Towarzystwo Kursow Naukowych ? prywatna szkoła wy?sza w Warszawie działaj?ca w latach 1905?1918, przekształcona w 1916 r. w Woln? Wszechnic? Polsk? . Pierwsza jawna uczelnia polska od likwidacji 1869 Szkoły Głownej. Przyczyniła si? do odbudowy polskiego szkolnictwa wy?szego w II Rzeczypospolitej. Jej personel naukowy i dydaktyczny wzi?ł udział m.in. w organizacji Uniwersytetu Warszawskiego , Politechniki Warszawskiej , Szkoły Głownej Handlowej i Szkoły Głownej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

Powstanie Towarzystwa [ edytuj | edytuj kod ]

Szkoła powstała jako kontynuacja istniej?cego wcze?niej nielegalnego Uniwersytetu Lataj?cego z inicjatywy Samuela Dicksteina ^[1] . Pozyskał on dla tej idei Henryka Sienkiewicza , Tadeusza Korzona , Adama Antoniego Kry?skiego , Aleksandra Jabłonowskiego , Juliana Adolfa ?wi?cickiego , Ignacego Chrzanowskiego , Antoniego Osuchowskiego , Stanisława Leszczy?skiego, Karola Benniego oraz Leopolda Kronenberga i Piotra Drzewieckiego ^[2] . Ten komitet zatwierdził napisany przez Dicksteina projekt Statutu TKN i wyst?pił 12 listopada 1905 do władz o legalizacj? na jego podstawie Towarzystwa. Pierwsze zało?ycielskie zebranie stowarzyszenia ktore zgromadziło 40 osob odbyło si? 28 grudnia 1905 ^[3] . Opublikowano wowczas pierwsz? wersj? statutu ^[4] . Mimo to upłyn?ł prawie rok, po ktorym władze zatwierdziły go, tworz?c podstawy prawne dla funkcjonowania uczelni ^[2] . W kwietniu 1906. po ogłoszeniu nowego prawa o zwi?zkach i stowarzyszeniach, inicjatorzy wykładow powy?ej wspomnianych urzeczywistnili powzi?ty ju? poprzednio zamiar i zawi?zali Towarzystwo kursow naukowych, maj?ce na celu organizowanie stale systematycznych wykładow naukowych, o wy?szym poziomie. Zarz?d tego Towarzystwa ma z pocz?tkiem roku szkolnego 1906/7, t. j. we wrze?niu r. b., otworzy? szereg wykładow naukowych z ro?nych dziedzin wiedzy, o ile znajdzie dostateczne poparcie materialne ^[5] . Jego siedziba mie?ciła si? w budynku Stowarzyszenia Technikow w Warszawie przy ul. Włodzimierska 3/5 ^[5] . Ostatecznie TKN zostało zarejestrowane 9 listopada 1907 pod nr 44 przez Warszawski Rz?d Gubernialny na podstawie ustawy o stowarzyszeniach. Zało?eniem organizatorow było przekazanie słuchaczom szerokiego zakresu wiedzy ogolnej oraz kształcenie nie tylko fachowcow dla poszczegolnych dziedzin, ale i ludzi ?wiatłych zorientowanych w cało?ciowym dorobku wspołczesnej im nauki ^[6] . Jeden z organizatorow szkoły a po?niej wieloletni wykładowca Ludwik Krzywicki tak to sformułował: dla społecze?stwa chodzi tutaj nie o znajomo?? metod, nawet nie o samodzielno?? s?dow, a tylko o przenikni?cie duchem, jaki na rod ludzki powiał od zdobyczy wiedzy nowoczesnej. Chodzi tu nie tylko o wyrabianie specjalistow wiedzy, ale tak?e o wytwarzanie ?wiatłych, a przynajmniej nie przes?dnych obywateli, nie tylko o produkcj? zawodowcow umiej?cych spełnia? dan? liczb? czynno?ci fachowych, potrzebnych dla utrzymania bytu istniej?cej cało?ci społecznej, ale tak?e o pozostawienie po sobie pokolenia szerzej spogl?daj?cego na przyrod? i ludzko?? ^[7] .

