Warto?? (filozofia)

Warto?ciami w sensie filozoficznym zajmuje si? aksjologia ( filozofia warto?ci ), ktora bada naczelne warto?ci moralne, estetyczne, religijne, kulturowe, poznawcze itd.

Definicja [ edytuj | edytuj kod ]

Filozoficznie rozumiana warto?? nie jest poj?ciem jednoznacznym i obejmuje przede wszystkim nast?puj?ce znaczenia ^[1]:

Warto?? jako cecha obiektywnie przysługuj?ca danej rzeczy.
Warto?? jako cecha subiektywnie przypisana danej rzeczy przez podmiot ? dowolnie albo zgodnie z przyj?tymi w danej kulturze normami.
Warto?? w sensie metafizycznym ( tomizm ) to aspekt dobra jako transcendentalnej własno?ci bytu maj?ce swe racje zarowno w naturze bytu warto?ciowanego, jak i w naturze bytu warto?ciuj?cego.
W nowo?ytnej ontologii ( Rudolf H. Lotze , Max Scheler , Nicolai Hartmann ) warto?ci takie jak prawda, dobro, pi?kno, ?wi?to?? s? traktowane w oderwaniu od bytu na wzor idei plato?skich .
Warto?? estetyczna jest dana w prze?yciu estetycznym jako to, co nas fascynuje, na przykład pi?kno, wzniosło?? , tragizm, komizm itd.
Warto?? logiczna to prawdziwo?? lub fałszywo?? s?du.

Historia poj?cia [ edytuj | edytuj kod ]

W filozofii termin ?warto??” został przej?ty z ekonomii ( warto?? ekonomiczna ).

Poj?cie warto?ci zostało wprowadzone do filozofii w XIX wieku przez Rudolfa H. Lotzego i rozwini?te przez neokantowsk? szkoł? bade?sk? ^[2].

Rodzaje warto?ci [ edytuj | edytuj kod ]

Warto?? mo?e by? pozytywna (dodatnia) lub negatywna (ujemna).

Warto?? mo?e by? absolutna (bezwzgl?dna) lub wzgl?dna.

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

system warto?ci

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ Antoni A. Podsiad Antoni A. , Słownik terminow i poj?? filozoficznych , wyd. 1, Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax , 2000, s. 920?921, ISBN 83-211-1305-2 , OCLC 48273215 [dost?p 2019-06-21] .
↑ Tomasz T. Kubalica Tomasz T. , Prymat rozumu praktycznego w logice. Teoria prawdy neokantowskiej szkoły bade?skiej. , Katowice: Wyd. Uniw. ?l?skiego, 2009, ISBN 978-83-226-1889-9 , OCLC 634330772 [dost?p 2019-06-21] .

[1] Antoni A. Podsiad Antoni A. , Słownik terminow i poj?? filozoficznych , wyd. 1, Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax , 2000, s. 920?921, ISBN 83-211-1305-2 , OCLC 48273215 [dost?p 2019-06-21] .

[2] Tomasz T. Kubalica Tomasz T. , Prymat rozumu praktycznego w logice. Teoria prawdy neokantowskiej szkoły bade?skiej. , Katowice: Wyd. Uniw. ?l?skiego, 2009, ISBN 978-83-226-1889-9 , OCLC 634330772 [dost?p 2019-06-21] .

[1]

[2]