한국   대만   중국   일본 
Swat ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Swat

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Swat ? osoba, ktora jest po?rednikiem w zawieraniu mał?e?stwa. Wyraz pochodzi od staropolskiego słowa swa?ba , czyli wesele [1] . Zale?nie od regionu Polski okre?lany te? jako dziewosł?b [2] , swach, raj, rajek, rajca, rajko, rajbieda, rajbasz, faktor lub faktur . Jego zasadnicz? rol? było przedstawienie kandydata lub kandydatki do wst?pienia w zwi?zek mał?e?ski w jak najlepszym ?wietle, ponadto swat zach?cał rodzicow do obdarzenia panny poka?nym wianem.

Funkcj? t? pełnili zwykle starsi i do?wiadczeni m??czy?ni, ciesz?cy si? zaufaniem lokalnej społeczno?ci, potrafi?cy przekona? innych do swoich racji. Kobiety pełniły t? rol? rzadziej ni? m??czy?ni, poniewa? w niektorych regionach wierzono, ?e przyniesie to pecha młodej parze. ?rodła podaj? jednak, ?e pierwotnie to przede wszystkim one si? tym parały. Swatami zostawały osoby spokrewnione z zar?czonymi, jak te? nie poł?czone wi?zami krwi (np. s?siad).

Zasadniczo rola swata była pełniona honorowo, cho? cz?sto okazywano sw? wdzi?czno?? naturaliami, pieni?dzmi czy cz??ciami garderoby. Swatanie było wie?czone zaproszeniem rajka na wesele jako go?cia honorowego. Przyj?cie swata mogło si? ł?czy? z okre?lonymi czynno?ciami o charakterze magicznym, np. stawianiem jego i kawalera pod pierwsz? belk? sufitu chaty, zanim gospodarz zaprosi do wej?cia w gł?b domu.

Swat cz?sto przynosił na rozmowy o mał?e?stwie wodk?. Jak uwa?ano, miała ona zbawienny wpływ na przebieg negocjacji mał?e?skich i samo jej odkorkowanie prognozowało zgod? na propozycje swata [3] .

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. A. Bruckner, Swat [w:] Słownik etymologiczny j?zyka polskiego , Wiedza Powszechna, Warszawa 1996, s. 527.
  2. W. Bory?, Słownik etymologiczny j?zyka polskiego , Wydawnictwo Literackie, Krakow 2005, s. 937.
  3. A. Dro?d?, A. Pie?czak, Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego , t. 8, Zwyczaje i obrz?dy weselne , cz. 2, Rola i znaczenie swata w kojarzeniu mał?e?stw , Wyd. Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Wrocław 2004, s. 43-93.