Zadania i struktura [ edytuj | edytuj kod ]

Według Statutu głownymi zadaniami stowarzyszenia było: u dzielanie wy?szego wykształcenia i ułatwianie pracy naukowej osobom, posiadaj?cym odpowiednie przygotowanie oraz rozpowszechnianie wiadomo?ci naukowych w?rod szerszych warstw społecze?stwa ^[2] . Jego siedzib? była Warszawa a działalno?? rozci?gała na terenie całego Krolestwa. Jak podkre?lano: członkami Towarzystwa bez ro?nicy płci s?: 1-o jego zało?yciele, 2-o wykładaj?cy na kursach, 3-o osoby przyj?te przez Zarz?d na przedstawienie dwoch członkow Towarzystwa, 4-o instytucje naukowe i społeczne ^[2] . Fundusze Towarzystwa gromadzono głownie ze składek członkow, darow i zapisow testamentowych, opłat od słuchaczy. Składka członkowska na rok wynosiła 10 rubli ^[5] . TKN jako stowarzyszenie działało do 1919 roku.

Organami Towarzystwa Kursow Naukowych były:

• Zarz?d ? składaj?cy si? z 9 członkow wybieranych przez Zebranie Ogolne na trzy lata. Ponadto skład zarz?du był uzupełniany przez delegatow Rady Naukowej i Sekcji naukowych, ktorzy mieli głos doradczy. Wybierał spo?rod siebie przewodnicz?cego, jego zast?pc?, sekretarza i skarbnika. Jego zadaniem było zarz?dzanie sprawami gospodarczymi i finansowymi Towarzystwa. Prezesem Zarz?du w latach 1905?1918 był Piotr Drzewiecki ,

• Komisja Rewizyjna ? składaj?ca si? z trzech członkow wybieranych przez Zebranie Ogolne na trzy lata. Jej zadaniem było kontrolowanie czynno?ci Zarz?du.
• Rada Naukowa (potem Senat) ? składała si? ona ze wszystkich stałych wykładowcow TKN i dzieliła na Sekcje naukowe (po?niejsze Wydziały). Jej pracami kierowało prezydium zło?one z wybieranego na okres roku przewodnicz?cego (potem Rektora) i sekretarza, oraz przewodnicz?cych (Dziekanow) i delegatow wszystkich Sekcji (potem Rad Naukowych Wydziałow). Senat układał i zatwierdzał programy nauczania i działalno?ci naukowej TKN, zatrudniał wykładowcow oraz przedstawiał Zarz?dowi i Zebraniu Ogolnemu wnioski dot. rozwoju naukowego Towarzystwa. Kolejnymi Rektorami uczelni byli Szymon Dickstein (1906- 1907), vacat (1907-1913), Henryk Czopowski (1913-1914), Władysław Mieczysław Kozłowski (1914-1915), Bronisław Chlebowski (1915-1916). Funkcj? sekretarzy pełnili: Jan Karol Kochanowski (1906-1907), Norbert Pinkus (1907-1913), Stanisław Sło?ski (1913-1914), Adam Czartkowski (1914-1915), Bronisław Rydzewski (1915-1916) ^[2] .
• Zebranie Ogolne ? w jego zebraniach mieli prawo uczestniczy? wszyscy członkowie TKN. Wybierało Zarz?d i Komisj? Rewizyjn? oraz zatwierdzało sprawozdania roczne, bilanse, preliminarze bud?etu przygotowywane przez Zarz?d oraz sprawozdania Komisji Rewizyjnej i Rady Naukowej (potem Senatu). Do jego kompetencji nale?ało tak?e podejmowanie decyzji w sprawie rozwi?zania Towarzystwa, a tak?e w sprawie jego maj?tku ^[2] .

  Z tym tematem zwi?zana jest kategoria: Członkowie Towarzystwa Kursow Naukowych .

Zobacz te? Lista członkow Towarzystwa Kursow Naukowych w Warszawie stan na 1916

Działalno?? Senatu i Wydziałow TKN [ edytuj | edytuj kod ]

Szkoła jako pierwsza polska uczelnia przyjmowała studentow bez ro?nicy płci . Pierwsze zaj?cia w ramach TKN prowadzono ju? od ko?ca 1905 roku. Jednym z pierwszych wydziałow ktory rozpocz?ł sw? działalno?? z pocz?tkiem 1906 roku był wydział matematyczno-przyrodniczy ^[8] . Pierwsze regularne zaj?cia na całej uczelni rozpocz?to w roku akademickim 1906/1907 ^[2] . KTN stał si? tym samym pierwsza polsk? uczelni? działaj?ca legalnie w Krolestwie Polskim od czasu zamkni?cia w 1869 Szkoły Głownej ^[9] . Do wybuchu pierwszej wojny ?wiatowej funkcjonowały cztery wydziały: 1) matematyczno-przyrodniczy, 2) humanistyczny, 3) techniczny i 4) rolniczy potem tak?e 5) ogrodniczy i le?ny oraz instytut pedagogiczny ^{[10] [11]} . TKN prowadziło te? kursy dokształcaj?ce (na poziomie ?rednim i wy?szym).

