Su-11
(
ros.
Су-11
) ?
radziecki
odrzutowy
my?liwiec przechwytuj?cy
z lat
60. XX wieku
, skonstruowany w biurze konstrukcyjnym
Suchoja
. W
kodzie NATO
oznaczony był jako
Fishpot-C
. Zbudowano go w liczbie 108 sztuk, wszedł do słu?by w
1964
. Oznaczenie Su-11 nosił tak?e
wcze?niejszy my?liwiec z 1947
, ktory pozostał na etapie prototypu.
Konstrukcja Su-11 wywodzi si? z my?liwca przechwytuj?cego
T-3
ze skrzydłami w układzie
delta
i silnikiem Lulki AŁ-7F, ktorego prototyp zbudowano w marcu
1956
i oblatano 26 maja 1956 (wi?cej o nim w artykule o
Su-9
). T-3 był wyposa?ony w
stacj? radiolokacyjn?
Ałmaz-3 z charakterystyczn? anten? w spiczastej osłonie w gornej cz??ci wlotu powietrza z przodu kadłuba samolotu oraz drug? mniejsz? anten? poni?ej. Samolot jednak nie uzyskał zakładanych osi?gow, gdy? wzrosła masa konstrukcji, problemy stwarzał nowy niedopracowany silnik, a nieregulowany wlot powietrza nie był optymalny dla du?ych pr?dko?ci. Zdecydowano mimo to wdro?y? T-3 do produkcji seryjnej (pod oznaczeniem zakładowym
PT-8
) i rozpocz?to produkcj? jego małej serii.
Na skutek wysokich osi?gow do?wiadczalnego samolotu
T-43
? modyfikacji T-3 z mocniejszym silnikiem AŁ-7F-1 i nadd?wi?kowym regulowanym wlotem powietrza z centralnym sto?kiem, oblatanego 10 pa?dziernika 1957, władze zleciły dalsze prace nad zastosowaniem w projekcie T-3 takiego silnika i wlotu powietrza, z mieszcz?c? si? w centralnym sto?ku stacj? radiolokacyjn?. Wariant bazowy, wywodz?cy si? wprost od T-43, tworz?cy wraz z aparatur? naprowadzania kompleks przechwytuj?cy T-3-51 (po?niejszy
Su-9
), został wyposa?ony w niewielkich rozmiarow stacj? radiolokacyjn? RP-9, mieszcz?c? si? w zastosowanym uprzednio sto?ku.
Jednocze?nie do prac nad T-43, pod oznaczeniem
T-47
prowadzono prace nad zastosowaniem stacji radiolokacyjnej o wi?kszych mo?liwo?ciach, w odpowiednio powi?kszonym regulowanym sto?ku wlotu powietrza. Nast?pstwem tego była konieczno?? powi?kszenia ?rednicy wlotu powietrza i całej nosowej cz??ci kadłuba. Pierwszy prototyp T-47 przebudowano z drugiego seryjnego T-3 (PT-8) i oblatano 6 stycznia
1958
. Samolot ten nie przenosił pociskow kierowanych, lecz był uzbrojony w działka 30 mm, miał ponadto stacj? radiolokacyjn? Ałmaz z dwoma antenami pod wspolnym sto?kiem. Jednocze?nie zlecono budow? pierwszych 10 samolotow w tym wariancie. Priorytet jednak nast?pnie przyznano uzbrojonemu w 2
pociski kierowane powietrze-powietrze
K-7 lub K-6 drugiemu prototypowi PT-8-4, przebudowanemu z pierwszego seryjnego T-3. Oblatany został 21 lutego 1958 (pilot Władimir Iliuszyn). Zachowano w nim tak?e działka. W czerwcu 1958 jednak przerwano prace nad uzbrojeniem T-3 w działka, pociski K-7 i stacj? Ałmaz jako nieperspektywiczne.
Zamiast prac nad zastosowaniem radaru Ałmaz i pociskow K-7 postanowiono zaadaptowa? do płatowca T-47 system uzbrojenia z my?liwca
Jak-27
P ? stacj? radiolokacyjn? Orieł i pociski K-8M. Samolot w takiej konfiguracji, wraz z połautomatycznym systemem naprowadzania z ziemi, miał tworzy? cały kompleks przechwytuj?cy
T-3-8M
. Poniewa? w sierpniu 1958 prototyp PT-8-4 został zniszczony przy awaryjnym l?dowaniu, pierwszym prototypem w nowej konfiguracji został T-47-3 (przebudowany z przedseryjnego T-3 ? PT-7). W
1959
i
1960
doł?czyły do niego cztery kolejne, przebudowane z pierwszych seryjnych T-47. W toku prob powi?kszono zbiorniki paliwa i w celu skompensowania pogorszenia własno?ci lotnych przez wi?ksz? cz??? nosow?, zastosowano mocniejszy silnik Liulki AŁ-7F-2.
Od listopada 1959 do 8 czerwca
1961
prowadzono badania pa?stwowe prototypow. Podczas bada? pa?stwowych wykonano a? 475 lotow. 9 lipca 1961 prototyp T-47-8 zaprezentowano na paradzie lotniczej w
Tuszynie
(wraz z grup? Su-9). Po probach, kompleks przechwytuj?cy T-3-8M został 5 lutego
1962
przyj?ty na uzbrojenie, przy czym samolot otrzymał oficjalne oznaczenie
Su-11
, stacja radiolokacyjna Orieł: RP-11, pociski: R-8M, a cały kompleks
Su-11-8M
.
