한국   대만   중국   일본 
Stefan M?karski ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Stefan M?karski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stefan M?karski
Jozef Rudnicki
Data i miejsce urodzenia

8 marca 1895
Lwow

Data i miejsce ?mierci

22 marca 1985
Londyn

Miejsce spoczynku

Cmentarz Gunnersbury

Narodowo??

polska

Tytuł naukowy

doktor

Mał?e?stwo

Jozefa z d. Rudnicka

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Niepodległości
Krzyż Obrony Lwowa Odznaka pamiątkowa „Orlęta”

Stefan M?karski , ps. ?Jozef Rudnicki” (ur. 8 marca 1895 we Lwowie , zm. 22 marca 1985 w Londynie ) ? polski bibliotekarz, polityk, publicysta, historyk, działacz emigracyjny.

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Zarz?d Polskiego Archiwum Wojennego w 1915. Na podłodze siedzi Stefan M?karski

Urodził si? 8 marca 1895 we Lwowie [1] [2] . Był synem Zygmunta i Jadwigi z domu Kowalskiej [2] . Uczył si? w szkole ewangelickiej we Lwowie [2] . W 1913 uko?czył VIII klas? i zdał egzamin dojrzało?ci w oddziałach rownorz?dnych C.K. IV Gimnazjum we Lwowie (w jego klasie był m.in. Jan Rogowski ) [3] [2] . Podj?ł studia polonistyczne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego , ktore uko?czył ju? na polskim Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w 1920 [2] . W mi?dzyczasie studiował w Wiedniu [2] . Na UJK uzyskał stopie? naukowy doktora filozofii [2] [1] . na podstawie pracy pt. Znaczenie ?Biblioteki Warszawskiej” w rozwoju umysłowo?ci polskiej po roku 1831 w zaborze rosyjskim [4] . Z wykształcenia był historykiem literatury [5] .

Nale?ał do Organizacji Młodzie?y Niepodległo?ciowej ?Zarzewie” , we Lwowie wspołorganizował skauting i Polskie Dru?yny Strzeleckie we Lwowie [2] [5] . Był członkiem Ligi Narodowej [6] . Podczas I wojny ?wiatowej w 1915 w Wiedniu został członkiem zarz?du Polskiego Archiwum Wojennego [7] . W 1917 słu?ył w armii austriackiej w szeregach 80 pułku piechoty , zwolniony ze słu?by jako inwalida wojenny [2] . U kresu I wojny ?wiatowej w listopadzie 1918 brał udział w obronie Lwowa w ramach wojny polsko-ukrai?skiej [1] [2] [5] . Słu?ył w Brygadzie Lwowskiej, przydzielony do Komendy Miasta i powiatu Lwow [2] . Po oswobodzeniu miasta przez Polakow 24 listopada 1918 został mianowany podporucznikiem [2] . Od ko?ca listopada do połowy grudnia 1918 był adiutantem, potem oficerem ordynansowym [2] Od czerwca do wrze?nia 1919 słu?ył przy dowodztwie 5 Dywizji Piechoty [2] . Od lipca do pa?dziernika 1920 był ?ołnierzem w Dowodztwie Małopolskich Oddziałow Armii Ochotniczej [2] . W Wojsku Polskim został zweryfikowany w stopniu podporucznika rezerwy piechoty ze starsze?stwem z dniem 1 czerwca 1923 [8] [9] . W 1923, 1924 był oficerem rezerwowym 76 pułku piechoty z Grodna [10] [11] . Po?niej został zweryfikowany jako podporucznik rezerwy pospolitego ruszenia piechoty ze starsze?stwem z dniem 1 czerwca 1923 [12] . W 1934 był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okr?gowej nr VI i pozostawał wowczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnie? Lwow Miasto [13]

W niepodległej II Rzeczypospolitej od 1919 pracował w Bibliotece Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, pocz?tkowo jako praktykant, od 1920 jako asystent, od 1921 jako bibliotekarz naukowy, od 1922 jako starszy bibliotekarz, po?niej jako kustosz [1] . [2] [14] . Działał w redakcji lwowskiego dziennika ? Słowo Polskie ”, w ktorym od 1926 był zast?pc? redaktora naczelnego [1] [2] [5] . Udzielał si? tak?e na polu politycznym. Z przekona? sytuował si? w ?rodowisku endeckim [15] . Był wspołzało?ycielem Zespołu Stu , powołanego w 1923 [2] . Po przewrocie majowym z 1926, wraz z przej?ciem tego? ruchu na stron? sanacyjn?, został działaczem Bezpartyjnego Bloku Wspołpracy z Rz?dem [16] . 13 lutego 1931 obj?ł po Zdzisławie Lechnickim mandat posła na Sejm RP III kadencji (1930?1935) [2] . Nale?ał do sejmowych Komisji Administracji oraz Komisji Robot Publicznych [2] . Zasiadał w klubie BBWR [2] . W wyborach samorz?dowych 1934 uzyskał mandat radnego Rady Miasta Lwowa z ramienia listy nr 1 (prorz?dowej) [17] . Pełni?c mandat radnego Rady Miasta Lwowa, po zaprzysi??eniu na urz?d prezydenta Lwowa dr. Stanisława Ostrowskiego , został wybrany delegatem rady do komitetu nagrody literackiej im. Kornela Ujejskiego [18] . Wspołredagował zapis konstytucji kwietniowej z 1935 [2]

