T?tniak aorty
| aneurysma aortae
|
| Klasyfikacje
|
| ICD-10
|
I71
|
Typy rozwarstwionych t?tniakow aorty:
A:
De Bakey I, Stanford A;
B:
De Bakey II, Stanford A;
C:
De Bakey III, Stanford B
T?tniak rozwarstwiaj?cy aorty - obraz z sekcji zwłok.
T?tniak rozwarstwiaj?cy aorty uwidoczniony w badaniu angiograficznym
T?tniak aorty
?
poszerzenie
aorty
o ponad 50% w stosunku do jej prawidłowej ?rednicy.
T?tniaki wyst?puj? najcz??ciej jako skutek procesow
mia?d?ycowych
, urazow,
nadci?nienia t?tniczego
, gwałtownego i du?ego wysiłku, jako powikłanie procesu zapalnego. Powstanie t?tniakow w
zespole Marfana
nast?puje w wyniku uszkodzenia tkanki ł?cznej (zespalaj?cej) ?ciany aorty. Ze wzgl?du na kruche ?ciany aorty t?tniaki aorty w zespole Marfana maj? wi?ksze skłonno?ci do p?kania. P?kanie t?tniaka jest stanem zagro?enia ?ycia chorego. Dawniej t?tniaki aorty były charakterystyczne dla przebiegu
kiły
.
Podział ze wzgl?du na kształt
[
edytuj
|
edytuj kod
]
- t?tniaki workowate
- t?tniaki wrzecionowate
Podział ze wzgl?du na lokalizacj?
[
edytuj
|
edytuj kod
]
- t?tniak aorty piersiowej
- t?tniak aorty brzusznej
- t?tniaki piersiowo-brzuszne
Fazy rozro?niane klinicznie
[
edytuj
|
edytuj kod
]
- t?tniak bezobjawowy
- t?tniak objawowy
- t?tniak p?kni?ty
- typ I ? obejmuje cał? aort? piersiow?
- typ II ? obejmuje cz??? wst?puj?c? aorty
- typ III ? obejmuje cz??? zst?puj?c? aorty
- typ A ? wrota rozwarstwienia znajduj? si? w aorcie wst?puj?cej
- typ B ? wrota rozwarstwienia znajduj? si? w aorcie zst?puj?cej
T?tniak bezobjawowy nie daje dolegliwo?ci; rozpoznawany jest w trakcie rutynowych bada? diagnostycznych (np.
USG
) lub w trakcie diagnostyki innych chorob.
T?tniak objawowy aorty brzusznej charakteryzuje si? wyst?powaniem bolu w okolicy l?d?wiowo-krzy?owej promieniuj?cego cz?sto do krocza. W przypadku du?ych t?tniakow mo?e doł?czy? si? pojawienie charakterystycznego, wyczuwalnego przez powłoki, t?tni?cego guza w jamie brzusznej. W przypadku t?tniaka aorty piersiowej jedynym objawem mo?e by? narastaj?cy
bol w klatce piersiowej
,
krwioplucie
i
chrypka
.
Najgro?niejszym powikłaniem t?tniaka jest jego p?kni?cie, ktore mo?e doprowadzi? do du?ej utraty krwi i zgonu. W przypadku t?tniakow aorty p?kni?cie mo?e wyst?pi? do
jamy otrzewnowej
(zgon na skutek masywnego krwotoku nast?puje błyskawicznie) lub do przestrzeni zaotrzewnowej. W drugim przypadku krwotok ulega cz?sto samoograniczeniu na skutek wzrostu ci?nienia w
przestrzeni zaotrzewnowej
i
tamponady
. Umo?liwia to interwencj? chirurgiczn?. P?kni?ciu towarzyszy silny bol brzucha, okolicy l?d?wiowo-krzy?owej, krwiak
krocza
i
moszny
.
W przypadku t?tniaka rozwarstwiaj?cego bol wywołany rozdzielaniem si? ?ciany aorty jest wyj?tkowo silny i gwałtowny. Najcz??ciej towarzyszy gwałtownemu wysiłkowi lub wzrostowi ci?nienia krwi.