Produkcj? Su-11 rozpocz?to w zakładzie nr 153 w
Nowosybirsku
w 1962, w miejsce Su-9 ? pierwszy samolot seryjny oblatano w lipcu 1962. Jednak?e, 31 pa?dziernika 1962 samolot ten uległ katastrofie przy awaryjnym l?dowaniu na skutek awarii silnika, przy czym zgin?ł pilot. Katastrofa ta (jak rownie? wysoka awaryjno?? pokrewnego Su-9) wywarła decyduj?cy wpływ na dalsze losy samolotu, gdy? zdecydowano zmniejszy? zamowienie i skoncentrowa? si? na rozwoju dwusilnikowych my?liwcow przechwytuj?cych, z bezpieczniejszym systemem nap?dowym. Efektem tego było wdro?enie do produkcji w zakładzie nr 153 konkurencyjnego
Jak-28
P i powstanie
Su-15
. Do zako?czenia produkcji w 1965 zbudowano jedynie 108 Su-11
[1]
.
Pierwsze Su-11 trafiły do 393 pułku my?liwskiego pod
Astrachaniem
w lecie
1964
w miejsce
Su-9
. Pozostałe weszły do słu?by w
1965
, zast?puj?c Su-9 tak?e w pułkach moskiewskiego okr?gu: 790. w Chotiłowie i 191. w Jefremowie. Na skutek zebranych ju? do?wiadcze? z produkcj? i eksploatacj? zbli?onego Su-9, konstrukcja Su-11 została w wi?kszym stopniu dopracowana i jego awaryjno?? była od pocz?tku znacznie mniejsza.
Su-11 miał podobne dobre charakterystyki lotne, jak Su-9, miał te? jego wady, jak trudne l?dowanie, nieco mniejsza była pr?dko?? maksymalna i pułap. Taktyka wykorzystania samolotow była podobna ? w zasadzie słu?yły do zwalczania
bombowcow
i pociskow skrzydlatych na ?rednich i du?ych wysoko?ciach, z tylnej połsfery, lecz pociski rakietowe R-8M dawały wi?ksze mo?liwo?ci, ni? w Su-9, w tym ataku celow lec?cych wy?ej. Bardziej efektywne było te? ich naprowadzanie.
Podobnie jak Su-9, samolot mogł by? naprowadzany z ziemi według komend systemu Wozduch-1, za pomoc? aparatury pokładowej Łazur (ARŁ-S).
Nie jest znane ewentualne u?ycie bojowe. Su-11 wycofano z jednostek do lat 80.
Jednomiejscowy
?redniopłat
o konstrukcji całkowicie metalowej, w układzie klasycznym płatowca.
Kadłub
o
konstrukcji połskorupowej
i przekroju okr?głym (?rednica ?rodkowej cz??ci 1550 mm, najwi?ksza ? ogonowej do 1634 mm). Skrzydła trojk?tne (
delta
) o skosie 60° i wznosie ujemnym 2°, dwud?wigarowe.
Usterzenie
klasyczne, sko?ne, stery wysoko?ci płytowe. Z przodu kadłub wlot powietrza do silnika z centralnym regulowanym sto?kiem, rozdzielaj?cy si? pionow? przegrod? na dwa kanały wzdłu? burt. Kabina pilota hermetyzowana, w przedniej cz??ci kadłuba, zakryta oszklon? osłon?, składaj?c? si? ze stałego
wiatrochronu
z płask? przedni? szyb? pancern? i otwieranej wypukłej osłony nad pilotem. Kabina wyposa?ona w
fotel wyrzucany
KS-3 (minimalna wysoko?? 30 m, pr?dko?? do 1100 km/h). Silnik odrzutowy w ?rodkowej i tylnej cz??ci kadłuba. W ogonowej cz??ci kadłuba
hamulce aerodynamiczne
w formie 4 odchylanych klap.
Podwozie samolotu
trojkołowe, z pojedynczymi kołami, przednie chowane do kadłuba w kierunku do przodu, głowne chowane do skrzydeł w kierunku kadłuba. W ogonowej cz??ci
spadochron hamuj?cy
.
Wyposa?enie (głowne): stacja radiolokacyjna RP-11 Orieł, radiostacja RSIU-5, radiokompas ARK-5, radiolinia Łazur (ARŁ-S), system identyfikacji swoj-obcy SRZO-2M.
Nap?d:
silnik turboodrzutowy
ze spr??ark? osiow? i dopalaczem AŁ-7F-2 o ci?gu 6800 kg (10 100 kg z dopalaniem). Paliwo w zbiornikach w kadłubie i skrzydłach o pojemno?ci ł?cznie 4195 l (na wczesnych samolotach 3060 l), ponadto samolot przenosił dwa podwieszane zbiorniki pod kadłubem o pojemno?ci po 600 l (inne dane: 720 l).
Uzbrojenie:
stałego brak, 2 belki pod skrzydłami do podwieszenia
kierowanych pociskow powietrze-powietrze
?redniego zasi?gu R-8M (typowy zestaw: 1 x R-8MR samonaprowadzany połaktywnie radiolokacyjnie i 1 x R-8MT samonaprowadzany termicznie). Modernizowane samoloty od lat 70. mogły przenosi? pojemnik z działkiem 23 mm
GSz-23Ł
zamiast zbiornikow podwieszanych.
Porownywalne samoloty
:
- ↑
Wi?kszo?? publikacji podaje 108 samolotow, natomiast na stronie internetowej zakładu producenta NAPO podana jest liczba 72 wyprodukowanych samolotow
www.napo.ru
Ci?g oznacze? samolotow produkowanych przez biuro konstrukcyjne
Suchoj