Rozrastaj?ca si? szybko uczelnia wymagała lokali na wykłady oraz pracowni. Z powodu braku własnych gmachow wynajmowano je, st?d zaj?cia odbywały si? m.in. w Muzeum Przemysłu i Rolnictwa , Stowarzyszenia Technikow, Szkoły technicznej im. Wawelberga i Rotwanda , Laboratorium Chemicznego Warszawskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, Pracowni gleboznawczej Centralnego Towarzystwa Rolniczego, Pracowni chemicznej Muzeum Przemysłu i Rolnictwa, Pracowni chemicznej w Szkole Je?ewskiego, Pracowni chemicznej przy Kursach Przemysłowo-rolniczych, Pracowni w szpitalu ?w. Ducha , Muzeum Przemysłu i Sztuki stosowanej, Towarzystwa Naukowego, Instytutu Psychologicznego, Szkoły Edwarda Rontalera , Towarzystwa Ogrodniczego, Szkoły im. Staszica, Towarzystwa ?Urania”. Od 1912 zacz?to tak?e starania o wybudowanie własnej siedziby uczelni. W latach 1905?1916 w zaj?ciach uczestniczyło ok. 25 tys. słuchaczy, w tym ponad 15 tys. kobiet ^[12] .

Uczelni? w 1916 przekształcono w Woln? Wszechnic? Polsk? ^[2] .

Wydział Przyrodniczy [ edytuj | edytuj kod ]

Do 1915 roku działał pod nazw? Przyrodniczo-matematycznego. Jego organizacj? stworzono na podstawie istniej?cego wcze?niej odpowiedniego wydziału Uniwersytetu Lataj?cego oraz istniej?cej od lat 90. XIX wieku sekcji teorii ogrodnictwa i nauk przyrodniczych pomocniczych działaj?ca przy Towarzystwie Ogrodniczym Warszawskim. Ich działacze zało?yli przy Muzeum Przemysłu i Rolnictwa sekcj? odczytow? ktora stała si? zawi?zkiem Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego TKN w grudniu 1905. Jak informował ?Przegl?d Techniczny” W styczniu 1906 Zarz?d Muzeum Przemysłu i Rolnictwa zamierza rozpocz?? szereg systematycznych wykładow publicznych o poziomie wy?szym, z dziedziny nauk matematycznych i przyrodniczych. Wykład y te zobowi?zali si? prowadzi? w czasie miesi?cy zimowych i wiosennych pp.: S. Dickstein: analiza algebraiczna (3 godz. tygodniowo), W. Gosiewski: rachunek ro?niczkowy (3 godz.), L. Zarzecki: geometria analityczna (3 godz.), T. Banachiewicz: astronomia (2 godz.), S. Kalinowski: fizyka do?wiadczalna (3 g.), J. J. Boouso: chemia nieorganiczna (3 g.), J. Sosnowski biologia ogolna (2 g.), J. Eysmond: zoologia bezkr?gowcow (2 g.), J. Tur: zoologia kr?gowcow (2 g.), Z. Wojcicki: botanika (2 g.) ^[13] . W wyniku rozmow z tymczasowym zarz?dem TKN na posiedzeniu 5 lutego 1906 wspomniane grono przyrodnikow postanowiło przyst?pi? do Towarzystwa i kontynuowa? w jego ramach zacz?te wcze?niej zaj?cia. Dat? t? uznaje si? za pocz?tek działalno?ci Wydziału. Jego pracami kierowali Dziekani (przewodnicz?cy): Samuel Dickstein (1906-1907), Jan Sosnowski (1907-1909, 1913), Tadeusz Miłob?dzki (1909-1911), Jan Lewi?ski (1911-1913), Kazimierz Stołyhwo (1916-1918) oraz sekretarze: Tadeusz Banachiewicz (1906), Kazimierz Stotyhwo (1906-1907), Wacław Sierpi?ski (1907-1908), Stefan Kwietniewski (1908-1909), Władysław Gorczy?ski (1909-1911), Ryszard Bł?dowski (1911-1914), Kazimierz Białaszewicz (1914-1915), Bronisław Rydzewski (1915-1916) ^[2] .

