Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władcy Egiptu
? chronologiczny wykaz władcow staro?ytnego, ?redniowiecznego i nowo?ytnego Egiptu.
- Egipt faraonow (tablica chronologiczna)
Informacje i podział władcow egipskich na dynastie zawdzi?czamy
Manethonowi
, zhellenizowanemu egipskiemu kapłanowi z
Heliopolis
. Jego pisma zagin?ły, a kopie obarczone s? licznymi bł?dami. Prace nad opisaniem historii
staro?ytnego
Egiptu zacz?ł prawdopodobnie na polecenie
Ptolemeusza I
. Ustalenie kolejno?ci i dat panowania władcow Egiptu wci?? wywołuje wiele sporow. W poni?szych tabelach zastosowano zmodyfikowane datowanie z
Cambridge Ancient History
.
Okres predynastyczny i protodynastyczny ? ok. 5500?3150 p.n.e.
[
edytuj
|
edytuj kod
]
- Wcze?ni wodzowie/krolowie
Nechen
(
Hierakonpolis
) w Gornym Egipcie
Do tej grupy zaliczani s? bezimienni wła?ciciele elitarnych grobow w Nechen, ktore zostały odkryte i przebadane w l. 1997?2011. Badania cmentarza HK6 trwaj? nadal, dlatego mo?na si? spodziewa? kolejnych ?władcow” z tej najwcze?niejszej ?dynastii”. Wodzowie ci panowali nad miastem Nechen i najbli?sz? okolic?.
- N.N., pochowany w grobie nr 16 (statuetka bogini Bat) na cmentarzu elity HK6 w Nechen (ok. 3660 p.n.e., Nagada IC-IIA) ? według aktualnego stanu wiedzy, najwcze?niejszy władca Nechen
- N.N., pochowany w grobie nr 23 na cmentarzu elity HK6 w Nechen (ok. 3650 p.n.e., Nagada IIB)
- N.N., pochowany w grobie nr 26 (statuetka skorpiona) na cmentarzu elity HK6 w Nechen (Nagada IIB?)
- Dynastia 00 z
Nechen
(
Hierakonpolis
),
Nubt
(Nagady) i
Tinis
(
Abydos
) w Gornym Egipcie
Nazwa ?Dynastia 00” nie jest powszechnie uznana przez egiptologow. Ma ona obejmowa? niespokrewnionych ze sob?, bezimiennych krolow lokalnych z okresu od Nagada IIC do IIIA2.
Zalicza si? do niej wła?ciciela ?malowanego grobu” nr 100 na cmentarzu elity HK31 w Nechen (ok. 3500 p.n.e., Nagada IIC), władcow z cmentarza T w Nubt (Nagadzie) oraz władcow z cmentarza U w
Abydos
.
- Krolowie
Buto
w Dolnym Egipcie, znani z
kamienia z Palermo
(nieznani Manetonowi)
Okres wczesnodynastyczny (archaiczny) ? ok. 3150?2686 p.n.e.
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Osobne artykuły:
I dynastia
i
II dynastia
.
| I dynastia
(
tynicka
) (ok.
3100
-
2890
p.n.e.)
|
| Cz??? badaczy uwa?a, ?e I dynastia rozpoczyna si? od Aha, Narmer za? jest ostatnim przedstawicielem ?dynastii 0”.
|
| Imi?
horusowe
|
Imi? własne
|
Imi? greckie według
Manetona
|
| Horus
Narmer
|
Meni
|
Menes 3150?3125
|
| Horus
Aha
|
Iti (Atoti)
|
Menes 3125?3100
|
| Horus
D?er
|
Iti (Atoti)
|
Athotis 3100?3055
|
| Horus
D?et
|
Iterti
|
Kenkenes 3055?3050
|
| Horus
Den
(albo Udimu)
|
Chasti
|
Ousaphais 3050?2995
|
| Horus
Aned?ib
(Ad?ib)
|
Merpebia
|
Miebis 2995?2950
|
| Horus
Semerchet
|
Irineczer
|
Semempses 2960-....
|
| Horus
Ka’a
(Kaa, Ka)
|
Bauneter
|
Oubienthis ....?2925
|
| II dynastia
(
tynicka
) (ok.
