Szmaragdzianka

Szmaragdzianka
	Thectocercus acuticaudatus
	( Vieillot , 1818)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Krolestwo	zwierz?ta
Typ	strunowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rz?d	papugowe
Rodzina	papugowate
Podrodzina	papugi neotropikalne
Plemi?	Arini
Rodzaj	Thectocercus Ridgway, 1912
Gatunek	szmaragdzianka
Synonimy
	Psittacus acuticaudatus Vieillot, 1818 ; Psittacara acuticaudatus (Vieillot, 1818) ; Aratinga acuticauda (Vieillot, 1818) ; Aratinga acuticaudata (Vieillot, 1818) ;
	Psittacus acuticaudatus Vieillot, 1818 ; Psittacara acuticaudatus (Vieillot, 1818) ; Aratinga acuticauda (Vieillot, 1818) ; Aratinga acuticaudata (Vieillot, 1818) ;
Podgatunki
	zobacz opis w tek?cie
	zobacz opis w tek?cie
	Kategoria zagro?enia ( CKGZ )
	; najmniejszej troski
	Zasi?g wyst?powania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Szmaragdzianka ^[2], konura niebieskoczelna ^[5] ( Thectocercus acuticaudatus ) ? gatunek ?redniej wielko?ci ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae). Wyst?puje w Ameryce Południowej . Nie jest zagro?ony wygini?ciem. Cz?sto spotykany w hodowlach, zwłaszcza w USA ^[6].

Taksonomia [ edytuj | edytuj kod ]

Gatunek ten jest jedynym przedstawicielem rodzaju Thectocercus ^[2]^[7], ktory został wyodr?bniony z Aratinga w oparciu o badania genetyczne ( sekwencjonowanie DNA ) ^[2]^[8]. Niektorzy zaliczaj? szmaragdziank? do rodzaju Psittacara ^[4]^[9]. Zazwyczaj wyro?nia si? 5 podgatunkow ^[3]^[7]^[9]^[10].

Podgatunki i zasi?g wyst?powania [ edytuj | edytuj kod ]

Poszczegolne podgatunki zamieszkuj? ^[7]:

T. a. koenigi (Arndt, 1995) ? połnocno-wschodnia Kolumbia , połnocna Wenezuela
T. a. neoxenus (Cory, 1909) ? wyspa Margarita (u wybrze?y Wenezueli)
T. a. haemorrhous (von Spix, 1824) szmaragdzianka modroczelna ^[2] ? interior połnocno-wschodniej Brazylii
T. a. neumanni (Blake & Traylor, 1947) ? wy?yny wschodniej Boliwii
T. a. acuticaudatus (Vieillot, 1818) ? szmaragdzianka modrogłowa ^[2] ? wschodnia Boliwia i południowa Brazylia po połnocn? Argentyn? i zachodni Urugwaj . Introdukowana na Florydzie i w południowej Kalifornii ^[6].

Morfologia [ edytuj | edytuj kod ]

Długo?? ciała 33?38 cm, masa ciała 160,4?198 g ^[10]. Ubarwienie zielone, pier? ja?niej zielona, głowa ciemniejsza i lekko niebieskawa. Zielono-złotobr?zowo-rdzawy, długi i spiczasty ogon. Dziob ro?owobr?zowy, do?? masywny. Obr?czka powiekowa biaława ^[11].

Rozrod [ edytuj | edytuj kod ]

Sezon l?gowy w zale?no?ci od rejonu ? grudzie? w Paragwaju i Argentynie, marzec?lipiec w Wenezueli, maj?sierpie? na wyspie Margarita. W zniesieniu zazwyczaj 3 jaja o wymiarach 33,0×24,0 mm ^[6] (w Argentynie 2, a u podgatunku neoxenus 3?5 ^[10]). W niewoli inkubacja trwa 23?24 dni, a młode s? w pełni opierzone po 7?8 tygodniach ^[6].

Status [ edytuj | edytuj kod ]

Mi?dzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje szmaragdziank? za gatunek najmniejszej troski (LC ? least concern ) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebno?? ?wiatowej populacji nie została oszacowana, cho? ptak ten opisywany jest jako pospolity. Trend liczebno?ci populacji uznaje si? za spadkowy ze wzgl?du na odłow tych ptakow do niewoli ^[4]. Gatunek ten jest uj?ty w II zał?czniku konwencji waszyngto?skiej (CITES) ^[12].