W rozpoznaniu wykonuje si? badania obrazowe.
USG
,
tomografia komputerowa
,
rezonans magnetyczny
s? badaniami z wyboru. Stosowana jest rownie?
angiografia
.
Leczenie t?tniakow aorty w przypadkach gro??cych p?kni?ciem (poszerzanie si? t?tniaka, bardzo du?y t?tniak) jest chirurgiczne i polega na jego wyci?ciu i wszczepieniu
protezy naczyniowej
z tworzywa sztucznego. Proteza mo?e by? wszczepiona przez tradycyjny dost?p chirurgiczny (z otwarciem klatki piersiowej lub brzucha), b?d? wprowadzona wewn?trznaczyniowo, czyli przez ?wiatło t?tnicy. Protez? tak? mocuje si? wowczas przy pomocy metalowego
stentu
(stentgraft). Zasadniczo nie operuje si? t?tniakow aorty o ?rednicy mniejszej ni? 4 cm, cho? w przypadku pewnych wariantow morfologicznych (np. t?tniak workowaty lub mały t?tniak poł?czony z p?kni?ciem blaszki mia?d?ycowej ?ciany aorty) wskazane jest wczesne leczenie zabiegowe ze wzgl?du na zwi?kszone ryzyko p?kni?cia takiego t?tniaka. Wyst?powanie wi?kszego, rownie? nie jest bezwzgl?dnym wskazaniem do zabiegu, gdy? statystycznie p?kni?cie wyst?puje rzadziej ni? wynosi ?miertelno?? operacyjna (dla wi?kszo?ci pacjentow ze ?rednic? t?tniaka do 5,5 cm). W du?ym badaniu randomizowanym dowiedziono rownie?, ?e chorzy z t?tniakiem aorty brzusznej o ?rednicy poni?ej 5,5 cm nie odnosz? korzy?ci z wewn?trznaczyniowego leczenia zabiegowego.
1
W przypadku t?tniakow rozwarstwiaj?cych stosuje si? rownie? zszycie ?cian t?tnicy lub rozci?cie przegrody oddzielaj?cej dwa kanały rozwarstwienia. Mo?e to poprawi? ukrwienie narz?dow, zaopatrywanych przez t?tnice odchodz?ce od aorty. W przypadku t?tniakow niezakwalifikowanych do operacji leczenie polega na eliminacji czynnikow ryzyka chorob sercowo-naczyniowych oraz stosowania
β-blokerow
, ktore zmniejszaj? progresj? t?tniakow aorty brzusznej o ?rednicy powy?ej 4 cm, ale nie zmniejszaj? cz?sto?ci p?kni??
[1]
.
| kod ICD10
|
nazwa choroby
|
| ICD-10
:
I71
|
T?tniak aorty
|
| ICD-10
:
I71.0
|
T?tniak rozwarstwiaj?cy t?tnicy głownej (ka?dego odcinka)
|
| ICD-10
:
I71.1
|
T?tniak odcinka piersiowego t?tnicy głownej, p?kni?ty
|
| ICD-10
:
I71.2
|
T?tniak odcinka piersiowego t?tnicy głownej, bez wzmianki o p?kni?ciu
|
| ICD-10
:
I71.3
|
T?tniak odcinka brzusznego t?tnicy głownej, p?kni?ty
|
| ICD-10
:
I71.4
|
T?tniak odcinka brzusznego t?tnicy głownej, bez wzmianki o p?kni?ciu
|
| ICD-10
:
I71.5
|
T?tniak odcinka piersiowo-brzusznego t?tnicy głownej, p?kni?ty
|
| ICD-10
:
I71.6
|
T?tniak odcinka piersiowo-brzusznego t?tnicy głownej, bez wzmianki o p?kni?ciu
|
| ICD-10
:
I71.8
|
T?tniak t?tnicy głownej o nieokre?lonym umiejscowieniu, p?kni?ty
|
| ICD-10
:
I71.9
|
T?tniak t?tnicy głownej o nieokre?lonym umiejscowieniu, bez wzmianki o p?kni?ciu
|