2890
?
2686
p.n.e.)
|
| Imi?
horusowe
|
Imi? własne
|
Imi? greckie według
Manetona
|
| Hetepsechemui
|
Hotep
|
Boethos 2853?2825
|
| Nebre
(albo Reneb)
|
Nubnefer
|
Kekhoos 2825?2810
|
| Neterimu (
Nineczer
)
|
Baneteru
|
Binothris 2810?2767
|
| Uneg (
Peribsen
)
|
Uad?ans
|
Tlas 2760?2749
|
| Chasechem
|
Neferkare
|
Cheres 2749?2744
|
| Chasechemui
|
Nefersokar
|
Nefercheres 2744?2736
|
Stare Pa?stwo ? ok. 2686?2181 p.n.e.
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Pierwszy okres przej?ciowy ok. 2181?2133 p.n.e.
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Osobny artykuł:
VII dynastia
.
| VII dynastia
(ok.
2181
?
2173
p.n.e.)
|
| Dane dotycz?ce VII dynastii s? nadal bardzo niepewne i dyskutowane w?rod egiptologow. Oto lista znanych władcow panuj?cych w tym okresie.
|
| Imi?
|
| Neferkare (młodszy)
|
| Neferkare Nebi
|
| D?edkare Szemai
|
| Neferkare Chendu
|
| Merienhor Neferkamin
|
| Nikare
|
| Neferkare Tereru
|
| Neferkahor
|
| VIII dynastia
(
teba?ska
) (ok.
2173
-
2160
p.n.e.)
|
| Imi? własne
|
Imi?
horusowe
|
| Uad?kare Pepisonbe
|
Cha-bau (?)
|
| Neferkamin Anu
|
|
| Kakare Ibi
|
|
| Neferkare
|
|
| Neferkauhor Kapuibi
|
Neczeribau
|
| Neferirkare
|
Demed?ibtui
|
| IX dynastia
(
herakleopolita?ska
) (ok.
2160
?
2120
p.n.e.)
|
| Imi? własne
|
Imi?
horusowe
|
| Meribre Cheti I
|
Achthoes I
|
| Neferkare Nebkaure
|
|
| Cheti II
|
Achthoes II
|
| Setut
|
|
| X dynastia
(
herakleopolita?ska
) (ok.
2120
-
2060
p.n.e.)
|
| Imi? własne
|
Imi?
horusowe
|
| Merihathor
|
|
| Neferkare
|
|
| Uachare Cheti III
|
Achthoes III
|
| Merikare
|
|
| Nebkaure Cheti IV
|
|
?rednie Pa?stwo (
teba?skie
) ? ok. 2133?1786 p.n.e.
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Drugi okres przej?ciowy ok. 1786?1567 p.n.e.
[
edytuj
|
edytuj kod
]
| XIII dynastia
(ok.
1786
-
1633
p.n.e.)
|
| Około 30 władcow z prawdopodobnie pi?ciu rodzin, cz??? to prawdopodobnie te same osoby. Stolic? zasadniczo stanowiły
Teby
, panowali nad Gornym Egiptem. Niektore z podanych imion znane s? tylko z pojedynczych zapisow.
|
| Imi?
