Straight edge
(
SE
,
sXe
) ? niehomogeniczny
[1]
ruch społeczno-kulturalny powstały w Stanach Zjednoczonych na pocz?tku lat 80. XX wieku. Jego zwolennicy, nie wyrzekaj?c si? typowej dla
punkowych
subkultur postawy buntu przeciwko społecze?stwu i prowokacyjnych zachowa?, odrzucali charakterystyczny dla punkow
nihilizm
i powszechn? skłonno?? do u?ywania alkoholu i za?ywania narkotykow.
Medium słu??cym do rozprzestrzeniania tej idei była muzyka, głownie
hardcore
. Chocia? za ojca ruchu i tworcow nazwy uwa?a si? zespoł
Minor Threat
(utwor
Straight Edge
), to jednak za pierwszy zespoł straight edge uzna? nale?y
The Teen Idles
.
Obecnie doktryn? ruchu okre?laj? podstawowe zasady anty
hipisowskie
: niespo?ywanie alkoholu, nieza?ywanie narkotykow, niepalenie papierosow, ktore rozszerza si? dla niektorych przez unikanie przypadkowych kontaktow
seksualnych
, niejedzenia mi?sa (
wegetarianizm
,
weganizm
) i niekorzystania z wyrobow odzwierz?cych (np. skorzane buty, czy pasy). Ian MacKaye wielokrotnie w swoich wywiadach podkre?lał, ?e ?sXe nie znaczy, ?eby nie pi? piwa… Ludzie bior? sXe zbyt skrajnie… dla mnie sXe to kto?, kto jest ?wiadomy, ?e skorzysta na tym co robi…”
[2]
).
Ich znakiem rozpoznawczym s? narysowane na zewn?trznych stronach dłoni litery
X
, maj?ce na celu zamanifestowania swego sposobu ?ycia. Wywodzi si? to bezpo?rednio ze sposobu oznakowania
małoletnich
na koncertach, w celu niesprzedawania im u?ywek. Charakterystyczny symbol XXX wkrotce stał si? symbolem ruchu straight edge.
Jedna z legend głosi, ?e perkusista (Jeff Nelson) zespołu
Minor Threat
, jednego z pierwszych zespołow głosz?cych ide?
stay punk, stay clean
, malował plakat na koncert u?ywaj?c drewnianej linijki. I powiedział do swoich przyjacioł z zespołu, ?e ?prosta kraw?d? [
straight edge
] tej linijki jest metafor? ich ?ycia”.
Ze zjawiskiem straight edge zwi?zany jest rownie? termin
hardline
. Hardline to rozwini?cie idei vegan straight edge, maj?ce bardziej restrykcyjn? form? i radykalniejsz? tre??, pot?piaj?cy dodatkowo
aborcj?
i
homoseksualizm
.
Dzisiejsze
zespoły
odwołuj?ce si? do tradycji sXe to, mi?dzy innymi, Have Heart, Verse, Champion, Nueva Etica, New Winds, Point Of No Return,
Good Clean Fun
, Mainstrike,
xLooking Forwardx
, Get The Most, Gather, Earth Crisis, True Colors, Down To Nothing, Eighteen Visions,
Rise Against
. W Polsce to:
Cymeon X
, Sunrise, Thug x Life, Pain Runs Deep, Słowa We Krwi, Insurrection, Inflexible,
Awake
, X's Always Win, The Age, Cervantes,
Regres
, Sown The Seed, Second Age, Only Way Out, Iron to Gold,
Maroon
,
Promoe
.
Do Polski ruch sXe trafił na przełomie lat 80. i 90., wraz z powstaniem grup
Cymeon X
,
Ustawa o Młodzie?y
,
Inkwizycja
(ktora wydała pierwsz? w
III RP
niezale?n? płyt? pt.
Na własne podobie?stwo
), czy
Apatia
(sama grupa nie okre?lała si? nigdy jako sXe, jednak przyczyniła si? znacz?co do promocji tej idei). Istniały rownie? fanziny straight edge, takie jak Mysha i Alarm.
Na samym pocz?tku sXe wywołał gor?ce reakcje w owczesnym, kształtuj?cym si? dopiero ?wiatku kultury niezale?nej. Ro?nice ideologiczne oraz ro?norodne podej?cie do stylu ?ycia były przyczyn? wielu kłotni i antagonizmow. Po latach tych konfliktow antagonizmy przeszły na plan dalszy.
Wspołcze?nie polski SE zwi?zany jest przede wszystkim z warszawsk? niezale?n? wytworni? hardcore punk
Refuse Records
, pr??nie działaj?c? scen?
zinow?
oraz działalno?ci? koncertow?.
Osoby zwi?zane z ruchem straight edge
[
edytuj
|
edytuj kod
]
- ↑
straight-edge.pl:
Straight Edge . Idea . Historia
.
- ↑
FAQ,
http://www.faqs.org/faqs/cultures/straight-edge-faq/
- ↑
14 Straight-Edge Celebs You’d Never Guess Have Been Sober for Years
. Voolas.com. [dost?p 2016-05-03].
(
ang.
)
.
- ↑
Daniel Bryan & Chris Jericho Talk Nexus Debut, Getting Fired, CM Punk's Straight-Edge vs. Bryan’s Vegan Gimmick, WrestleMania 28 & More ? Wrestlezone
. Wrestlezone. [dost?p 2016-05-03].
(
ang.
)
.
- ↑
Hot baseball player: Texas Rangers' pitcher C.J. Wilson
. dallasnews.com. [dost?p 2016-05-03].
(
ang.
)
.
- ↑
Five Musicians You Probably Didn't Know Are Straight-Edge
. Houston Press. [dost?p 2016-05-03].
(
ang.
)
.
- ↑
WWE's CM Punk Talks Straight Edge, Hardcore Kids, Favorite Bands, and More
. Phoenix New Times. [dost?p 2016-05-03].
(
ang.
)
.
- ↑
Myth: All Vegans are Fanatics. The Satya Interview with Ian MacKaye
. Satya Mag. [dost?p 2016-05-03].
(
ang.
)
.
- ↑
Razor Blades In The Dark: An Interview With Merzbow
.
The Quietus
, 3 kwietnia 2013. [dost?p 2016-05-03].
(
ang.
)
.
- ↑
Interview with Tim McIlrath from Rise Against: Prophesying A Favorable ‘Endgame’
. The Aquarian. [dost?p 2016-05-03].
(
ang.
)
.
- ↑
Five Musicians You Probably Didn't Know Are Straight-Edge
. Houston Press, 5 grudnia 2013. [dost?p 2017-01-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Straight Edge Individuals: Ian Mackaye, Dick Dale, CM Punk, Matt Pizzolo, Fred Durst, Bif Naked, Jacob Bannon, M-Dogg 20, Tim McIlrath
. thenile.co.nz. [dost?p 2017-07-29].
(
ang.
)
.
- ↑
Katrin Hummel:
Straight edge. Enthaltsam unterhaltsam
. faz.net, 2007-08-11. [dost?p 2019-02-13].
(
niem.
)
.