한국   대만   중국   일본 
Stent ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Stent

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Etapy implantacji stentu. A-umieszczenie stentu wraz z cewnikiem w miejscu zw??enia, B-rozpr??enie, C-usuni?cie cewnika naczyniowego.

Stent ? implant medyczny stosowany do utrzymania ?wiatła poszerzanych naczy? krwiono?nych lub narz?dow rurowych. Ma kształt walca i struktur? cienkiej siateczki, najcz??ciej zbudowan? ze stali nierdzewnej 316 LVM, stopu chromowo - kobaltowego albo włokien syntetycznych umieszczana wewn?trz naczynia krwiono?nego lub narz?du rurowego w celu przywrocenia jego dro?no?ci. Elastyczno?? zapewnia specjalna konstrukcja z falistymi poł?czeniami zygzakowatych drucikow (ang. strut) stanowi?cych wła?ciwe rusztowanie o wła?ciwo?ciach auksetycznych [1] [2] .

Rodzaje stentow [ edytuj | edytuj kod ]

Stent wie?cowy jest u?ywany najcz??ciej w angioplastyce t?tnic wie?cowych, podczas ktorych stosuje si? stent z gołego metalu (BMS), stent uwalniaj?cy lek (DES), stent wchłanialny, biodegradowalny (resorbowalny), stent do podwojnej terapii . Zastosowanie stentu było przełomem w kardiologii interwencyjnej choroby niedokrwiennej serca . Du?y wkład w rozwoj leczenia choroby wie?cowej z zastosowaniem stentow ma Julio Palmaz [3] . Obecnie w Polsce ponad 80% zabiegow angioplastyki wie?cowej przebiega z implantacj? stentu aby zapobiec ich ponownemu zamkni?ciu po rozszerzeniu ( PTCA ) (dane Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego). Zmia?d?ycowane naczynie jest słabsze, a umieszczenie wewn?trz niego stentu (rusztowania) zabezpiecza przed ?zapadni?ciem si?” osłabionych ?cian [2] .

Cewnik zako?czony niewielkim balonem, na ktory nało?ony jest stent, wprowadza si? do t?tnicy wie?cowej poprzez nakłucie t?tnicy biodrowej, ramiennej lub promieniowej. Balonik ten, poza utrzymywaniem stentu, umo?liwia jednocze?nie udro?nienie t?tnicy, zgniataj?c blaszk? mia?d?ycow? zw??aj?c? jej ?wiatło. Cały proces trwa około 30 minut. Zabieg wykonuje si? w pracowni radiologicznej , monitoruj?c na bie??co poło?enie stentu w naczyniu wie?cowym. Gdy stent zostanie ju? wprowadzony do docelowego fragmentu t?tnicy rozpr??a si? balon wprowadzaj?c do niego płyn izotoniczny . Nast?pnie usuwa si? cewnik, pozostawiaj?c sam stent.

Skompresowany (?ci?ni?ty) i rozpr??ony (rozszerzony) stent do t?tnic obwodowych

Stenty naczyniowe s? powszechnym sposobem leczenia zaawansowanej mia?d?ycy t?tnic obwodowych i naczy? mozgowych . Stentowanie t?tnic szyjnych i mozgowych jest metod? leczenia w ostrym niedokrwiennym udarze mozgu . Typowe miejsca leczone stentami naczyniowymi obejmuj? t?tnice szyjn? , biodrow? i udow? . Ze wzgl?du na zewn?trzn? kompresj? i siły mechaniczne działaj?ce w tych miejscach, elastyczne materiały stentow, takie jak nitinol , s? stosowane w wi?kszo?ci miejsc umieszczenia stentow obwodowych. W 1986 Jacques Puel w Tuluzie , Francja i Ulrich Sigwart w Lozannie , Szwajcaria rownolegle zacz?li stosowa? jako pierwsi w ?wiecie stenty do stabilizacji efektu endoplastyki balonowej w naczyniach obwodowych i wie?cowych [4] [5] .

Wewn?trznaczyniowe leczenie t?tniaka aorty brzusznej z u?yciem stentgraftu

Stentgraft (proteza naczyniowa) to rodzaj stentu naczyniowego z powłok? z tkaniny, ktora tworzy zamkni?t? rurk?, ale jest rozszerzalna jak goły stent metalowy. Stenty pokryte s? stosowane w zabiegach chirurgicznych wewn?trznaczyniowych, takich jak naprawa t?tniaka. Stentgrafty z fenestracj? s? obecnie powszechnie stosowane w otwartych i wewn?trznaczyniowych zabiegach aortalnych w celu dostarczenia ?yciowym organom organizmu niezb?dnego dopływu utlenionej krwi. S? rownie? stosowane w leczeniu zw??e? w przeszczepach naczyniowych i przetokach stosowanych do hemodializy [2] .

Endoskopowy obraz samorozpr??alnego stentu w przełyku w leczeniu paliatywnym zaawansowanego raka przełyku

Stenty okr??nicy i stenty przełyku to paliatywne leczenie zaawansowanego raka okr??nicy i przełyku w celu utrzymania dro?no?ci tych organow.

