Ten artykuł dotyczy statusu prawnego osoby. Zobacz te?: Stan spoczynku ? ameryka?ski film z 2008.

Stan spoczynku ? status prawny osoby zwi?zanej stosunkiem słu?bowym, pracy b?d? kapła?skim, uzyskany po przekroczeniu okre?lonego wieku lub wskutek stanu zdrowia. Odpowiada emeryturze pracowniczej ^[1] .

Urz?dy i słu?by w Polsce [ edytuj | edytuj kod ]

Jako status powi?zany z uposa?eniem b?d?cym odpowiednikiem ?wiadczenia emerytalnego oraz innymi uprawnieniami:

• s?dzia (w 2011 Krajowa Rada S?downictwa podkre?liła w wydanym stanowisku, i? prawo do stanu spoczynku nie jest przywilejem s?dziow, lecz jedn? z gwarancji zachowania bezstronno?ci i niezawisło?ci ^[2] )
  • w my?l art. 69 ustawy ? Prawo o ustroju s?dow powszechnych , s?dzia przechodzi w stan spoczynku z dniem uko?czenia 60. roku ?ycia w przypadku kobiety, a z dniem uko?czenia 65. roku ?ycia w przypadku m??czyzny, chyba ?e nie po?niej ni? na sze?? miesi?cy i nie wcze?niej ni? na dwana?cie miesi?cy przed uko?czeniem tego wieku o?wiadczy Ministrowi Sprawiedliwo?ci wol? dalszego zajmowania stanowiska i przedstawi za?wiadczenie o zdolno?ci do pełnienia obowi?zkow s?dziego ze wzgl?du na stan zdrowia ^[3]
  • w my?l art. 32 § 1. ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. ? Prawo o ustroju s?dow wojskowych ( Dz.U. z 2022 r. poz. 2250 ), Stosunek słu?bowy s?dziego rozwi?zuje si? z mocy prawa, je?eli s?dzia zrzekł si? urz?du lub został przeniesiony w stan spoczynku z powodu uznania orzeczeniem wojskowej komisji lekarskiej za trwale niezdolnego do zawodowej słu?by wojskowej ; w my?l jej art. 35. § 1. S?dziego nie mo?na zwolni? z zawodowej słu?by wojskowej przed rozwi?zaniem stosunku słu?bowego z mocy prawa lub przed utrat? przez niego stanowiska albo przeniesieniem w stan spoczynku; § 2. W przypadku, o ktorym mowa w § 1, s?dziego zwalnia si? z zawodowej słu?by wojskowej jednocze?nie z rozwi?zaniem stosunku słu?bowego z mocy prawa lub utrat? przez niego tego stanowiska, a w przypadku stanu spoczynku ? z dniem podj?cia ostatecznej uchwały o przeniesieniu; § 2a. W przypadku przeniesienia w stan spoczynku oraz w przypadku powołania na urz?d s?dziego s?du powszechnego w trybie okre?lonym w art. 32a uznaje si?, i? zwolnienie s?dziego z zawodowej słu?by wojskowej nast?piło w drodze wypowiedzenia stosunku słu?bowego zawodowej słu?by wojskowej dokonanego przez wła?ciwy organ; § 3. S?dziego przenosi si? w stan spoczynku, je?eli z powodu choroby lub utraty sił uznany został orzeczeniem wojskowej komisji lekarskiej za niezdolnego do zawodowej słu?by wojskowej, chyba ?e na swoj wniosek jest powoływany, w trybie okre?lonym w przepisach ustawy, o ktorej mowa w art. 32a § 1, z zastrze?eniem § 4 i 5, na urz?d s?dziego s?du powszechnego, je?eli nie ma innych przeszkod prawnych i istnieje taka mo?liwo??. ; w my?l jej art 36a, § 1. Uposa?enie s?dziow s?dow wojskowych w stanie spoczynku i uposa?enie rodzinne członkow ich rodzin ustala: 1) prezes wojskowego s?du garnizonowego ? w stosunku do s?dziow tego s?du; 2) prezes wojskowego s?du okr?gowego ? w stosunku do s?dziow tego s?du oraz prezesa wojskowego s?du garnizonowego i jego zast?pcy; 3) Minister Sprawiedliwo?ci ? w stosunku do prezesa wojskowego s?du okr?gowego jego zast?pcow; § 2. Uposa?enie s?dziow s?dow wojskowych w stanie spoczynku i uposa?enie rodzinne członkow ich rodzin wypłaca wojskowy organ emerytalny; § 3. W razie orzeczenia kary wymienionej w art. 104 § 3 pkt 4 lub w przypadkach przewidzianych w art. 104 § 4 ustawy powołanej w art. 32a § 1 s?dzia pozbawiony