Do wykładowcow Wydziału nale?eli Tadeusz Banachiewicz (1906-1910), Edward Bekier (1916), Kazimierz Białaszewicz (1913-1916), Jan Bielecki (1906-1909), Ryszard Bł?dowski (1911-1916), Jozef Jerzy Bogucki (1912-1916), Jerzy Brunner (1908-1916), Artur Chojecki (1915-1916), Adam Czartkowski (1911-1916), Jan Danysz (1914), Samuel Dickstein (1906-1908), Seweryn Dziubałtowski (1916-1916), Stanisław Glixelli (1915-1916), Władysław Gorczy?ski (1909-1911), Marian Grotowski (1911-1916), Dionizy Hellin (1907-1916), Zygmunt Janiszewski (1911), Stanisław Kalinowski (1906-1916), Jozef Wierusz-Kowalski (1911, 1916), Jan Krassowski (1911-1916), Ludwik Krzywicki (1906-1916), Stefan Kwietniewski (1907-1909), Hilary Lachs (1911-1918), Jan Lewi?ski (1906-1916), Czesław Łopuski (1911-1913), Adam Mahrburg (1906-1910), Edmund Malinowski (1912-1916), Tadeusz Miłob?dzki (1906-1916), Stanisław Orłowski (1916-1916), Stanisław Poniatowski (1913-1916), Jan Pruszy?ski (1906-1909), Edward Przewoski (1916), Feliks Rutkowski (1916), Bronisław Rydzewski (1915-1916), Jan Samsonowicz (1915-1916), Wacław Sierpi?ski (1906-1908), Władysław Smosarski (1909-1916), Jan Sosnowski (1906-1916), Michalina Stefanowska (1907-1909), Kazimierz Stotyhwo (1906-1916), Wanda Szczawi?ska (1911-1916), Ludwik Szperl (1909-1916), Stanisław Thugutt (1916), Jozef Trzebi?ski (1914-1916), Jan Tur (1906-1916), Feliks Wermi?ski (1911-1916) Zygmunt Weyberg (1906-1911), Brunon Winawer (1911), Zygmunt Woycicki (1906-1911) i Lucjan Zarzecki (1906-1915), Jozef Zawadzki (1916) ^[2] .

Mimo du?ej rotacji wykładowcow ich skład był stale uzupełniany, dzi?ki temu Wydział mogł sprawnie funkcjonowa?. Wykłady odbywały si? głownie w Muzeum Przemysłu i Rolnictwa , a potem tak?e w budynku Stowarzyszenia Technikow, pracowni Towarzystwa Farmaceutycznego. Utworzono te? specjalnie w ramach wydziału pracowni? botaniczn?. Na Wydziale prowadzono zaj?cia z: astronomii, anatomii, anatomii porownawczej, antropologii, bakteriologii, biologii, botaniki, chemii fizycznej, chemii nieorganicznej, chemii organicznej, etnologii, etnografii, farmakologii, fizjologii, fizjologii patologicznej, fizjologii układu nerwowego, fizyki, fizyki teoretycznej, geografii ro?lin, geologii, genetyki, higieny, histologii, matematyki, matematyki dla przyrodnikow, meteorologii, mineraologii, paleontologii, psychologii, psychologii do?wiadczalnej, radiologii, zoologii. W sumie w latach 1906?1916 na Wydział Przyrodniczy dyplom uko?czenia uczelni otrzymało 68 osob, w wi?kszo?ci kobiet ^[2] .

