Szczyrbskie Jezioro (miejscowo??)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szczyrbskie Jezioro
?trbske Pleso
Ilustracja
Herb
Herb
Pa?stwo

  Słowacja

Kraj

  preszowski

Powiat

Poprad

Wysoko??

1315?1385 m n.p.m.

Populacja
? liczba ludno?ci


20
(2017)

Nr kierunkowy

+421-52

Kod pocztowy

059 85

Poło?enie na mapie kraju preszowskiego
Mapa konturowa kraju preszowskiego, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Szczyrbskie Jezioro”
Poło?enie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Szczyrbskie Jezioro”
Ziemia49°07′N   20°04′E / 49,116667   20,066667
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodro?ach

Szczyrbskie Jezioro [1] ( słow. ?trbske Pleso , niem. Tschirmer See , w?g. Csorbato ) ? miejscowo?? u podno?a Tatr Wysokich na Słowacji . Poło?one na południowym brzegu jeziora o tej samej nazwie Szczyrbskie Jezioro (słow. ?trbske pleso ? drugi człon mał? liter? w odro?nieniu od nazwy miejscowo?ci) i otoczone lasem ?wierkowym , zniszczonym jednak bardzo przez huraganowy wiatr w 2004. O?rodek turystyczny i sportow zimowych. Osada jest poło?ona na wysoko?ci 1315?1385 m n.p.m.

Stan prawny [ edytuj | edytuj kod ]

Szczyrbskie Jezioro w latach 1999?2007 nale?ało administracyjnie do miasta Wysokie Tatry . Decyzj? S?du Najwy?szego Republiki Słowackiej z 3 maja 2007 miejscowo?? weszła od 1 stycznia 2008 w skład gminy Szczyrba jako jedna z trzech cz??ci (Szczyrba, Tatrza?ska Szczyrba , Szczyrbskie Jezioro). Senat S?du Konstytucyjnego stwierdził jednak, ?e decyzja ta jest niezgodna z ustaw? restytucyjn?, dlatego Szczyrbskie Jezioro miało sta? si? z powrotem cz??ci? Wysokich Tatr [2] . Ostateczna decyzja S?du Najwy?szego przyznała miejscowo?? ponownie gminie Szczyrba [3] .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

W roku 1872 Jozef Szentivanyi, w?gierski wła?ciciel ziemski, wybudował na południowym brzegu Szczyrbskiego Jeziora my?liwsk? chat?, ktora stała si? zarodkiem po?niejszego turystycznego centrum Szczyrbskie Jezioro.

Droga b?d?ca pocz?tkowym odcinkiem szlaku do Doliny Młynickiej, widoczne granie Soliska i Baszt
Kolejka z?bata
Szczyrbskie Jezioro ze Schroniska na Solisku

W?gierskie Towarzystwo Karpackie w roku 1875 zainspirowało budow? schroniska turystycznego. W krotkim czasie powstały dalsze hotele i restauracje, sanatorium i kilka willi. W roku 1885, ministerialn? decyzj? z dnia 4 kwietnia, przyznano osadzie status uzdrowiska. Od tego czasu corocznie, przez cały sezon letni, ordynował w osadzie stały lekarz uzdrowiskowy [4] . Ukoronowaniem rozbudowy z czasow w?gierskich było postawienie hoteli ?Krywa?” i ?Hviezdoslav” (zacz?ty w 1916 r., został uko?czony i oddany do u?ytku w roku 1923 [4] ).

W 1901 r. Szczyrbskie Jezioro odkupił od Szentivanyi'ego w?gierski skarb pa?stwa, po czym wynaj?ł je społce Wagons-Lits , b?d?cej wowczas własno?ci? wielkiego koncernu Thomas Cook Group . Ta utworzyła specjaln? społk? celow? do zarz?dzania uzdrowiskiem. Po I wojnie ?wiatowej została ona przej?ta przez nowo powstałe pa?stwo czechosłowackie [4] .

Najwa?niejszym czynnikiem decyduj?cym o rozwoju miejscowo?ci była budowa dogodnych poł?cze? komunikacyjnych. W roku 1876 wybudowano drog? jezdn? Tatrza?ska Szczyrba ? Szczyrbskie Jezioro (w roku 1921 dostosowano j? do ruchu samochodow). W 1892 r. owczesny wła?ciciel miejscowo?ci, Szentivanyi, wyst?pił z inicjatyw? budowy kolei z?batej , biegn?cej mniej wi?cej rownolegle do drogi. Dopiero jednak 4 lata po?niej, 28 lipca 1896 r. Kolej Koszycko-Bogumi?ska (jako inwestor) oddała do eksploatacji w?skotorow? kolej z?bat? o rozstawie szyn 1000 mm [4] (w roku 1933 zast?piła j? komunikacja autobusowa). Z kolei w roku 1885 wybudowano drog? mi?dzy Szczyrbskim Jeziorem a Starym Smokowcem , za? w roku 1911 oddano do u?ytku kolej elektryczn? . Obecnie do Szczyrbskiego Jeziora mo?na dojecha? krotk? drog? dojazdow? od skrzy?owania na podtatrza?skiej Drodze Wolno?ci .

