Władcy Wielkopolski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wielkopolska w czasach piastowskich według Kodeksu dyplomatycznego Wielkopolski (kolorem ?ołtym zaznaczona ziemia lubuska i zielonym Nowa Marchia )

Ksi???ta wielkopolscy ? lista obejmuje władcow Wielkopolski . Wielkopolska w 1138 roku, na mocy ustawy sukcesyjnej Bolesława III Krzywoustego , przypadła jego synowi Mieszkowi III Staremu . Dzielnic? t? rz?dzili Piastowie wielkopolscy , a przej?ciowo tak?e Henryk I Brodaty i Henryk II Pobo?ny , przedstawiciele ?l?skiej linii tej dynastii.

Po wyga?ni?ciu m?skiej linii Piastow wielkopolskich w 1296 roku Wielkopolska stała si? przedmiotem rozgrywek mi?dzy Henrykiem III głogowskim a Władysławem I Łokietkiem . W latach 1299?1305 władał ni? Wacław II , krol czeski z dynastii Przemy?lidow . Ostatecznie w 1314 roku Wielkopolsk? opanował Władysław Łokietek. W ten sposob Wielkopolska weszła w skład odrodzonego Krolestwa Polskiego (Łokietek koronował si? na krola w 1320 roku).

Z dzielnicowych władcow Wielkopolski koronacji dost?pili Przemysł II w 1295 roku i Wacław II w 1300 roku.

Ksi?stwo wielkopolskie (1138?1177) [ edytuj | edytuj kod ]

Daty panowania Władca Pokrewie?stwo Uwagi
(Kursyw? oznaczono władztwa spoza dzielnicy)
1138?1177 Mieszko III Stary syn Bolesława III Krzywoustego

Ksi?stwo pozna?skie (1177?1279) [ edytuj | edytuj kod ]

Daty panowania Władca Pokrewie?stwo Uwagi
(Kursyw? oznaczono władztwa spoza dzielnicy)
1177?1193 Odon syn Mieszka III
  • od 1177 ? tylko w Poznaniu ,
  • po 1182 ? prawdopodobnie tylko nad południowo-zachodni? cz??ci? ksi?stwa, od 1193 w Kaliszu
1181?1202 Mieszko III Stary
1194?1229 Władysław III Laskonogi syn Mieszka III Starego
  • do 1202 w południowej Wielkopolsce,
  • od 1202 w całej Wielkopolsce,
  • w 1206 oddał Kalisz Henrykowi I Brodatemu z linii ?l?skiej ,
  • 1207?1210 i 1218?1225 ? w ziemi lubuskiej ,
  • 1216?1217 ? tylko w Gnie?nie , cho? według innych wersji oddanie bratankowi południowo-zachodniej Wielkopolski
1216?1217
usuni?ty
Władysław Odonic syn Odona
  • Pozna? , lub według innych wersji południowo-zachodnia Wielkopolska
  • (od 1207 tak?e w Kaliszu z ramienia Henryka I Brodatego)
1229?1239 Władysław Odonic
1234?1238 Henryk I Brodaty wnuk brata Mieszka III
  • od 1201 ksi??? ?l?ski ,
  • od 1232 ksi??? krakowski

od 1232, pd. Wielkopolska ? Pozna? i Kalisz , od 1234 oddanie ksi?stwa kaliskiego w lenno Władysławowi (w latach 1241?1244 samodzielny ksi??? kaliski)

1238?1241 Henryk II Pobo?ny syn Henryka I BrodategoI
1241 Bolesław II Rogatka syn Henryka II Pobo?nego
1241?1247 Przemysł I syn Władysława Odonica
  • 1239?1241 ? z bratem na Uj?ciu
  • 1241?1247 ? rz?dy braci w wi?kszej cz??ci Wielkopolski (bez Rudy, Kalisz od 1244)
Bolesław Pobo?ny syn Władysława Odonica
1247?1257 Przemysł I syn Władysława Odonica
  • 1247?1249 ? w Poznaniu i Gnie?nie ,
  • od 1249 Ruda do kaliskiego, 1249?1250 w Poznaniu i Kaliszu, 1250?1253 w całej Wielkopolsce,
  • 1253?1257 ? tylko w Poznaniu
1257?1273 Bolesław Pobo?ny syn Władysława Odonica
  • 1257?1273 ? w całej Wielkopolsce,
  • od 1261 w L?dzie ,
  • 1268?1273 ? ksi??? bydgoski
  • 1271?1273 ? ksi??? innowrocławski ,
  • 1273?1279 ksi??? kalisko-gnie?nie?ski
  • W 1273 nadaje Pozna? swojemu bratankowi Przemysłowi II
1273?1279 Przemysł II syn Przemysła I
  • od 1273 w Poznaniu
  • po 1279 w całej Wielkopolsce (patrz ni?ej)
1279 Wielkopolska zjednoczona w r?kach Przemysła II.