|
| Wegaf
|
| Senbuf Amenemhat V
|
| Sekhemre Khutawi
|
| Amenemhat VI
|
| Sehetepibre
|
| Iufeni
|
| Amenemhat VII
|
| Nebnun Semenkare
|
| Hornedjheriotef
|
| Sewdjkare I
|
| Nedjemibre
|
| Sebekhotep I
|
| Reniseneb
|
| Hor I
|
| Amenemhat VIII
|
| Amenemhat IX Sebekhotep II
|
| Khendjer
|
| Imiramesha (albo Mermesha)
|
| Antef IV (albo Intef IV)
|
| Set I
|
| Panteni
|
| Ameni Kemau
|
| Ibi
|
| Aakeni
|
| Sobekhotep III
|
| Neferhotep I
|
| Sahathor
|
| Sobekhotep IV
|
| Sobekhotep V
|
| Iaib
|
| Ai I
|
| Sobekhotep VI
|
| Ini
|
| Sankhenre Suadjetu
|
| Ined
|
| Neferhotep II
|
| Hori (albo Hor II)
|
| Sobekhotep VII
|
| Didumes
|
| Ibi
|
| Se(zatarty hieroglif w kartuszu)kare
|
| Senebmiu
|
| Sekhaenre
|
| Merkheperre
|
| Merikare
|
| Senweseret IV (albo Sesostris IV)
|
| Montuemsaf
|
| Neferhotep III
|
| Mentuhotep V
|
| Nerkare
|
| Wesermontu
|
| Sobekhotep VIII
|
| Ini
|
| Mentuhotep VI
|
| Senaib
|
| Sobekhotep IX
|
| Wepwawetemsaf
|
| Hor Meritaui
|
| Sebekai
|
| Khuiiker
|
| XIV dynastia
(ok.
1786
?
1603
p.n.e.)
|
| W kronikach znalazło si? 66 imion władcow z tego okresu oraz kilka niepotwierdzonych, znanych z pojedynczych zapisow. Stolic? było
Xois
w delcie
Nilu
. Władcy z tej dynastii panowali nad Dolnym Egiptem.
|
| Imi?
|
| Nehesi
|
| Khatire
|
| Nebfawre
|
| Sehebre
|
| Meridjefare
|
| Sewadjkare II
|
| Nebdjefare
|
| Wbenre
|
| (zatarty hieroglif)
djefare
|
| (zatarty hieroglif)
wbenre
|
| Awtibre
|
| Herwibre
|
| Nebsenre
|
| Sekheperenre
|
| Djedkherure
|
| Sankhibre
|
| Kanefertumre
|
| Sekhem
(zatarty hieroglif)
re
|
| Kakemetre
|
| Neferibre
|
| A
(dwa zatarte hieroglify)
(?)
|
| Kha
(zatarty hieroglif)
re
|
| Ankhkare
|
| Semen
(zatarty hieroglif)
re
|
| Djed
(zatarty hieroglif)
re
|
| Senefer
(zatarty hieroglif)
re
|
| Menibre
|
| Djed
(zatarty hieroglif)
re
|
| Inek
(zatarty hieroglif)
|
| I
(dwa zatarte hieroglify)
|
| Ip
(dwa zatarte hieroglify)
|
| Hebi
|
| Aped
|
| Hepw
|
| Shemsu
|
| Meni
(zatarty hieroglif)
|
| Wrkai
|
| (zatarty hieroglif)
kare
|
| (zatarty hieroglif)
kare
|
| Hepu
(zatarty hieroglif)
(albo
(zatarty hieroglif)
nre)
|
| (zatarty hieroglif)
annati (albo
(zatarty hieroglif)
kare)
|
| Bebnem
|
| Iuf
(dwa zatarte hieroglify)
|
| Seth II
|
| Sinu
|
| Hor III
|
| Nibef
|
| Penestensepti
|
| Kherhemwetshepsut
|
| Khuihemwet
|
| XV dynastia
(dynastia Wielkich Hyksosow) (ok.
1674
-
1567
p.n.e.)
|
| Za panowania Wielkich Hyksosow stolic? było
Awaris
we wschodniej cz??ci delty
Nilu
.
|
| Imi? egipskie
|
Imi? greckie
|
| Maibre Szeszi/Salitis
|
|
| Meruserre Jakobher
|
|
| Seuserence Chain
|
|
| Auserre Apopi
|
Apophis I
|
| Nebchepeszre Apopi
|
Apophis II
|
| Aakenenre Apopi
|
Apophis III
|
| Aasehere Chamudi
|
|
| XVI dynastia
(dynastia Małych Hyksosow) (ok.