Wydział Techniczny [ edytuj | edytuj kod ]

Pierwszymi organizatorami Wydziału po powstaniu TKN byli Piotr Drzewiecki , Leopold Kronenberg i Kazimierz Obr?bowicz . W 1906 wyst?pili oni z projektem powołania prywatnej politechniki o trzech wydziałach z polskim j?zykiem wykładowym. W roku akademickim 1906/1907 zacz?to nawet prowadzi? pierwsze zaj?cia w projektowanej szkole. Jak podawał ?Przegl?d Techniczny” ? w marcu 1906 z inicjatywy Stowarzyszenia Technikow w Warszawie urz?dzono wykłady z dziedziny wiedzy technicznej. Zapowiedziano wykładow 27, ?e jednak, wskutek spo?nionej pory rozpocz?cia tych wykładow, na liczn? frekwencj? liczy? nie było mo?na, przeto ograniczono si? na razie na urz?dzeniu tylko 10-ciu wykładow, na ktore zapisało si? 256 słuchaczow. ^{[5] [14]} . Ze wzgl?du na brak zgody władz rosyjskich na powstanie politechniki jej pomysłodawcy skoncentrowali swoj? aktywno?? w ramach powstałego w 1907 Wydziału Technicznego TKN. O rozpocz?ciu zaj?? poinformowano w wydanej specjalnie odezwie w ktorej stwierdzono: wobec braku wy?szej szkoły technicznej w kraju dla młodzie?y, nieposiadaj?cej ?rodkow na wyjazd do politechnik zagranicznych, Wydział Techniczny T.K.N. urz?dza w najbli?szym połroczu zimowym Kursy Politechniczne, obejmuj?ce wszystkie przedmioty, wykładane w pierwszym połroczu w politechnikach na wydziałach mechanicznym, budowlanym i in?ynieryjnym ^{[15] [16]} W ramach Wydziału prowadzono Kursy Politechniczne (1907-1911), Kursy Wieczorne dla technikow (1908-1916), Wy?sze Kursy Techniczne (1909-1910), Wykłady dla in?ynierow (1913), Kursy dla Cukrownikow (1910) ^[2] . Jak donosił ?Przegl?d Techniczny” w ramach Kursow Politechnicznych W połroczu zimowe m r. 1907/8 b?d? wykładane przedmioty nast?puj?ce: a) Obowi?zuj?ce dla wszystkich trzech wydziałow: 1) Rachunek ro?niczkowy i całkowity (3 godz. wykładow i 1 godz. ?wicz.) 2) Geometry a wykre?lna (4 godz. wykł. i 2 godz. ?wicz.). 3) Geometria analityczna (3 godz.). 4) Chemia (2 godz.). 6) Budownictwo (2 godz.). b) Dla wydziału mechanicznego dodatkowo: 1) Kre?lenie techniczne z działu mechanicznego. 2) Szkicowanie cz??ci maszyn z natury, c) Dla wydziału budowlanego dodatkowo: 1) Kre?lenie budowlane. 2) Formy architektoniczne (2 godz.). 3) Miernictwo (nieobowi?zkowo) (2 godz.). d) Dla wydziału in?ynierskiego dodatkowo: 1) Kre?lenie techniczne z działu in?ynierskiego. 2) Miernictwo (2 godz.). 3) Form y architektoniczne (nieobowi?zkowo) (2 godz.). e) Nadto dl a słuchaczy z gimnazjow filologicznych, lub w ogole słuchaczy nieposiadaj?cych dostatecznego przygotowania matematycznego: 1) Uzupełniaj?cy kurs matematyk i ?redniej (3 godz.) ^[16] .

Według Statutu TKN Rada Naukowa Wydziału Technicznego (pocz?tkowo u?ywaj?cego nazwy Sekcji) składała si? z osob, ktore wykładały na Kursach Politechnicznych zorganizowanych w 1907 uzupełnianych nast?pnie przez osoby podejmuj?ce wykłady. ?Przegl?d Techniczny” zach?cał do podnoszenia kwalifikacji zawodowych na Wydziale Technicznym Towarzystwa Kursow Naukowych, na ktorym organizowano wzorowane na programach politechnik angielskich i ameryka?skich wykłady z rozmaitych działow techniki, mi?dzy innymi mechaniki, elektrotechniki, konstrukcji budowlanych, hydrauliki oraz urz?dze? sanitarnych ^{[17] [18] [19] [20] [21]} . Wydział Techniczny TKN był w 1915 pierwszym organizatorem przyszłej Politechniki Warszawskiej ^[22] ,

