Socjaldemokratyczna Partia W?gier
(
w?g.
Magyarorszagi Szocialdemokrata Part
,
MSZDP
) ?
w?gierska
partia polityczna
powstała w 1890, istniej?ca do 1948 i ponownie od 1988.
Partia powstała w grudniu 1890 na bazie Generalnego Zrzeszenia Robotnikow (
w?g.
Munkasegylet). Swoj program kierowała do klasy robotniczej, najwi?ksze poparcie uzyskuj?c w robotniczych dzielnicach
Budapesztu
. Mimo niesprzyjaj?cych warunkow (dyktatura
Miklosa Hortyego
) partia o profilu marksistowskim, ale reformistycznym, działała w
dwudziestoleciu mi?dzywojennym
, z powodzeniem ubiegaj?c si? o mandaty w
Zgromadzeniu Narodowym
(np. w 1922 uzyskała 26 miejsc, w 1926 ? 15, w 1931 ? 14, w 1935 ? 11, w 1939 ? 5
[1]
). Poparcie dla niej wahało si? od 17% u progu dwudziestolecia do 3% w roku wybuchu
II wojny ?wiatowej
. Partia była członkiem
Mi?dzynarodowki Socjalistycznej
(Labour and Socialist International).
W 1939 zmieniła nazw? na Parti? Socjaldemokratyczn? (
w?g.
Szocialdemokrata Part
,
SZDP
) i pod tym skrotem funkcjonowała do czasu przymusowego zjednoczenia z W?giersk? Parti? Pracuj?cych w 1948 (po uprzedniej ?weryfikacji członkow”). W dwoch relatywnie wolnych wyborach przeprowadzonych po zako?czeniu wojny (1945, 1947) uzyskała odpowiednio 17,4% i 14,9% głosow, co przeło?yło si? na 69 i 67 mandatow w
Zgromadzeniu Narodowym
. Partia weszła do koalicji rz?dz?cej z
Parti? Drobnych Rolnikow
,
Niezale?n? Parti? Chłopsk?
i
W?giersk? Parti? Pracuj?cych
.
Podczas
rewolucji w?gierskiej 1956
dokonano krotkotrwałej reaktywacji ugrupowania, ktore funkcjonowało jedynie przez dwa miesi?ce (pa?dziernik ? listopad 1956). Do jego liderow nale?eli wowczas:
Anna Kethly
, Gyula Keleman i Joseph Fischer. Wydawano gazet?
Nepszava
.
W 1989 partia została ponownie powołana do ?ycia jako alternatywa dla reformatorskich komunistow z
W?gierskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej
, ktora w 1989 przybrała nazw?
W?gierskiej Partii Socjalistycznej
. Jednocze?nie, u progu lat 90. prze?yła dwa rozłamy (wyłoniły si? z niej: Partia Socjaldemokratyczna ?
SZDP
oraz Niezale?na Partia Socjaldemokratyczna ?
FSZDP
).
Partia wystartowała w pierwszych wolnych wyborach parlamentarnych w 1990, jednak nie wzi?ła udziału w podziale mandatow, uzyskuj?c 3,5% głosow. Liderem ugrupowania była wowczas Anna Petrasovics. W kolejnych wyborach (1994, 1998, 2002,
2006
,
2010
) poparcie dla ugrupowania nie przekraczało 1% głosow, a w?giersk? scen? polityczn? zdominowała lewica pokomunistyczna skupiona w W?gierskiej Partii Socjalistycznej. W 2002 mandat z poparciem WPS uzyskał w okr?gu jednomandatowym lider socjaldemokratow Laszlo Kapolyi.
- ↑
Wybory z 1920 partia zbojkotowała