Po II wojnie ?wiatowej tzw. Nowe Szczyrbskie Jezioro przeznaczono na cele turystyczno-rekreacyjne, natomiast pozostałe obiekty przej?ły w 1948 r. ?eskoslovenske ?tatne kupele na cele lecznicze [4] . W zwi?zku z przygotowaniami do narciarskich mistrzostw ?wiata w 1970 roku postawiono szereg nowoczesnych budynkow, aby zabezpieczy? odpowiedni? liczb? noclegow i jadalni. Jednocze?nie rozbudowano system komunikacji, ł?cznie z now? elektryczn? ?z?batk?” z Tatrza?skiej Szczyrby, przej??, sklepow i usług, a przy wyj?ciu z Doliny Młynickiej powstało nowe centrum narciarskie. W połowie 1976 roku oddano do u?ytku wielkie, nowoczesne i samowystarczalne sanatorium ?Helios” o 350 ło?kach (w tym 150 dla dzieci), przeznaczone do leczenia chorob gornych drog oddechowych, za? w grudniu tego samego roku Interhotel ?Patria” [4] .

W Szczyrbskim Jeziorze mieszkał Gustav Nedobry (1893?1966), jeden z zało?ycieli wspinaczkowego klubu IAMES , organizator słowackiej turystyki, gorskich przewodnikow i ratownikow.

Szlaki turystyczne [ edytuj | edytuj kod ]

Szlak czerwony ? czerwono znakowana Magistrala Tatrza?ska od Rozdro?a w Furkotnej Dolinie nad Szczyrbskie Jezioro, dalej wzdłu? jego brzegu i na połnoc w kierunku Popradzkiego Stawu .
  • Czas przej?cia od rozdro?a do Szczyrbskiego Jeziora: 40 min w obie strony
  • Czas przej?cia ze Szczyrbskiego Jeziora do Rozdro?a przy Popradzkim Stawie : 1:15 h, ↓ 1:05 h
Szlak czerwony Szlak zielony ? nad Popradzki Staw prowadzi te? szlak zielony, odchodz?cy od czerwonego i u?ywany w zimie. Czas przej?cia ze Szczyrbskiego Jeziora nad staw: 1:15 h, ↓ 1:05 h
Szlak żółty ? ?ołty szlak zaczynaj?cy si? na południowym brzegu Szczyrbskiego Jeziora i biegn?cy na połnoc do Doliny Młynickiej , st?d dalej a? na Bystr? Ławk? . Czas przej?cia do Wodospadu Skok w Dolinie Młynickiej: 1:40 h, ↓ 1:10 h
Szlak niebieski ? niebieski szlak rozpoczynaj?cy si? przy stacji kolei elektrycznej i wiod?cy zachodnim brzegiem jeziora do Schroniska na Solisku ( Chata pod Soliskom ). Czas przej?cia do schroniska: 1:55 h, ↓ 1:25 h
Szlak zielony ? zielony szlak (tzw. Ni?ni Podkrywa?ski Chodnik rozpoczynaj?cy si? na południowym kra?cu jeziora i prowadz?cy na zachod powy?ej Tatrza?skiej Drogi Młodo?ci . Czas przej?cia do Białego Wagu : 1 h w obie strony

Sport [ edytuj | edytuj kod ]

W miejscowo?ci znajduj? si? dwie skocznie narciarskie: du?a skocznia narciarska ? nieczynna K120 oraz normalna K90 , na ktorych w 1970 roku rozgrywano Mistrzostwa ?wiata w Skokach Narciarskich . Trzykrotnie na skoczni normalnej rozgrywano mistrzostwa ?wiata juniorow w narciarstwie klasycznym w 1990 (tylko skoki i kombinacja norweska), 2000 (skoki, biegi narciarskie i kombinacja norweska) i 2009 (tylko skoki i kombinacja norweska). Dawniej tu organizowano konkursy Pucharu ?wiata w skokach narciarskich (ostatni konkurs rozegrano w sezonie 1990/1991 ) oraz Pucharu ?wiata w kombinacji norweskiej (ostatni konkurs rozegrano w sezonie 2001/2002 ) [5] .

Ze szczytu du?ej skoczni narciarskiej (K120) organizowane s? skoki bungee .

W 2014 usytuowano tutaj met? jednego z etapow kolarskiego wy?cigu Tour de Pologne [6] . Etap wygrał Polak Rafał Majka .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ Urz?dowy wykaz polskich nazw geograficznych ?wiata . KSNG , 2013. s. 267. [dost?p 2017-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  2. ↑ Mikula? Argalacs. Kronika . ?Tatry”. 4 (26), s. 23. Tatrza?ski Park Narodowy. ISSN   0867-4531 .  
  3. ↑ Mikula? Argalacs. Kronika . ?Tatry”. 3 (29), s. 21. Tatrza?ski Park Narodowy. ISSN   0867-4531 .  
  4. ↑ a b c d e f Karol Suchanek: ?trbske Pleso. Klimaticke kupele medzinarodneho vyznamu [w:] ?Krasy Slovenska” R. LV, nr 2/1978, s. 63-65
  5. ↑ Calendar ? Strbske Pleso. . data.fis-ski.com. [dost?p 2016-06-08]. ( ang. ) .
  6. ↑ 71. Tour de Pologne UCI World Tour przyjedzie na Słowacj? . [w:] 71. Tour de Pologne [on-line]. 2014-02-11. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-02)].

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • Tomasz Nodzy?ski, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie . Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN  978-83-60120-88-0 .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

Miejscowo?ci i osady podtatrza?skie
Orawa
Podhale
Spisz
Liptow
?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szczyrbskie_Jezioro_(miejscowo??)&oldid=72362127 ”