Do wykładowcow Wydziału nale?eli: Karol Adamiecki (1913), Jan Babi?ski (1910), K. Bagi?ski (1906-1907), Wiktor Biernacki (1913), K. Bliske (1909-1910), Jozef Jerzy Boguski (1909-1916), Leon Buszkowski (1906-1916), Henryk Czopowski (1906-1916), Czesław Domaniewski (1906-1911), Jozef Dzieko?ski (1906-1907), Leon Faterson (1906-1907), Michał Feldblum (1909-1910), Edward Geisler (1909-1916), Wacław Gniazdowski (1909-1916), Ksawery Gnoi?ski (1913), Kazimierz Grabowski (1906-1911), Marian Grotowski (1909-1916), Stanisław Grzybowski (1910), B. Hac (1909-1916), Jan Heurich (1906-1911), Jozef Holewi?ski (1907- 1909), Antoni Humnicki (1909-1916), Władysław Jabło?ski (1909-1916), Karol Jenike (1906-1907), Stefan Jurkowski (1909-1916), Marceli Je?owski (1907-1908), Stanisław Kalinowski (1909-1910), Leon Karasi?ski (1909-1916), Konrad Kasperowicz (1913), Stanisław Kontkiewicz (1906-1907), Rafał Korniłowicz (1909-1912), Edward Kosi?ski (1910), Stanisław Kozierski (1909-1910), Tadeusz Kozłowski (1909-1916), Aleksander Krzy?anowski (1913), Stanisław Lisiecki (1906-1911), F. Łazarski (1909-1910), Stanisław Łukasiewicz (1912-1916), Jozef Malanowicz (1910), Władysław Marconi (1906-1907), Kazimierz Mech (1909-1916), Henryk Mierzejewski (1909-1916), Bolesław Miklaszewski (1906-1907), B. Miłkowski (1906-1907), Leon Nowakowski (1910), Kazimierz Obr?bowicz (1906-1911), Stanisław Okolski (1906-1907), Edward Op?chowski (1909-1916), Lucjan Paczoski (1909-1916), Wacław Paszkowski (1911-1915), Stanisław Patschke (1909-1916), Antoni Petrulewicz (1909-1910), Jan Piotrowski (1913), S. Plewi?ski (1910), Stanisław Płu?a?ski (1909-1916), Edward Potempski  (inne j?zyki) (1913), Stanisław Podolski (1912-1916), Mieczysław Po?aryski (1906-1916), Ignacy Radziszewski (1906-1916), Tadeusz Rutkowski (1910), A. A. Schuerr (1913), Jan Siano?ecki (1914-1916), Mieczysław Sikorski (1915-1916), Jozef Sioma  (inne j?zyki) (1906-1907), Adam Słucki (1910), Szczepan Ludwik Szczaniowski (1906-1907), Zygmunt Straszewicz (1906-1916), Stefan Szyller (1906-197), Tomasz ?wi?tochowski (1909-1916), Karol Taylor (1909-1916), Mikołaj Tołwi?ski (1907-1911), Aleksander Wasiuty?ski (1906-1907), Jozef Wierusz-Kowalski (1906-1907), Brunon Winawer (1909-1916). Czesław Witoszy?ski (1913), Wiktor Wojciechowski (1909-1916), W. Wojtowicz (1909-1910), Stanisław Wysocki (1910-1913), Roman Zakrzewski (1912-1914),S. Zarzecki (1909-1910), Franciszek Zawadzki (1911-1914) ^[2] .

Wydział Humanistyczny [ edytuj | edytuj kod ]

Pierwotnie nazywany Komisj? Nauk Humanistycznych, a potem Sekcj? Humanistyczn? zacz?ł istnie? po powstaniu Wydziałow przyrodniczego i technicznego. Tworcy TKN od samego pocz?tku planowali uruchomienie wykładow z zakresu humanistyki, niemniej panuj?ce uwarunkowania polityczne w tym opor władz rosyjskich przesun?ły ich otwarcie w czasie. Faktyczne uruchomienie Wydziału nast?piło w roku akademickim 1906/1907. Na wydziale otwarto 4 kierunki:

• J?zykoznawstwo i literatura
• Nauki historyczne
• Nauki społeczne i prawne
• Nauki filozoficzne

W ramach Wydziału powołano w 1910 tzw. Kolegium wzorowane na uczelniach brytyjskich ktorego słuchacze powinni uko?czy? pierwszy etap studiow wy?szych otrzymuj?c stosowne ?wiadectwo. W pierwszych latach jego istnienia nauka trwała w nim przez rok, od 1913 obowi?zywał program dwuletni. W jego ramach były rownomiernie reprezentowane cztery kierunki nauk realizowane na Wydziale. Kolegium uko?czyło do ko?ca 1916 roku w sumie 86 absolwentow. ?wiadectwa ktore im wydano umo?liwiły im wst?p m.in. na uczelnie galicyjskie, francuskie i szwajcarskie. 11 lipca 1914 Biuro Narodowe uniwersytetow francuskich uznało je za rownowa?ne ze bakalaureatem francuskim ^[2] .

