한국   대만   중국   일본 
Stefan Baley ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Stefan Baley

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stefan Baley
Ilustracja
Pa?stwo działania

  Polska

Data i miejsce urodzenia

4 lutego 1885
Borki Wielkie , Austro-W?gry

Data i miejsce ?mierci

13 wrze?nia 1952
Warszawa , Polska

profesor nauk medycznych
Specjalno??: psychologia
Alma Mater

Uniwersytet Lwowski

Profesura

1928

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Katedra

Psychologii Wychowawczej

Okres zatrudn.

1928?1952

Uczelnia

Centralny Instytut Wychowania Fizycznego / Akademia Wychowania Fizycznego

Zakład

Psychologii Wychowawczej

Uczelnia

Uniwersytet Łodzki

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Grob Stefana Baleya na cmentarzu Pow?zkowskim w Warszawie

Stefan Baley (ur. 4 lutego 1885 w Borkach Wielkich [1] , zm. 13 wrze?nia 1952 w Warszawie ) ? polski psycholog , lekarz i pedagog pochodzenia ukrai?skiego , uwa?any za przedstawiciela szkoły lwowsko-warszawskiej [2] i tworc? polskiej psychologii rozwojowej, wychowawczej i społecznej [3] [4] .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Oboje rodzice ? Włodzimierz i Irena ze Szweykowskich ? byli nauczycielami. Kształcił si? w szkole powszechnej i gimnazjum w Tarnopolu (do 1903), nast?pnie studiował psychologi? i filozofi? na Uniwersytecie Lwowskim ; w?rod jego wykładowcow był Kazimierz Twardowski [5] . W roku 1911 obronił doktorat z psychologii na podstawie pracy O potrzebie rekonstrukcji poj?cia psychologicznej podstawy uczu? . Przez kilka lat pracował jako nauczyciel matematyki w gimnazjach lwowskich . Nast?pnie uzupełniał studia z psychologii na uniwersytetach w Pary?u i Berlinie [1] . W latach 1917?1923 studiował medycyn? na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie , na Uniwersytecie Warszawskim uzyskał stopie? doktora nauk medycznych w 1923 roku [3] [4] .

Do 1927 pracował w Szpitalu Powszechnym we Lwowie jako lekarz i asystent na Oddziale Chorob Nerwowych i Psychicznych. W 1928 przeniosł si? do Warszawy. Mianowany w tym roku profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu Warszawskiego (od 1934 profesor zwyczajny), kierował Katedr? Psychologii Wychowawczej (do ko?ca ?ycia; jego nast?pczyni? została prof. Maria ?ebrowska ). Stworzył na uczelni czołowy o?rodek dydaktyczny w zakresie psychologii wychowawczej, Koło Psychologow Szkolnych Uniwersytetu przekształcił w Zwi?zek Psychologow Praktykow. Psychologi? wychowawcz? wykładał tak?e w Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego w Warszawie (po?niejsza Akademia Wychowania Fizycznego) . Od 1936 pełnił funkcj? dyrektora Instytutu Pedagogicznego Zwi?zku Nauczycielstwa Polskiego , wspołpracował tak?e z Pa?stwowym Instytutem Pedagogiki Specjalnej w Warszawie i jego dyrektork? Mari? Grzegorzewsk? . Zaanga?ował si? w tajne nauczanie , przez pierwsze lata okupacji w Warszawie, potem w Cz?stochowie ; pracował w tym okresie tak?e jako lekarz w szpitalach pediatrycznych i psychiatrycznych. Po wojnie ? obok dalszej pracy na UW i Instytucie Pedagogicznym ZNP [6] ? wykładał w warszawskiej AWF (gdzie kierował Zakładem Psychologii Wychowawczej) oraz na Uniwersytecie Łodzkim . W 1947 pewien czas sp?dził na badaniach naukowych w USA .

W 1945 został członkiem zwyczajnym Towarzystwa Naukowego Warszawskiego , a krotko przed ?mierci? (od 1952) członkiem tytularnym PAN [7] . Był tak?e członkiem Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego , Polskiego Towarzystwa Psychologicznego (kierował jego Oddziałem Warszawskim od 1946) [8] oraz Polskiego Towarzystwa Filozoficznego . Zajmował si? redakcj? ?Polskiego Archiwum Psychologii” (1936?1948, do 1938 pod nazw? ?Psychologia Wychowawcza”), wspołpracował z pismem ?Przegl?d Psychologiczny”. Odznaczony Krzy?em Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1951) [9] .

Od 1928 był członkiem Stowarzyszenia Mieszkaniowego Społdzielczego Profesorow UW , przed wojn? mieszkał w nieistniej?cym dzi? budynku stowarzyszenia przy ul. Nowy Zjazd 5 [6] .

