Wacław Rolicz-Lieder

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wacław Rolicz-Lieder
Ilustracja
Portret Wacława Rolicza-Liedera, litografia Paula Herrmanna wykonana dla Stefana Georgego, Pary? 1896 r.
Imi? i nazwisko

Wacław Ko?ma Damian Rolicz-Lieder

Data i miejsce urodzenia

27 wrze?nia 1866
Warszawa

Data i miejsce ?mierci

25 kwietnia 1912
Warszawa

Narodowo??

polska

J?zyk

polski

Alma Mater

Uniwersytet Jagiello?ski

Dziedzina sztuki

poezja

Wa?ne dzieła

Wierszow ksi?gi pierwsze, drugie i trzecie powtore wydane

Grob Wacława Rolicza-Liedera na cmentarzu Pow?zkowskim

Wacław Ko?ma Damian Rolicz-Lieder (ur. 27 wrze?nia 1866 w Warszawie , zm. 25 kwietnia 1912 tam?e) ? polski poeta ko?ca XIX wieku , prekursor Młodej Polski . Kojarzony z pocz?tkami polskiego symbolizmu . Bliski przyjaciel i tłumacz niemieckiego poety Stefana Georgego .

?ycie i tworczo?? [ edytuj | edytuj kod ]

Wacław Lieder urodził si? w Warszawie, w rodzinie o warmi?skich korzeniach. Wzrastał w domu o literackich tradycjach. Jego ojciec, Jan Lieder, był urz?dnikiem bankowym i wła?cicielem kamienicy, miał te? za sob? proby literackie; piecz?tował si? po 1896 roku herbem Rola , sk?d przyszły przydomek poety. W 1883 roku Wacław Lieder usuni?ty został z rosyjskiego gimnazjum z powodu konfliktu z nauczycielem; opisał po?niej to zdarzenie w wierszu Szkoła ( Poezje II ). Kontynuował nauk? w Krakowie, a w ko?cu zapisał si? na Wydział Prawa na Uniwersytecie Jagiello?skim . Studiował tam rownie? m.in. gramatyk? j?zyka arabskiego ? ktorego nauk? podj?ł na nowo podczas czteroletniego pobytu w Pary?u na Ecole Nationale des Langues Orientales Vivantes oraz na Uniwersytecie Wiede?skim . Do Warszawy powrocił ostatecznie w 1897 roku.

W roku 1888 przygotowywał swoj pierwszy tom poetycki, zatytułowany Poezje I . Udało mu si? go wydrukowa? rok po?niej w presti?owej krakowskiej drukarni Wacława Anczyca . Po 15 miesi?cach sprzedało si? zaledwie 12 egzemplarzy ksi??ki, na co wpływ miały bardzo niskie zainteresowanie publiczno?ci poezj? w tamtym czasie i rosyjska cenzura, ktora nie dopu?ciła tomu do rozpowszechniania w zaborze rosyjskim. W 1890 poeta rozesłał wi?c do czasopism broszur? Z ksi?gi lirycznej , zawieraj?c? kilka nowych utworow i zach?t? do prenumeraty drugiego tomu poezji. Broszura spotkała si? z negatywnymi recenzjami; zainteresowanie poezj? Liedera zdradzili jedynie Antoni Lange , Jan Kasprowicz oraz Zenon Przesmycki .

Zniech?cony recepcj? swojej tworczo?ci Lieder postanowił wydawa? swoje kolejne tomy poetyckie w bardzo niskich nakładach (od 50 do nawet 20 egzemplarzy) z zakazem przedrukow oraz omowie? w prasie. W ten sposob wydrukował (z miejscem druku fałszywie oznaczonym jako Pary? ? wszystkie jego tomy były nadal drukowane przez Anczyca) Poezje II , Wiersze III , Moja Muza. Wierszow ci?g czwarty oraz Wiersze V . W 1897 roku, po powrocie do kraju, zrezygnował z tej praktyki i przedrukował niektore z tych niskonakładowych wyda? w tomie Wierszow ksi?gi pierwsze, drugie i trzecie powtore wydane (1898). Mimo tym razem przychylnych recenzji w swoich dwoch ostatnich tomikach powrocił do drukowania swoich wierszy w niskich nakładach, cho? tym razem ju? bez zakazu omowie? w prasie.

Maria Podraza-Kwiatkowska nazwała Liedera jednym z najoryginalniejszych poetow Młodej Polski [1] . Osobno?? i ekscentryczno?? jego poezji polega według badaczki na nawi?zaniach nie tylko do Juliusza Słowackiego czy Charles’a Baudelaire’a , poetow popularnych w drugiej połowie XIX wieku, ale rownie? poezji staropolskiej, zwłaszcza Jana Kochanowskiego .

Z powodu niskonakładowych wyda? swoich poezji Rolicz-Lieder nie był wła?ciwie znany poetom Młodej Polski i nie wywarł na nich ?adnego wpływu. Uczestniczył jednak w ?yciu europejskiego ?rodowiska literackiego ko?ca XIX wieku. Przyja?nił si? ze Stefanem Georgem , ktorego utwory tłumaczył na j?zyk polski, i dzi?ki ktorego przekładom swoich poezji stał si? znany m.in. w Niemczech. W jednym ze swych utworow deklarował:

W?rod ci?głych burz, przeciwie?stw kul
Gra bardon moj eolski:
Jam Bogow syn, serc ludzkich Krol,
Poeta młodej Polski!

Rolicz-Lieder zajmował si? nie tylko poezj?, ale i j?zykoznawstwem. Opublikował kilka rozpraw naukowych (m.in. Krakof i Olof dwaj bajeczni władcy Wawelu. Dociekanie archeologiczno-filologiczne , Warszawa 1910), ktore nie zostały jednak dobrze odebrane przez owczesne ?rodowisko akademickie. Zainteresowania lingwistyczne Rolicz-Liedera miały rownie? wpływ na jego utwory poetyckie, do ktorych j?zykowe inspiracje niejednokrotnie czerpał ze Słownika Samuela Bogumiła Lindego .

Został pochowany na cmentarzu Pow?zkowskim (kwatera 7-3-10/11) [2] .

Wybrane dzieła [ edytuj | edytuj kod ]

Dwa ostatnie tomy były ju? tylko przedrukami dawniejszych wierszy, w wi?kszo?ci niedrukowanych wcze?niej. Ponadto Rolicz-Lieder opublikował w 1895 roku ksi??k? Abu Sajid Fadlullah ben Abulchajr i tego? czterowiersze , przekłady poety perskiego z X wieku [3] .

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • Poezje wybrane , oprac. Maria Podraza-Kwiatkowska, Krakow 2003
  • Maria Podraza-Kwiatkowska, Wacław Rolicz-Lieder , Warszawa 1966

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. Zob. Wacław Rolicz Lieder, Poezje wybrane , oprac. Maria Podraza-Kwiatkowska, Krakow 2003, s. 41?42.
  2. Cmentarz Stare Pow?zki: MAŁGORZATA G?SIEWSKA , [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dost?p 2019-12-19] .
  3. Abu-Sa'id ben Abi'l   Chajr , Abu Sajid Fadlullah ben Abulchajr i tego? czterowiersze, wyd. 1895 [online], polona.pl [dost?p 2020-10-08] .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]