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ ^a ^b ^c Thectocercus acuticaudatus , [w:] Integrated Taxonomic Information System ( ang. ) .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Arinae Gray,GR, 1840 ? papugi neotropikalne (wersja 2021-06-01) . [w:] Kompletna lista ptakow ?wiata [on-line]. Instytut Nauk o ?rodowisku Uniwersytetu Jagiello?skiego. [dost?p 2020-10-16].
↑ ^a ^b Collar, N., Boesman, P. & Sharpe, C.J.: Blue-crowned Parakeet ( Psittacara acuticaudatus ) . [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-02)].
↑ ^a ^b ^c ^d Psittacara acuticaudatus , [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dost?p 2022-01-30] ( ang. ) .
↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptakow ?wiata . ?Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 112, 1999.
↑ ^a ^b ^c ^d Blue-crowned Conure ( Psittacara acuticaudatus ) . [w:] Parrot Encyclopedia [on-line]. World Parrot Trust. [dost?p 2020-10-16]. ( ang. ) .
↑ ^a ^b ^c F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.1) . [dost?p 2022-01-30]. ( ang. ) .
↑ Proposal (578) to South American Classification Committee. Divide Aratinga into four genera . South American Classification Committee, 2013. [dost?p 2022-01-30]. ( ang. ) .
↑ ^a ^b HBW and BirdLife H.B. International HBW and BirdLife H.B. , Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 6 [online], grudzie? 2021 [dost?p 2022-01-30] .
↑ ^a ^b ^c Collar, N., P.F.D. Boesman & C.J. Sharpe: Blue-crowned Parakeet ( Thectocercus acuticaudatus ), version 1.0 . [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dost?p 2022-01-22]. ( ang. ) .
↑ Lars Svensson: Ptaki Europy i obszaru ?rodziemnomorskiego. Przewodnik Collinsa . Multico, 2012, s. 425. ISBN 978-83-7073-972-0 .
↑ Aratinga acuticaudata . [w:] Species+ [on-line]. UNEP-WCMC, CITES Secretariat. [dost?p 2022-01-30]. ( ang. ) .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

Zdj?cia i nagrania audiowizualne . [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. ( ang. ) .

[itis-1] Thectocercus acuticaudatus , [w:] Integrated Taxonomic Information System ( ang. ) .

[mk-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Arinae Gray,GR, 1840 ? papugi neotropikalne (wersja 2021-06-01) . [w:] Kompletna lista ptakow ?wiata [on-line]. Instytut Nauk o ?rodowisku Uniwersytetu Jagiello?skiego. [dost?p 2020-10-16].

[hbwa-3] Collar, N., Boesman, P. & Sharpe, C.J.: Blue-crowned Parakeet ( Psittacara acuticaudatus ) . [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-02)].

[iucn-4] Psittacara acuticaudatus , [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dost?p 2022-01-30] ( ang. ) .

[mc-5] P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptakow ?wiata . ?Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 112, 1999.

[pe-6] Blue-crowned Conure ( Psittacara acuticaudatus ) . [w:] Parrot Encyclopedia [on-line]. World Parrot Trust. [dost?p 2020-10-16]. ( ang. ) .

[ioc-7] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.1) . [dost?p 2022-01-30]. ( ang. ) .

[sacc-8] Proposal (578) to South American Classification Committee. Divide Aratinga into four genera . South American Classification Committee, 2013. [dost?p 2022-01-30]. ( ang. ) .

[hbwcheck6-9] HBW and BirdLife H.B. International HBW and BirdLife H.B. , Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 6 [online], grudzie? 2021 [dost?p 2022-01-30] .

[botw-10] Collar, N., P.F.D. Boesman & C.J. Sharpe: Blue-crowned Parakeet ( Thectocercus acuticaudatus ), version 1.0 . [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dost?p 2022-01-22]. ( ang. ) .

[col-11] Lars Svensson: Ptaki Europy i obszaru ?rodziemnomorskiego. Przewodnik Collinsa . Multico, 2012, s. 425. ISBN 978-83-7073-972-0 .

[cites-12] Aratinga acuticaudata . [w:] Species+ [on-line]. UNEP-WCMC, CITES Secretariat. [dost?p 2022-01-30]. ( ang. ) .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]