Uniewa?nienie mał?e?stwa

Uniewa?nienie mał?e?stwa ? instytucja prawa rodzinnego . Według polskiego Kodeksu rodzinnego i opieku?czego mał?e?stwo mo?e by? uniewa?nione konstytutywnym wyrokiem s?du. Dopoki nie stanie si? on prawomocny , mał?e?stwo zawarte wbrew zakazowi istnieje i korzysta z pełnej ochrony prawnej. Do skutkow uniewa?nienia mał?e?stwa w zakresie stosunku mał?onkow do wspolnych dzieci oraz w zakresie stosunkow maj?tkowych mi?dzy mał?onkami stosuje si? odpowiednio przepisy o rozwodzie .

Przyczyny uniewa?nienia [ edytuj | edytuj kod ]

Przyczyny uniewa?nienia mał?e?stwa mo?na podzieli? na trzy grupy:

Przeszkody mał?e?skie

Osobny artykuł: Przeszkody mał?e?skie .

wiek (mniej ni? 18 lat)
ubezwłasnowolnienie całkowite
choroba psychiczna
bigamia
pokrewie?stwo (w linii prostej oraz rodze?stwo)
powinowactwo (w linii prostej)
przysposobienie

Wady o?wiadcze? woli

brak ?wiadomo?ci ( conscientia )
bł?d co do to?samo?ci drugiej strony
wpływ bezprawnej gro?by drugiej strony lub osoby trzeciej na wyra?enie woli, je?eli z okoliczno?ci wynika, ?e składaj?cy o?wiadczenie mogł si? obawia?, ?e jemu samemu lub innej osobie grozi powa?ne niebezpiecze?stwo osobiste ( wymuszone mał?e?stwo )

Niedostatki pełnomocnictwa

Niedostatki pełnomocnictwa udzielonego do zawarcia mał?e?stwa:

brak zezwolenia s?du na zło?enie o?wiadczenia o wst?pieniu w zwi?zek mał?e?ski przez pełnomocnika
pełnomocnictwo niewa?ne
pełnomocnictwo skutecznie odwołane

Legitymacja czynna w procesie o uniewa?nienie [ edytuj | edytuj kod ]

Legitymacja czynna w procesie o uniewa?nienie mał?e?stwa, uzale?niona jest od przyczyny uniewa?nienia.

w przypadku uniewa?nienia mał?e?stwa z powodu przeszkody wieku, ubezwłasnowolnienia, choroby psychicznej, powinowactwa i przysposobienia ? tylko mał?onkowie
w przypadku bigamii i pokrewie?stwa ? ka?dy, kto ma w tym interes prawny (np. mał?onek i dzieci z poprzedniego mał?e?stwa w przypadku bigamii)
w przypadku przeszkody wieku, gdy kobieta zaszła w ci??? ? tylko ona
w przypadku wadliwo?ci zwi?zanych z pełnomocnictwem ? tylko mał?onek, ktory udzielił tego pełnomocnictwa
w przypadku wad o?wiadcze? woli ? tylko mał?onek, ktory zło?ył o?wiadczenie dotkni?te wad?.

Ponadto powodztwo o uniewa?nienie mał?e?stwa w ka?dym przypadku mo?e wytoczy? prokurator , Rzecznik Praw Obywatelskich i Rzecznik Praw Dziecka (odpowiednio: na podstawie art. 22 k.r.o., art. 14 pkt 4 ustawy o RPO i art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o RPD).

Konwalidacja mał?e?stwa [ edytuj | edytuj kod ]

Gdy okoliczno??, ze wzgl?du na ktor? mał?e?stwo było zakazane ustała, wyst?puje konwalidacja mał?e?stwa. Powoduje to, i? mał?e?stwo zawarte mimo istnienia przeszkody nie mo?e by? uniewa?nione ^[1]. Okoliczno?ci prowadz?ce do konwalidacji mo?na podzieli? na cztery grupy:

Ustanie przeszkod mał?e?skich
- wiek ? osi?gni?cie wymaganego wieku przed wytoczeniem powodztwa
- ubezwłasnowolnienie ? gdy zostało uchylone
- bigamia ? je?li poprzednie mał?e?stwo ustało lub zostało uniewa?nione (z wyj?tkiem sytuacji gdy mał?e?stwo ustało przez ?mier? osoby, ktora zawarła ponowne mał?e?stwo)
- przysposobienie ? gdy stosunek przysposobienia ustał
Fakt nawi?zania przez mał?onkow po?ycia, mimo wadliwo?ci zwi?zanych z pełnomocnictwem
Upływ terminow do wytoczenia powodztwa o uniewa?nienie mał?e?stwa z powodu wad o?wiadcze? o wst?pieniu w zwi?zek mał?e?ski ? 6 miesi?cy od ustania stanu wył?czaj?cego ?wiadome wyra?enie woli albo od wykrycia bł?du albo od ustania stanu obawy wywołanej gro?b?, a w ka?dym wypadku 3 lata od zawarcia mał?e?stwa
Zakaz uniewa?nienia mał?e?stwa po jego ustaniu. Od tej zasady istniej? dwa wyj?tki ? mo?na uniewa?ni? mał?e?stwo mimo jego ustania:
- gdy zostało zawarte pomimo wyst?powania przeszkody pokrewie?stwa lub bigamii
- gdy ustało z powodu ?mierci jednego z mał?onkow, je?eli ?mier? nast?piła w czasie po wytoczeniu powodztwa o uniewa?nienie