 ? gł?boko prze?ył ?mier? ojca; poznał Sophi? Booth
• 1833 ? udał si? w podro? do Drezna, Berlina, Pragi i Wiednia; zamieszkał z Sophi?
• 1834 ? był ?wiadkiem po?aru londy?skiego parlamentu, wykonuj?c liczne szkice według ktorych namalował po?niej obraz ( Po?ar Izby Lordow i Izby Gmin )
• 1835 ? pomi?dzy ko?cem sierpnia a połow? pa?dziernika odbył kolejn? podro? na kontynent ? odwiedził Hamburg , Kopenhag? , Szczecin , Berlin , Drezno , Szwajcari? Sakso?sk? , Teplice , Prag? , Norymberg? , Wurzburg , Koblencj? , Koloni? i Rotterdam sk?d powrocił do Londynu; zapisem tej eskapady jest sze?? szkicownikow ^[4]
• 19 grudnia 1851 ? zmarł we własnym domu

Niektore dzieła [ edytuj | edytuj kod ]

Obrazy Turnera

• Rybacy na morzu (znany tak?e jako Pejza? morski z Cholmeley ) ( 1796 , olej na płotnie, 91,5x122,4 cm, Tate Gallery , Londyn) ? pierwszy publicznie zaprezentowany obraz olejny artysty)
• Poranek w gorach Coniston Fells, w hrabstwie Cumberland ( 1798 , olej na płotnie)
• Pi?ta plaga egipska ( 1800 , olej na płotnie, 124x183 cm, Indianapolis Museum of Art)
• Bohater setki bitew ( 1800 - 1847 , olej na płotnie, Galeria Tate, Londyn) został gruntownie przemalowany w 1847 r.: Turner, darz?cy ksi?cia Wellingtona szczerym podziwem, przetworzył swoj stary obraz w sposob wizjonerski: scen? zarejestrowan? najpewniej w słynnej hucie stali niedaleko Merthyr na południu Walii, przedstawiaj?c? kobiet? siedz?c? w?rod koł z?batych, uzupełnił o nowy, dominuj?cy element ? ogl?damy proces odlewania pos?gu bohaterskiego wodza, wielk? law? rozgrzanego stopu metali.
• Holenderskie statki w wichurze ( 1801 , olej na płotnie, 162,5x221 cm, National Gallery w Londynie ) ? jeden z pierwszych obrazow artysty ukazuj?cy jego mistrzostwo w przedstawianiu ?ywiołow, dzi?ki niemu zdobył przychylno?? Benjamina Westa i Henry’ego Fuseli co otworzyło mu drog? do członkostwa Krolewskiej Akademii Sztuki
• Burza ?nie?na: Hannibal przekraczaj?cy Alpy 1812 obraz olejny, 146x237 cm, Tate Gallery, Londyn) ? najbardziej imponuj?cy obraz Turnera, realizuj?cy romantyczn? ide? wzniosło?ci
• Przej?cie przez strumie? ( 1815 , olej na płotnie, 193x165 cm, Tate Gallery, Londyn) ? inspirowany przez obrazem Claude’a Lorraina Pejza? z odpoczynkiem ?wi?tej Rodziny do Egiptu . Czasami płotno jest interpretowane jako alegoria dojrzewania ? smukłe drzewa z lewej strony kojarz? si? z dorosło?ci?
• Dydona wznosi Kartagin? ( 1815 , olej na płotnie, 155,5x230 cm, National Gallery, Londyn)
• Zatoka Neapolita?ska lub Gniew Wezuwiusza (ok. 1817 , akwarela na papierze, 17,6 × 28,4 cm, Tate Gallery, London)
• Bitwa pod Trafalgarem ( 1823 - 1824 , olej na płotnie, 261,5×368,5 cm, National Maritime Museum, Greenwich )
• Ramstage ( 1826 ? 1828 , ołowek i akwarela na papierze, 16×23,2 cm, Tate Gallery, London) z cyklu Porty Anglii
• Ulisses drwi?cy z Polifema ( 1829 , olej na płotnie, 132,7x203,2 cm, National Gallery, Londyn) ? obraz, ktorego wizjonerskie efekty kolorystyczne wi?zano ze ?wietlistymi odcieniami renesansowych freskow, ktore malarz miał okazj? podziwia? w trakcie pobytu w Pizie
• Po?ar Izby Lordow i Izby Gmin ( 1834 , 92,1× 23,2 cm, Philadelphia Museum of Art , Filadelfia )
• Wenecja ? widok z kanału Giudecca ( 1840 , 61x91,5 cm, Muzeum Wiktorii i Alberta , Londyn ? obraz namalowany na zamowienie bogatego handlarza tkaninami Johna Sheepshanksa, wystawiony w tym samym roku w Royal Academy , a w 1857 został podarowany przez wła?ciciela muzeum w Londynie. Krytycy ten i inne tzw. weneckie obrazy uznali za rapsodie szalonego p?dzla Turnera i czyste kaprysy maniakalnego koloryzmu
• Statek niewolniczy ( 1840 , olej na płotnie, 90,8×122,6 cm, Museum of Fine Arts , Boston )
• Ksi??yc w nowiu lub Straciłem łodk?, nie b?dziesz mie? serca ( 1840 , olej na desce mahoniowej)
• Deszcz, para, szybko?? ( 1844 , 91x122 cm, National Gallery, Londyn) ? jeden z najnowocze?niejszych obrazow Turnera wyra?aj?cy uczucie podniecenia zwi?zane z jazd? poci?giem (maluj?c ten obraz artysta odwołał si? do wydarzenia, kiedy to w czasie jednej ze swoich pierwszych podro?y poci?giem wychylił si? przez okno w czasie burzy, by gł?biej prze?y? sił? ?ywiołu)
• Burza ?nie?na (Parowiec wychodz?cy z portu) ( 1842 , olej na płotnie, 91,5x122 cm, Tate Gallery, Londyn)
• Ostatnia droga Temeraire’a ( 1839 , olej na płotnie, 91x122 cm, National Gallery, Londyn)

Biografie [ edytuj | edytuj kod ]

• G. Crepaldi: Turner i Constable , Warszawa 2006 (Klasycy Sztuki)
• C. Jones: Turner , Warszawa 1997
• William Turner , Pozna? 2006 (Wielka Kolekcja Sławnych Malarzy, t. 12)
• D. Zabunyan: William Turner , Siechnice 1999 (Wielcy Malarze, nr 21)

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

  Wykaz literatury uzupełniaj?cej: William Turner .

Uwagi [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Praca zbiorowa, 2006 : Wielka Kolekcja Sławnych Malarzy , t.12 William Turner, Polskie Media Amer.Com, ISBN  83-7425-498-X .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

• Strona internetowa z pracami Turnera
• Dzieła sztuki autorstwa William Turner