W 1915 na Wydziale powołano do ?ycia z inicjatywy dziekana Władysława Mieczysława Kozłowskiego i w porozumieniu z wydziałami przyrodniczym i fizyko-matematycznym Instytut Pedagogiczny. Program Instytutu rozło?ono na 4 lata, za? jego słuchaczami mieli by? studenci Kolegium Humanistycznego, Kolegium Przyrodniczego lub Wydziału fizyko-matematycznego. Jego celem było przygotowanie nauczycieli szkoł ?rednich i seminariow nauczycielskich. Wykłady odbywały si? w wynajmowanych salach, m.in. w Muzeum Przemysłu i Rolnictwa (Krakowskie Przedmie?cie 66), w sali Tow. ?Urania” (Bracka 18), w Stowarzyszenia Technikow (Wlodzimierska 315), w szkole im. Staszica (Wilcza 41), w szkole Edwarda Rontalera (Polna 41), Warszawskiego Towarzystwa Naukowego (Kaliksta 8) oraz w Instytucie Psychologicznym (Pi?kna 44).

Pracami Wydziału kierowali Dziekani (przewodnicz?cy): Tadeusz Korzon (1906-1907), Adam Antoni Kry?ski (1907), Władysław Mieczysław Kozłowski (1908-1915), Jan Jakubowski (1915), Feliks Ochimowski (1915-1918) ^[2] .

Do wykładowcow Wydziału nale?eli: Karol Appel (1906-1915), Ignacy Baranowski (1913-1914), Tytus Benni (1911-1912), Jozef Bojasi?ski (1906-1918), Benedykt Bornstein (1915-1916), Bronisław Bouffał (1906-1907, 1910-1911), Jerzy Bridge (1914-1915), Stanisław Bukowiecki (1906-1909, 1910-1911), Władysław Bukowi?ski (1908-1915), Wilhelm Calder (1912-1914), Bronisław Chlebowski (1909-1918), Ignacy Chrzanowski (1906-1907), Jan Władysław Dawid (1907-1914), Zofia Daszy?ska-Goli?ska (1909-1910), Aureli Drogoszewski (1909-1914), Edmund Erdmann (1913-1914), Henryk Galle (1915-1916), Edward Grabowski (1909-1911), Franciszek Greenep (1909-1914), ?elisław Grotowski (1907-1908), Ignacy Halpern (1910-1918), Marceli Handelsman (1912-1916), Janusz Iwaszkiewicz (1908-1911), Antoni Jabło?ski (1907-1915), Jan Jakubowski (1907-1915), Zygmunt Janiszewski (1911-1912), Eleonora Kennedy (1915-1916), Kazimierz Karwowski (1915-1916), Stanisław K?trzy?ski (1906-1910), Władysław Konopczy?ski (1907-1909). Gabriel Korbut (1910-1911), Tadeusz Korzon (1906-1907), Władysław Mieczysław Kozłowski (1906-1918), Michał Kreczmar  (inne j?zyki) (1909-1910), Adam Antoni Kry?ski (1906-1907), Ludwik Krzywicki (1906-1916), Jan Kucharzewski (1907-1908), Wiktoria Kuszllowna (1908-1916), Jakub Lewkowicz (1906-1909), Marceli Lewy (1908-1909), Maria Librachowa-Lipska (1914-1915), Eugenia Lubliner (1915-1916), Czesław Łopuski (1912-1913), Władysław Maliniak (1915-1916), Marian Massonius (1907-1914), Ignacy Matuszewski (1909-1918), Stanisław Michalski (1912-1913), Aleksander Mogilnicki (1913-1914), Henryk Mo?cicki (1909-1918), Eligiusz Niewiadomski (1914-1916), Jadwiga Ochimowska (1915-1916), Feliks Ochimowski (1909-1918), Henryk Opie?ski (1911-1914), Stanisław Orłowski (1914-1918), Norbert Pinkus (1907-1914), S. Pivar (1908-1909), Wacław Radecki (1914-1916), Ignacy Radli?ski (1906-1907, 1915-1918), Henryk Radziszewski (1914-1918), Emil Stanisław Rappaport (1907--1908, 1914-1918), Jozef Rosenzweig  (inne j?zyki) (1913-1918), Michał Rowi?ski (1907-1909), Jakub Segał (1914-1918), Jozef Siemie?ski (1908-1918), Stanisław Sło?ski (1907-1916), Michał Sokolnicki (1906-1907), Michalina Stefanowska (1908-1912), Władysław Studnicki (1906-1908), Rudolf Szer?kowski (1909-1912, 1914-1916), Stanisław Szober (1907-1908, 1912-1916), Aniela Szycowna (1907-1916), Wincenty Trojanowski (1906-1916), Kazimierz Tymieniecki (1915-1916), Kazimierz Woycicki (1914-1916), Lucjan Zarzecki (1915-1916) ^[2] .