Endoskopowy obraz stentu do drog ?ołciowych wystaj?cy z brodawki Vatera podczas endoskopii dwunastnicy

Stent do drena?u drog ?ołciowych i drena?u trzustki zapewniaj? drena? trzustki i ?ołci z p?cherzyka ?ołciowego, trzustki i drog ?ołciowych do dwunastnicy np. we wst?puj?cym zapaleniu drog ?ołciowych w niedro?no?ci z powodu kamieni ?ołciowych .

Stent moczowodowy w celu odblokowania odpływu z nerki (obraz radiologiczny)

Stent moczowodowy słu?y do zapewnienia dro?no?ci moczowodu, ktory mo?e by? zablokowany np. kamieniem nerkowym, lub guzem w procesie nowotworowym. Zapobiega uszkodzeniu zablokowanej nerki do czasu wykonania procedury usuni?cia kamienia.

Stenty drog oddechowych, stosowane w leczeniu zw??e? krtaniowo-tchawiczych , mog? by? zrobione z silikonu lub metalu [6] . Dziel? si? one na dwa typy: samorozpr??alne stenty wewn?trzkrtaniowe / wewn?trztchawicze oraz stenty T w postaci rurki z zewn?trznym ramieniem. Te pierwsze powinny by? zakładane jedynie w leczeniu krotkoterminowym lub paliatywnym ze wzgl?du na tendencj? do migrowania i prowokowanie narastania ziarniny , co skutkuje złymi długoterminowymi efektami leczenia, utrudnia tak?e dalsze leczenie chirurgiczne [7] [8] [9] .

Etymologia i historia [ edytuj | edytuj kod ]

Pochodzenie słowa stent wywodzi si? prawdopodobnie od nazwiska londy?skiego dentysty Charlesa Stenta , znanego ze swoich prac w dziedzinie ulepszania produkcji protez [1] .

Pierwsze znane u?ycie słowa ?stent” do opisania tego elementu miało miejsce w 1916, kiedy holenderski chirurg plastyczny opisał, w jaki sposob u?ył masy wyciskowej wynalezionej w 1856 przez Stenta jako matrycy, wokoł ktorej formowana była tkanka w procesie odbudowy strzaskanej twarzy [10] .

Pierwsze (samorozpr??aj?ce si?) ?stenty” wprowadził w praktyce medycznej w 1986 Ulrich Sigwart w Lozannie. Były pocz?tkowo nazywane ?Wallstents” od nazwiska ich wynalazcy, Hansa Wallstena [11] .

Jako ?e stent jest ciałem obcym w naczyniu krwiono?nym, po jakim? czasie wokoł niego dochodzi do tworzenia neointimy ? tkanki nowo tworzonej w wyniku dra?nienia ?ciany naczynia przez ciało obce. Narastaj?ca tkanka stopniowo zaw??a ?wiatło naczynia (tak zwana restenoza ), a? wreszcie doprowadza do całkowitego jego zamkni?cia. Aby temu zapobiec, wprowadzono do leczenia stenty uwalniaj?ce substancje antyproliferacyjne, ktore zmniejszały ryzyko ponownego zamkni?cia naczynia. Stenty te nazywane s? stentami uwalniaj?cymi leki ? DES ( Drug Eluting Stent ). Stosowanymi substancjami antyproliferacyjnymi s? ewerolimus (EES) i paklitaksel (PES). Obecno?? substancji antyproliferacyjnej ma jednak rownie? niekorzystne działanie, gdy? utrudnia epitelializacj?, przez co sprzyja po?nej zakrzepicy w stencie. Objawy zmusiły o?rodki badawcze do dalszych prac, w wyniku ktorych powstały tzw. stenty podwojnej terapii (ang. dual therapy stent).

W 2006 po raz pierwszy zaprezentowano stenty uwalniaj?ce leki, ktore ulegaj?c jednak stopniowemu wchłanianiu ( ADES , Absorable Drug Eluting Stent ), maj? nie mie? wspomnianych niekorzystnych działa?. Na kongresie Ameryka?skiego Towarzystwa Kardiologicznego w Nowym Orleanie w marcu 2007 przedstawiono wyniki badania ABSORB [12] [13] oceniaj?ce wyniki kliniczne terapii z u?yciem wchłanialnych stentow uwalniaj?cych ewerolimus . Szkielet stentu był wykonany z polimeru na bazie kwasu mlekowego . Stwierdzono, ?e wchłanialne stenty uwalniaj?ce ewerolimus odznaczaj? si? najlepsz? skuteczno?ci? i bezpiecze?stwem stosowania [14] . W innym badaniu stwierdzono jednak, ?e w przypadku takich stentow obserwuje si? cz?stsze wyst?powanie zakrzepow [15] . W analizie opublikowanej przez Cochrane Library stwierdzono, ?e stenty uwalniaj?ce leki powoduj? mniej powa?nych powikła? ni? stenty zwykłe [16] [17] [18] .