1684
-
1567
p.n.e.)
|
| Prawdopodobnie wasale Wielkich Hyksosow, pewnych jest tylko osiem imion ksi???t z tej dynastii.
|
| Imi?
|
| Anat-Her
|
| Weser-Anat
|
| Semqen
|
| Seket
|
| Wasa (Wadj(ed))
|
| Qar
|
| Seneferanchre Pepi III
|
| Beb-ankh
|
| Nebmaatre
|
| Nikare II
|
| Meribre
|
| Aahetepre
|
| Aaneterre
|
| Nebwankhre
|
| Ahetepre
|
| Nebweserre
|
| Khaweserre
|
| Khaimure
|
| Yakob-baal
|
| Yakobaam
(albo
Yakobner
)
|
| Yam
|
| Amu
|
| Nia(zatarte znaki)
|
| XVII dynastia
(
1650
-
1567
p.n.e.)
|
| Pocz?tkowo wasale Wielkich Hyksosow, po?niej si? od nich uniezale?nili prowadz?c z nimi wojn?.
|
| Imi? egipskie
|
Imi? greckie
|
| Nebucheperure Antef V
|
|
| Sechemre Uahchau Rehotep
|
|
| Sechemre Wad?chau
Sobekemsaf I
|
|
| Sechemre Sementaui D?ehuti
|
|
| Sanchenre
Mentuhotep VII
|
|
| Suad?enre
Nibirau I
|
|
| Nibirau II
|
|
| Semenenre
|
|
| Seuserenre
|
|
| Sechemre Sedtaui
Sobekemsaf II
|
|
| Sechemre Wepmaat
Antef VI
|
|
| Sechemre Heruhormaat
Antef VII
|
|
| Senachtenre Ahmose
|
|
| Sekenenre Tao (albo Taa)
|
|
| Uad?cheperre
Kamose
|
Kamosis
|
Trzeci okres przej?ciowy 1085?730 p.n.e.
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Epoka Po?na 730?305 p.n.e.
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Okres grecko-ptolemejski ? 305?30 rok p.n.e.
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Egipt rzymski 30 p.n.e. ? 641 n.e.
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Okres rzymski: 30 p.n.e. ? 323 rok
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Osobny artykuł:
cesarze rzymscy
.
Okres bizanty?sko-koptyjski: 323?641 rok
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Okres wczesnego panowania arabskiego 641?868
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Osobny artykuł:
Lista kalifow
.
Po podboju Egiptu przez drugiego nast?pc? proroka Mahometa ?
Umar ibn al-Chattaba
, nale?ał on do imperium arabskiego. Kalifa reprezentował w Egipcie namiestnik. W 865 roku Egipt zrzucił bezpo?redni? władz? kalifow.
Osobny artykuł:
Tulunidzi
.
W 865 roku Egipt zrzucił bezpo?redni? władz? kalifow.
Restauracja władzy Abbasydow 905?935
[
edytuj
|
edytuj kod
]
W 905 roku kalifowie odzyskali władz? nad Egiptem. Reprezentowani byli przez namiestnikow.
Pa?stwo Ichszydydow 935?969
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Osobny artykuł:
Ichszydydzi
.
- Muhammad Ibn Tughd?
935-946
- Abu al-Kasim Unud?ur 946-960 (syn ww.)
- Abu al-Hasan Ali 960-966 (brat ww.)
- Abu al-Misk Kafur
966-968 (niewolnik Ibn Tughd?a)
- Abu al-Fawaris Ahmad 968-969 (syn Alego, zdetronizowany, zmarł w
987
)
Kalifat Fatymidow 969?1169
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Osobny artykuł:
Fatymidzi
.
Sułtanat Ajjubidow 1169?1250
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Osobny artykuł:
Ajjubidzi
.
Sułtani osma?scy 1517?1914
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Osobny artykuł:
Władcy Turcji
.
Wicekrolestwo Egiptu 1805?1914
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Herb dynastii
Republika Egiptu ? od 1953 roku
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Osobny artykuł:
prezydenci Egiptu
.