Po wybuchu II wojny ?wiatowej w 1939 uczestniczył w kampanii wrze?niowej [2] . Nast?pnie przedostał si? na Zachod, przez Francj? trafił do Anglii [5] . Po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii, zamieszkuj?c w Londynie [5] [2] . Był wspołzało?ycielem Instytutu Badania Zagadnie? Krajowych . Zasiadał w emigracyjnej Radzie Narodowej RP kadencji: VI (1951?1953) i V (1973?1978) (z ramienia Ligi Niepodległo?ci Polski) [19] . Był wspołzało?ycielem powołanego w 1960 Koła Lwowian w Londynie, jego działaczem oraz redaktorem organu prasowego tego? ? ?Biuletynu” [2] . Redagował tak?e organ Ligi Niepodległo?ci, ?Za Wolno?? i Niepodległo??” [2] . Publikował tak?e w ? Dzienniku Polskim i Dzienniku ?ołnierza ” [1] [2] . Był członkiem Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczy?nie [1] [20] [5] . Publikował prace, głownie o charakterze historycznym (opisywał dzieje Lwowa i Kresow Wschodnich), zarowno w j?zyku polskim jak i angielskim, posługuj?c si? pseudonimem ?Jozef Rudnicki” [5] . Na emigracji pozostawał or?downikiem sprawy powrotu Lwowa do wolnej Polski [1] . Był jednym z najbardziej bezkompromisowych krytykow panuj?cej w PRL sytuacji społeczno-gospodarczej, a zarazem zmian w łonie historiografii Polski Ludowej.

Zmarł 22 marca 1985 w Londynie [1] [2] [5] . Został pochowany na tamtejszym cmentarzu Gunnersbury [1] [2] [5] . Był ?onaty z Jozef? z domu Rudnick? (1897?1978), doktor filozofii, geograf, działaczka harcerska i emigracyjna, ?ołnierz AK [21] . Ich cork? była Barbara Stefania M?karska-Kozłowska (zm. 1990), pisarka, dziennikarka [2] .

Wybrane publikacje [ edytuj | edytuj kod ]

  • Zagadnienie zmiany ustroju: referat wygłoszony na zebraniu klubu ?Zespołu stu” 18 lutego 1929 r. , Lwow: Bibljoteka Zespołu Stu 1929.
  • Obowi?zki i prawa obywatelskie : referat wygłoszony na posiedzeniu Komisji Konstytucyjnej Sejmu R.P. dn. 9.III.1933 r. , Warszawa 1933.
  • Sowietyzacja kulturalna Polski , Londyn: Instytut Bliskiego i ?rodkowego Wschodu ? Reduta ” 1949.
  • Prawda o kraju. Referat wygłoszony na Zje?dzie Ligi Niepodległo?ci Polski w dniu 26 listopada 1949 r. w Londynie , Londyn: Wydaw. czas. ? Za Wolno?? i Niepodległo?? ” 1950.
  • Przewrot obcy w kulturze polskiej , Londyn: Gryf Publ. 1952
  • Contest against idealism behind the iron curtain : (cultural upheavals in the countries behind the iron curtain and their implications for the future) , London 1953.
  • Partia i nauka , Londyn: Instytut Badania Zagadnie? Krajowych 1963.
  • Partyjni historycy o Tysi?cleciu , Londyn 1966.
  • Reforma szkolnictwa w ?Polsce Ludowej” , Londyn 1967.
  • 150 lat Ossolineum : odczyt wygłoszony w Londynie na zebraniu Polskiego Towarzystwa Historycznego w W. Brytanii i Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczy?nie w dniu 23 lutego 1968 , Londyn 1968.
  • Dyktatura komunistow w szkolnictwie wy?szym , Londyn 1968.
  • Die Sudostgebiete Polens zur Zeit der deutschen Besatzung (Juni 1941 bis Juni 1943): Verwaltung und Nationalitatenprobleme , Wiesbaden: Otto Harrassowitz 1968.
  • Marksizm-leninizm na wy?szych uczelniach , Londyn 1969.
  • Z dziejow Uniwersytetu Jana Kazimierza w okresie niepodległo?ci 1919?1939 w: Kongres wspołczesnej nauki i kultury polskiej na obczy?nie , Londyn 1970 [22] .
  • Lwow. Karta z dziejow Polski , wyd. 3, Londyn: Koło Lwowian 1982.
  • (pod pseudonimem Jozef Rudnicki) Ziemia Czerwie?ska pod okupacj? niemieck? czerwiec 1941?czerwiec 1943 , oprac. naukowa Janusz Gmitruk , Adam Koseski , Pułtusk: Wy?sza Szkoła Humanistyczna - Warszawa: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego 2001.
  • Zapiski z Rothesay 1940?1942 , w oprac. red. Arkadiusza Adamczyka, Piotrkow Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie 2003.
  • Czesław M?czy?ski w: Obrona Lwowa. 1?22 listopada 1918. Tom 2. ?rodła do dziejow walk o Lwow i wojewodztwa południowo-wschodnie 1918?1920. Relacje uczestnikow (red. Jarosław Waniorek), Warszawa, 1993 [23] .