Ksi?stwo gnie?nie?skie (1177?1279) [ edytuj | edytuj kod ]

Daty panowania Władca Pokrewie?stwo Uwagi
(Kursyw? oznaczono władztwa spoza dzielnicy)
1177?1181 Kazimierz II Sprawiedliwy syn Bolesława III Krzywoustego
  • tak?e ksi??? sandomierski
  • tak?e ksi??? krakowski
1181?1202 Mieszko III Stary syn Bolesława III Krzywoustego
  • tak?e ksi??? krakowski
1194?1229 Władysław III Laskonogi syn Mieszka III Starego
  • do 1202 w południowej Wielkopolsce,
  • od 1202 w całej Wielkopolsce,
  • w 1206 oddał Kalisz Henrykowi I Brodatemu z linii ?l?skiej ,
  • 1207?1210 i 1218?1225 ? w ziemi lubuskiej ,
  • 1216?1217 ? tylko w Gnie?nie , cho? według innych wersji oddanie bratankowi południowo-zachodniej Wielkopolski
1229?1239
usuni?ty
Władysław Odonic syn Odona od 1239 ksi??? na Uj?ciu nad Noteci? , 1234?1239 tylko na pn. od rzeki Warty ? Gniezno
1239?1241 Henryk II Pobo?ny syn Henryka I Brodatego
1241 Bolesław II Rogatka syn Henryka II Pobo?nego
1241?1247 Przemysł I syn Władysława Odonica
  • 1239?1241 ? z bratem na Uj?ciu
  • 1241?1247 ? rz?dy braci w wi?kszej cz??ci Wielkopolski (bez Rudy, Kalisz od 1244)
Bolesław Pobo?ny syn Władysława Odonica
1247?1249 Przemysł I syn Władysława Odonica
  • 1247?1249 ? w Poznaniu i Gnie?nie ,
  • od 1249 Ruda do kaliskiego,
  • 1249?1250 ? w Poznaniu i Kaliszu,
  • 1250?1253 ? w całej Wielkopolsce,
  • 1253?1257 ? tylko w Poznaniu
1249?1250 Bolesław Pobo?ny syn Władysława Odonica
1250?1253 Przemysł I syn Władysława Odonica
  • 1247?1249 ? w Poznaniu i Gnie?nie ,
  • od 1249 Ruda do kaliskiego,
  • 1249?1250 ? w Poznaniu i Kaliszu,
  • 1250?1253 ? w całej Wielkopolsce,
  • 1253?1257 ? w Poznaniu
1253?1279 Bolesław Pobo?ny syn Władysława Odonica
  • ponownie
  • 1253?1257 ? ksi??? kalisko-gnie?nie?ski,
  • 1257?1273 ? w całej Wielkopolsce,
  • od 1261 w L?dzie ,
  • 1268?1273 ? ksi??? bydgoski
  • 1271?1273 ? ksi??? innowrocławski ,
  • 1273?1279 ksi??? kalisko-gnie?nie?ski
1279 Wielkopolska zjednoczona w r?kach Przemysła II.

Ksi?stwo kaliskie (1177?1279) [ edytuj | edytuj kod ]