Wydział Rolniczy [ edytuj | edytuj kod ]

Wydział Rolniczy ? wyodr?bnił si? we wrze?niu 1906 z Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego. Pierwsze jej posiedzenie odbyło si? 21 listopada 1906 r., podczas ktorego wyłoniono Rad? Naukow?. Jej pierwszym przewodnicz?cym został prof. Stanisław Chaniewski . Jego zast?pc? wybrano prof. Jana Tura , wykładowc? zoologii, a sekretarzem inicjatora utworzenia Wydziału Władysława Wilczy?skiego. Finansowanie Wydziału Rolnego oparto w du?ej mierze na subwencjach Centralnego Towarzystwa Rolniczego. Na pierwszy rok zgłosiło si? 17 osob, w tym jedna kobieta, pochodz?cych głownie z rodzin ziemia?skich. Pierwszy wykład wygłosił prof. Tadeusz Miłob?dzki ktory tak to wspominał znalazłem si? oko w oko z kilkunastu młodymi adeptami rolnictwa po raz pierwszy na specjalnie przeznaczonym dla nich wykładzie chemii nieorganicznej 6 listopada 1906 roku o 8 rano w t.zw. ?wszech?wiecie”. Ow wykład był w ogole inauguracyjnym wykładem na ?wie?o utworzonym Wydziale Rolniczym, co było u?wi?cone serdecznym i radosnym nastrojem i słuchaczy, i wykładaj?cego, mimo dzie? chmurny i ponury. Nie pami?tam, aby rozpocz?cie pracy na nowym wydziale było zaznaczone nabo?e?stwem, czy uroczystym posiedzeniem, czy po?wi?ceniem ^[23] . Wiosn? 1911 władze wydały koncesj? na Kursy Przemysłowo ? Rolnicze przy Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie. Formalnie miały one status szkoły ?redniej ? faktycznie ze wzgl?du na program w istocie wy?szej. Postanowiono wowczas w tej placowce skoncentrowa? kształcenie rolnicze ? st?d na posiedzeniu Rady Naukowej Wydziału Rolniczego w dniu 11 lutego 1911 r. podj?to decyzj? o jego likwidacji i wł?czeniu jego kadry do nowej placowki ^[23] . Wydział Rolniczy TKN stał si? podstaw? utworzenia Szkoły Głownej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie ^[24] .

  Z tym tematem zwi?zane s? kategorie: Wykładowcy Towarzystwa Kursow Naukowych 1905?1918 , Absolwentki i absolwenci Towarzystwa Kursow Naukowych 1905-1918 .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Literatura [ edytuj | edytuj kod ]

• Dziesi?ciolecie Wolnej Wszechnicy Polskiej TKN: sprawozdanie z działalno?ci Towarzystwa Kursow Naukowych, 1906-1916, opracowali Ryszard Bł?dowski , Stanisław Orłowski , Henryk Mo?cicki , Warszawa 1917, Podkarpacka BC ? wersja elektroniczna
• Towarzystwo Kursow Naukowych, Warszawa 1905 ? wersja elektroniczna
• Towarzystwo Kursow Naukowych w Warszawie, ?Szkoła” 1914, nr 7?8, s. 356;
• Kursy wy?sze w Warszawie, ?Szkoła” 1914?1915, nr 9?10, s. 473?474

• Towarzystwo Kursow Naukowych w Warszawie. ?Muzeum” 1906, I, 186; 1907, II, 374. [Lwow] 1906