Ordery i odznaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m Z ?ałobnej karty . ?Biuletyn”. Nr 49, s. 96-97, Czerwiec 1985. Koło Lwowian w Londynie.  
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad Wacław Chowaniec . bs.sejm.gov.pl. [dost?p 2019-11-03].
  3. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1913 . Lwow: 1913, s. 84, 97.
  4. ↑ Artur M?karski: Mi?dzy historiozofi? a polityk?. Historiografia Polski Ludowej w opiniach i komentarzach historykow i publicystow emigracyjnych 1945?1989 , Warszawa: Instytut Pami?ci Narodowej - Komisja ?cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu 2011, s. 49, przyp. 69.
  5. ↑ a b c d e f g h i j Draus. UJK 2007 ↓ , s. 48.
  6. ↑ Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887?1907) , Londyn 1964, s. 579.
  7. ↑ Polskie Archiwum Wojenne . ? Nowo?ci Illustrowane ”. Nr 39, s. 6, 25 wrze?nia 1915.  
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓ , s. 592.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓ , s. 528.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓ , s. 345.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓ , s. 302.
  12. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓ , s. 265.
  13. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓ , s. 962.
  14. ↑ Draus. UJK 2007 ↓ , s. 48, 26.
  15. ↑ Draus. UJK 2007 ↓ , s. 49.
  16. ↑ Draus. UJK 2007 ↓ , s. 48, 49, 53.
  17. ↑ Oficjalne wyniki wyborow do Rady Miejskiej we Lwowie . ? Gazeta Lwowska ”, s. 3, Nr 130 z 31 maja 1934.  
  18. ↑ Zaprzysi??enie prezydenta dr. Ostrowskiego . ? Gazeta Lwowska ”, s. 2, Nr 144 z 26 czerwca 1936.  
  19. ↑ Powołanie nowego składu Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej . ? Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej ”. Nr 4, s. 31, 28 listopada 1951.  
  20. ↑ Wybor członkow Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczy?nie, Polskie Towarzystwo Naukowe na Ojczy?nie s. 72 . docplayer.pl. [dost?p 2016-10-09].
  21. ↑ Z ?ałobnej karty . ?Biuletyn”. Nr 34, s. 100, Czerwiec 1978. Koło Lwowian w Londynie.  
  22. ↑ Draus. UJK 2007 ↓ , s. 10.
  23. ↑ Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1?22 listopada 1918. Tom 2. ?rodła do dziejow walk o Lwow i wojewodztwa południowo-wschodnie 1918?1920. Relacje uczestnikow . Warszawa: 1993, s. 26?32. ISBN  83-85218-56-4 .
  24. ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski . ? Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej ”. Nr 7, s. 32, 31 grudnia 1979.  
  25. ↑ M.P. z 1935 r. nr 228, poz. 266 ?za zasługi w pracy nad ustaleniem zasadniczych praw Pa?stwa”.
  26. ↑ M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276 ?za prac? w dziele odzyskania niepodległo?ci”.
  27. ↑ Odznaka honorowa Koła Lwowian . ?Biuletyn”. Nr 19-20, s. 111, Lipiec 1971. Koło Lwowian w Londynie.  

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stefan_M?karski&oldid=71776982 ”