W 2011 firma Abbott otrzymała zezwolenie na u?ywanie w Stanach Zjednoczonych stentow (?Absorb”) wchłanianych przez organizm po tym, jak produkt dostał oznaczenie CE w grudniu 2010 [19] . W 2017 firma Abbott wycofała swoje wchłanialne stenty z rynku z powodu powikła? wymagaj?cych dalszych bada? laboratoryjnych i klinicznych [20] .

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. a b Ariel Roguin: Stent: The Man and Word Behind the Coronary Metal Prosthesis. Circulation, 2011, 4, 2, 206-209 . www.ahajournals.org. [dost?p 2022-02-01].
  2. a b c Stenty - charakterystyka, rodzaje i mo?liwe powikłania. . www.medonet.pl. [dost?p 2022-02-01].
  3. Schatz RA, Palmaz JC, Tio FO, Garcia F, Garcia O, Reuter SR. Balloon-expandable intracoronary stents in the adult dog. Circulation. 1987; 76: 450?457 . scholars.uthscsa.edu. [dost?p 2022-02-01].
  4. Sigwart U, Puel J, Mirkovitch V, Joffre F, Kappenberger L. Intravascular stents to prevent occlusion and restenosis after transluminal angioplasty. N Engl J Med. 1987; 316: 701?706. . www.nejm.org. [dost?p 2022-02-01].
  5. Jason H. Rogers and John R. Laird Overview of New Technologies for Lower Extremity Revascularization. Circulation, 2007, 116, 18, 2072-2085. . www.ahajournals.org. [dost?p 2022-01-31].
  6. Badr Eldin Mostafa, Chiraz Chaouch-Mberek, Ahmed El Halafawi, J?mi?at ?Ayn Shams: Tracheal Stenosis: diagnosis and treatment . Faculty of Medicine, Ain Shams University, 2012, s. 37. ( ang. ) .
  7. Rosen i Simpson 2018 ↓ , s. 41?47.
  8. Rosen i Simpson 2018 ↓ , s. 205?214.
  9. Witold Szyfter, Małgorzata Wierzbicka, Tomasz Pastusiak, Małgorzata Leszczy?ska. Leczenie zw??e? krtaniowo-tchawiczych . ?Post?py w chirurgii głowy i szyi”. 2, s. 30?41, 2009.  
  10. M E Ring. How a dentist's name became a synonym for a life-saving device: the story of Dr. Charles Stent. Journal of the History of Dentistry 2001, 49 (2): 77-80. . read.qxmd.com. [dost?p 2022-02-01].
  11. Hans Wallsten, inventor of the stent . www.invivomagazine.com. [dost?p 2022-02-01].
  12. Pokaz slajdow z prezentacji badania na Kongresie AHA .
  13. Pdf przedstawiaj?cy wst?pne wyniki badania . acc07.acc.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)]. .
  14. Ankur Kalra, Hasan Rehman, Sahil Khera et al. New-Generation Coronary Stents: Current Data and Future Directions . ?Curr Atheroscler Rep”. 19, 20 February 2017. DOI : 10.1007/s11883-017-0654-1 . [dost?p 2017-03-14]. ( ang. ) .  
  15. Wykrzykowska JJ, Kraak RP, Hofma SH et al. Bioresorbable Scaffolds versus Metallic Stents in Routine PCI . ?N Engl J Med.”, 2017 Mar 29. DOI : 10.1056/NEJMoa1614954 . [dost?p 2017-04-13]. ( ang. ) .  
  16. Joshua   Feinberg i inni , Drug-eluting stents versus bare-metal stents for acute coronary syndrome , ?The Cochrane Library”, 2017 , DOI 10.1002/14651858.CD012481.pub2 .
  17. WINDECKER S, REMONDINO A, EBERLI FR et al.: Sirolimus- or paclitaxel-eluting stents for coronary artery revascularisation. N. Engl. J. Med. (2005) 353:663-670 . www.semanticscholar.org. [dost?p 2022-01-25].
  18. Adam Witkowski, Maksymilian P. Opolski, Dariusz Dudek et al.: Stanowisko grupy ekspertow dotycz?ce zastosowania stentow oraz balonow uwalniaj?cych leki antyproliferacyjne u pacjentow z chorob? wie?cow? przyj?te przez Asocjacj? Interwencji Sercowo?Naczyniowych i Polskie Towarzystwo Kardiologiczne. Kardiologia Polska2011; 69, supl. I: 1?36 . silo.tips. [dost?p 2022-01-26].
  19. Abbott Gets Approval for Dissolvable Stent , www.foxnews.com.
  20. Abbott to restrict Absorb bioresorbable stent in Europe . www.drugdeliverybusiness.com. [dost?p 2022-01-23].

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • Clark A.   Rosen , C. Blake   Simpson , Techniki chirurgiczne w laryngologii , Otwock: Medisfera, 2018, ISBN  978-83-63367-18-3 .