Daty panowania Władca Pokrewie?stwo Uwagi
(Kursyw? oznaczono władztwa spoza dzielnicy)
1177?1181 Kazimierz II Sprawiedliwy syn Bolesława III Krzywoustego
  • tak?e ksi??? sandomierski
  • tak?e ksi??? krakowski
1181?1191 Mieszko III Stary syn Bolesława III Krzywoustego
  • tak?e ksi??? krakowski
1191?1193 Mieszko Młodszy syn Mieszka III
1193?1194 Odon syn Mieszka III
  • od 1177 ? tylko w Poznaniu ,
  • po 1182 prawdopodobnie tylko nad południowo-zachodni? cz??ci? ksi?stwa
1194?1202
ponownie
Mieszko III Stary syn Bolesława III Krzywoustego
1202?1206 Władysław III Laskonogi syn Mieszka III Starego
  • do 1202 w południowej Wielkopolsce,
  • od 1202 w całej Wielkopolsce,
  • w 1206 oddał Kalisz Henrykowi I Brodatemu z linii ?l?skiej ,
  • 1207?1210 i 1218?1225 ? w ziemi lubuskiej ,
  • 1216?1217 ? tylko w Gnie?nie , cho? według innych wersji oddanie bratankowi południowo-zachodniej Wielkopolski
1206?1207
zwierzchnik:
1207?1217
Henryk I Brodaty prawnuk Bolesława III Krzywoustego zwierzchnik Kalisza 1207?1217
1207?1217
usuni?ty
Władysław Odonic syn Odona ksi??? z nadania Henryka I Brodatego
1217?1229
ponownie
Władysław III Laskonogi syn Mieszka III Starego
1229?1234
ponownie
Władysław Odonic syn Odona
1234
ponownie ,
zwierzchnik:
1234?1248
Henryk I Brodaty prawnuk Bolesława III Krzywoustego zwierzchnik Kalisza 1234?1238
zwierzchnik:
1238?1241
Henryk II Pobo?ny syn Henryka I Brodatego zwierzchnik Kalisza 1234?1241
1234?1239 Mieszko II Otyły synowie Kazimierza I opolskiego
  • z nadania Henryka I Brodatego i pod jego zwierzchnictwem do 1238, pod zwierzchnictwem Henryka II Pobo?nego do 1239, wspołrz?dy z bratem
  • tak?e ksi??? rudzki
1234?1244 Władysław opolski
  • z nadania Henryka I Brodatego i pod jego zwierzchnictwem do 1238, pod zwierzchnictwem Henryka II Pobo?nego do 1241, do 1239 wspołrz?dy z bratem
  • tak?e ksi??? rudzki do 1249
1244?1247 Przemysł I syn Władysława Odonica
  • 1239?1241 ? z bratem na Uj?ciu
  • 1241?1247 ? rz?dy braci w wi?kszej cz??ci Wielkopolski (bez Rudy)
Bolesław Pobo?ny syn Władysława Odonica
1247?1249 Bolesław Pobo?ny syn Władysława Odonica
1249?1253 Przemysł I syn Władysława Odonica
  • 1247?1249 ? w Poznaniu i Gnie?nie ,
  • od 1249 Ruda do kaliskiego,
  • 1249?1250 ? w Poznaniu i Kaliszu,
  • 1250?1253 ? w całej Wielkopolsce,
  • 1253?1257 ? tylko w Poznaniu
1253?1279 Bolesław Pobo?ny syn Władysława Odonica
  • ponownie
  • 1253?1257 ? ksi??? kalisko-gnie?nie?ski,
  • 1257?1273 ? w całej Wielkopolsce,
  • od 1261 w L?dzie ,
  • 1268?1273 ? ksi??? bydgoski
  • 1271?1273 ? ksi??? innowrocławski ,
  • 1273?1279 ksi??? kalisko-gnie?nie?ski
1279 Wielkopolska zjednoczona w r?kach Przemysła II.

Ksi?stwo wielkopolskie (zjednoczone 1279?1320) [ edytuj | edytuj kod ]

Daty panowania Władca Pokrewie?stwo Uwagi
(Kursyw? oznaczono władztwa spoza dzielnicy)
1279?1296 Przemysł II syn Przemysła I
  • od 1273 w Poznaniu (patrz wy?ej)
  • 1281?1287 ? bez Wielunia ( Rudy ), 1284?1287 bez Ołoboku
  • 1290?1291 ? ksi??? krakowski
  • 1294?1296 ? ksi??? pomorski (gda?ski)
  • od 1295 krol Polski
w Wieluniu: 1281?1287
w Ołoboku 1284?1287
Henryk IV Prawy wnuk Henryka II Pobo?nego
1296?1299
usuni?ty
Władysław Łokietek zi?? Bolesława Pobo?nego
1299?1305 Wacław II
z dynastii Przemy?lidow
zi?? Przemysła II
1305?1309 Henryk III głogowski wnuk Henryka II Pobo?nego
W Kaliszu:
1306?1307
Bolesław III Rozrzutny wnuk Bolesława II Rogatki
1309?1312 Henryk III głogowski rz?dy wspolne
1312?1314
usuni?ci
w wyniku podziału ? w Poznaniu: rz?dy wspolne
w wyniku podziału ? w Gnie?nie i Kaliszu: rz?dy wspolne
1314?1333 Władysław Łokietek
od 1320 do Krolestwa Polskiego

Ksi?stwo wielu?skie ( Ziemia rudzka/wielu?ska , 1234?1392) [ edytuj | edytuj kod ]

1326?1370 ? ziemia wielu?ska cz??ci? Krolestwa Polskiego

Od 1392 ziemia wielu?ska do Krolestwa Polskiego

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Uwagi [ edytuj | edytuj kod ]

Uwaga! Daty w wielu przypadkach s? tylko orientacyjne. Uwzgl?dniono te ksi?stwa, nad ktorymi panowali odr?bni ksi???ta. Zostawiono Wacława II i Wacława III z rodu Przemy?lidow, aby nie powodowa? przerw chronologicznych. Rownie? przynale?no?? niektorych ziem do poszczegolnych Piastowiczow mo?e by? dyskusyjna.

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]