prawa do stanu spoczynku i uposa?enia albo członek jego rodziny pozbawiony prawa do uposa?enia rodzinnego nabywa prawo do zaopatrzenia emerytalnego, je?eli spełnia warunki okre?lone w przepisach ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym ?ołnierzy zawodowych oraz ich rodzin ( Dz.U. z 2024 r. poz. 242 ) ; zgodnie z jej art 70 §3, Uposa?enie s?dziow s?dow wojskowych okre?laj? przepisy o uposa?eniu ?ołnierzy, z tym ?e nie mo?e by? ono ni?sze od wynagrodzenia s?dziow s?dow powszechnych na stanowiskach rownorz?dnych, ustalonych przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
  • w my?l ustawy o S?dzie Najwy?szym, s?dzia S?du Najwy?szego przechodzi w stan spoczynku z dniem uko?czenia 65. roku ?ycia, chyba ?e nie po?niej ni? na 6 miesi?cy i nie wcze?niej ni? na 12 miesi?cy przed uko?czeniem tego wieku zło?y o?wiadczenie o woli dalszego zajmowania stanowiska i przedstawi za?wiadczenie o zdolno?ci do pełnienia obowi?zkow s?dziego ze wzgl?du na stan zdrowia, a Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wyrazi zgod? na dalsze zajmowanie stanowiska s?dziego S?du Najwy?szego ^[4] . Od 2014 do 2018 r. zgodnie z nowelizacj? Ustawy o S?dzie Najwy?szym z 2002 r. s?dzia SN przechodził w stan spoczynku z dniem uko?czenia 70. roku ?ycia, jednak po spełnieniu specjalnych warunkow mogł pełni? t? funkcj? do 72. roku ?ycia ^[5] ).
  • w my?l ustawy ? Prawo o ustroju s?dow administracyjnych ( Dz.U. z 2022 r. poz. 2492 ), w zakresie w niej nieuregulowanym, do s?dziow wojewodzkich s?dow administracyjnych w stanie spoczynku stosuje si? odpowiednie przepisy dotycz?ce s?dziow s?dow apelacyjnych w stanie spoczynku, a do s?dziow Naczelnego S?du Administracyjnego w stanie spoczynku ? odpowiednie przepisy dotycz?ce s?dziow S?du Najwy?szego w stanie spoczynku
• s?dzia Trybunału Konstytucyjnego ? w my?l Rozdziału 4. ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o statusie s?dziow Trybunału Konstytucyjnego ( Dz.U. z 2018 r. poz. 1422 )
• prokurator ? w my?l art. 127 ustawy z dnia 26 stycznia 2016 ? Prawa o prokuraturze ( Dz.U. z 2022 r. poz. 1247 ) przechodzi w stan spoczynku na zasadach podobnych do s?dziow s?dow powszechnych (z wyj?tkami); w my?l art. 103 ust. 2 Konstytucji RP prokurator w stanie spoczynku nie mo?e sprawowa? mandatu poselskiego ^[6] .
• Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej ? stan spoczynku byłego Prezydenta RP został faktycznie okre?lony ? bez nazywania go w ten sposob ? przez ustaw? z dnia 30 maja 1996 r. o uposa?eniu byłego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ( Dz.U. z 2022 r. poz. 207 ).

Jako stopie? honorowy:

• ?ołnierz Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej ? w my?l art. 238 ust. 2 Ustawy o obronie Ojczyzny z dnia 11 marca 2022 ( Dz.U. z 2022 r. poz. 655 ), ?ołnierzy zwolnionych z zawodowej słu?by wojskowej, ktorzy ze wzgl?du na wiek albo stan zdrowia nie podlegaj? obowi?zkowi słu?by wojskowej, przenosi si? w stan spoczynku. ?ołnierze ci mog? posługiwa? si? posiadanym stopniem wojskowym z okre?leniem ?w stanie spoczynku” ^[7] .

Urz?dy ko?cielne [ edytuj | edytuj kod ]

W Ko?ciele rzymskokatolickim biskup w stanie spoczynku to biskup senior/emeryt . Jego status reguluje kanon 401. Kodeksu Prawa Kanonicznego.

Inne znaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

• Stan spoczynku oznacza tak?e czas spoczynku, tj. ?przerw? w wegetacji ro?liny z powodu niekorzystnych warunkow otoczenia” ^[8] . Zobacz te?: spoczynek ro?lin .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]