Spoczywa na cmentarzu Pow?zkowskim w Warszawie (Kwatera 133, Rz?d 6, Miejsce 15) [10] .

Praca naukowa [ edytuj | edytuj kod ]

W pracy naukowej zajmował si? psychologi? praktyczn?. Wprowadził nowe metody eksperymentalne do psychologii, okre?lił głowne problemy z zakresu psychologicznych podstaw wychowania i nauczania. Prowadził badania z zakresu racjonalnej opieki nad dzie?mi, analizował problemy psychologii wieku dojrzewania (porownał mi?dzy innymi badania polskie i niemieckie). Po 1945 roku analizował wpływ wojny na psychik? dzieci, młodzie?y i dorosłych [11] . Przeprowadził badania empiryczne (ankietowe) oraz obserwacje psychologiczne prze?y? religijnych młodzie?y gimnazjalnej [12] . Był pionierem bada? psychologicznych w sporcie i wychowaniu fizycznym w Polsce. Zajmował si? tak?e psychologi? tworczo?ci literackiej ? analizował pod tym k?tem utwory Szewczenki , Słowackiego , Wyspia?skiego i ?eromskiego .

Materiały archiwalne Stefana Baleya znajduj? si? w PAN Archiwum w Warszawie pod sygnatur? III-74 [13] .

Pami?? o Stefanie Baleyu [ edytuj | edytuj kod ]

Od 1969 jedna z ulic na terenie obecnej dzielnicy Ochota ( Rakowiec ) w Warszawie nosi jego imi? [14] .

Wybrane prace [ edytuj | edytuj kod ]

  • Zarys psychologii (1922)
  • Potrzeby psychologii pedagogicznej (1929)
  • Potrzeby rozwojowe psychotechniki (1930)
  • Psychologia wieku dojrzewania (1931)
  • Zarys psychologii w zwi?zku z rozwojem psychiki dziecka (1936)
  • Osobowo?? tworcza ?eromskiego (1936)
  • Psychologia wychowawcza w zarysie (1938)
  • Drogi samopoznania (1946)
  • Wprowadzenie do psychologii społecznej (1959)

Ogłosił ponadto kilka tłumacze? prac autorow zagranicznych (mi?dzy innymi Jak rozpoznawa? uzdolnienia uczniow E. Claparede'a, 1934; Higiena psychiczna wieku dzieci?cego W. A. White'a, 1937; Uzdolnienia muzyczne B. Tiepłowa, 1952, z Zofi? Liss? ).

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. a b Stanisław   Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest? , Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Ksi?garstwa, 1983, s. 20 .
  2. Wole?ski 1985 ↓ , s. 16?17.
  3. a b Kosnarewicz 1992 ↓ , s. 19.
  4. a b Szmyd 1996 ↓ , s. 139.
  5. Wole?ski 1985 ↓ , s. 16.
  6. a b List Stefana Baleya w sprawie przydziału mieszkania, zachowany w dokumentach Społdzielni Mieszkaniowej Profesorow UW, datowany na 17 marca 1948.
  7. BALEY, Stefan [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dost?p 2023-02-01] ( pol. ) .
  8. Kosnarewicz 1992 ↓ , s. 20.
  9. M.P. z 1951 r. nr 74, poz. 1007 .
  10. Cmentarz Stare Pow?zki: STEFAN BALEY , [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dost?p 2019-03-10] .
  11. Kosnarewicz 1992 ↓ , s. 20?21.
  12. Szmyd 1996 ↓ , s. 140.
  13. Spis inwentarzy , Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie, [dost?p 2024-02-23].
  14. Uchwała nr 119 Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 31 stycznia 1969 r. w sprawie nadania nazw ulicom, ?Dziennik Urz?dowy Rady Narodowej m.st. Warszawy”, Warszawa, dnia 20 czerwca 1969 r., nr 6, poz. 31, s. 2.

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • Biogramy uczonych polskich. Cz??? I: Nauki społeczne, zeszyt 1: A?J , Wrocław 1983.
  • Elwira Kosnarewicz: Baley Stefan. W: Słownik psychologow polskich . Elwira Kosnarewicz, Teresa Rzepa , Ryszard Stachowski (red.). Pozna?: Instytut Psychologii UAM, 1992, s. 19?21. OCLC 834052536 .
  • Jan Szmyd : Psychologiczny obraz religijno?ci i mistyki. Z bada? psychologow polskich . Krakow: Wydawnictwo Naukowe Wy?szej Szkoły Pedagogicznej, 1996. ISBN  83-86841-54-0 .
  • Jan Wole?ski : Filozoficzna szkoła lwowsko-warszawska . Warszawa: Pa?stwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985. ISBN  83-01-05334-8 .