Su-47 Berkut
(oznaczony pocz?tkowo S-32 lub S-37) ? wspołczesny
rosyjski
eksperymentalny
samolot my?liwski
? demonstrator technologii opracowany w biurze konstrukcyjnym OKB
Suchoj
. Jego cech? charakterystyczn? jest nietypowy układ aerodynamiczny ? skrzydła o ujemnym skosie, relatywnie małe usterzenie poziome ogona oraz dodatkowe usterzenie poziome z przodu (canardy).
Projekt zapocz?tkowany został w roku 1983 jako perspektywiczna modyfikacja my?liwca
Su-27
dla rosyjskich sił powietrznych WWS i nazwany S-37 (nie nale?y myli? z
Su-37
). Wskutek brakow w finansowaniu nie zanotował on znacz?cych post?pow i w zaledwie 5 lat po?niej został najpierw przerwany, a nast?pnie przej?ty przez marynark? wojenn?. Ta, widz?c w S-37 obiecuj?cy samolot stacjonuj?cy na kr??ownikach lotniskowcowych nakazała zmian? priorytetow oraz przemianowała go na Su-27KM. Po upadku Zwi?zku Radzieckiego program został wstrzymany po raz kolejny, jednak?e tym razem biuro konstrukcyjne Suchoja zdecydowało si? na doko?czenie samolotu własnym nakładem i ostatecznie w roku 1999 zaprezentowała go jako Su-47 "Berkut" podczas moskiewskich targow lotniczych MAKS 1999.
Powstały 4 prototypy maszyny, z czego jeden pozostał nieuko?czony.
Głownym zało?eniem konstruktorow Su-47 była wysoka manewrowo?? maszyny przy pr?dko?ciach subsonicznych, daj?ca przewag? w bliskiej walce powietrznej i umo?liwiaj?ca unikni?cie rakiet nieprzyjaciela. Zapewni? miał j? szereg rozwi?za? charakterystycznych dla okresu w jakim powstawał, podobnie jak jego poprzednik ? Su-37 ? posiada zarowno ogonowe usterzenie poziome jak i dodatkowe przednie stabilizatory (canardy), planowano tak?e zastosowanie silnikow AL-41F z
wektoryzacj? ci?gu
. To, co zdecydowanie odro?nia go od pozostałych maszyn to ujemny skos skrzydeł. Rozwi?zanie to niesie za sob? wiele zalet takich jak:
- zwi?kszenie siły no?nej
- zmniejszeniu oporu
- poprawa charakterystyk przepadania
- zwi?kszenie manewrowo?ci i stabilno?ci w zakresie du?ych k?tow natarcia
- ni?sza pr?dko?? minimalna
- mniejsze zu?ycie paliwa (a co za tym idzie wydłu?enie zasi?gu)
Wad? natomiast jest wyst?powanie znacznych sił skr?caj?cych skrzydła, czemu zaradzono cz??ciowo poprzez zastosowanie wytrzymałej struktury z materiałow kompozytowych (ok 13% samolotu wykonane zostało z kompozytow). Pomimo to pr?dko?? maksymalna samolotu musiała zosta? ograniczona do 1,6 Ma. Skrzydła wyposa?ono w klapolotki zajmuj?ce wi?ksz? cz??? kraw?dzi spływu oraz niewielkie lotki.
W celu przy?pieszenia i obni?enia kosztow opracowania wiele elementow
płatowca
, takich jak przednia cz??? kadłuba, cz??? kokpitu wraz z owiewk?, podwozie czy usterzenie pionowe zapo?yczonych zostało z samolotow Su-27 i
Su-33
. St?d te? uko?czony samolot zbli?ony jest do nich swymi rozmiarami. Starano si? ograniczy? sygnatur? radarow? maszyny (
stealth
) minimalizuj?c liczb? wystaj?cych elementow i poł?cze? mi?dzy segmentami (na potrzeby samolotu opracowano now? technik? wytwarzania wi?kszych elementow poszycia). Uzbrojenie ukryte miało by? w integralnej komorze uzbrojenia w dolnej cz??ci kadłuba, otwieraj?cej si? jedynie na krotki czas w momencie odpalenia. Ponadto w razie potrzeby przewidywano mo?liwo?? wykorzystania 6-8 zewn?trznych w?złow podwiesze?, kosztem zwi?kszonej wykrywalno?ci. Jako uzbrojenie strzeleckie przewidywano najprawdopodobniej działko 30 mm GSh-30-1 zabudowane wewn?trz kadłuba. Jako samolot do?wiadczalny nie został on jednak nigdy oficjalnie uzbrojony, nie posiadał tak?e radaru, w jego miejscu znajdowało si? jedynie obci??enie symuluj?ce jego obecno??. Znaczne rozmiary osłony radioprzezroczystej pozwalaj? przypuszcza?, ?e planowano zastosowanie radaru o du?ej antenie.
W odro?nieniu od samolotow rodziny Su-27 ogon samolotu zamiast jednego "??dła" umieszczonego centralnie mi?dzy silnikami posiada dwa rozmieszczone symetrycznie po zewn?trznych stronach dysz. Dłu?sze z nich (umieszczone po stronie prawej) zawiera
spadochron hamuj?cy
pozwalaj?cy skroci? dobieg maszyny podczas l?dowania, krotsze za? skrywa w sobie
radar
obserwacji tylnej połsfery.
Kokpit zgodnie z zapewnieniami producenta zaprojektowano maj?c na wzgl?dzie przede wszystkim komfort pracy pilota. Do jego dyspozycji oddano du?e kolorowe wy?wietlacze
LCD
, umieszczony z prawej strony kabiny joystick o krotkim skoku i tensometryczn? przepustnic? (D?wignie Sterowania Silnikami). Fotel odchylono do tyłu o 30 stopni, co ułatwia? ma znoszenie długotrwałych przeci??e?. Ze wzgl?du na zaprojektowan? niestabilno?? samolotu konieczne było zastosowanie systemu sterowania aktywnego "
Fly-by-wire
"
Projekt Su-47 został ostatecznie zamkni?ty, jednak?e do?wiadczenia zebrane podczas prac nad nim prowadzonych wykorzystane zostały przy opracowywaniu my?liwca
Su-35
oraz w programie my?liwca 5. generacji
PAK-FA
.
Ci?g oznacze? samolotow produkowanych przez biuro konstrukcyjne
Suchoj