Sobor Objawienia Pa?skiego
(
ros
. Богоявле?нский кафедра?льный собо?р в Ело?хове)
?
prawosławny
sobor
w
Moskwie
, w rejonie Bauma?skim, w historycznej dzielnicy
Jełochowo
, w
dekanacie Objawienia Pa?skiego
eparchii moskiewskiej miejskiej
Rosyjskiego Ko?cioła Prawosławnego
.
Druga katedra
eparchii
[1]
.
Wzniesiony na przełomie XVII i XVIII w. Od 1938 do 1992 r. pełnił funkcj? soboru patriarszego, głownej ?wi?tyni
Rosyjskiego Ko?cioła Prawosławnego
. Miejsce pochowku
patriarchow moskiewskich i całej Rusi
Sergiusza
(zm. 1944) oraz
Aleksego II
(zm. 2008).
Za dat? pocz?tku budowy ?wi?tyni przyjmuje si? rok 1687
[2]
. Do 1712 na miejscu dzisiejszego soboru powstała pierwsza
kaplica
pod wezwaniem Zwiastowania. Obiekt był rozbudowywany mi?dzy rokiem 1714 a 1731, natomiast w 1790 przebudowano
dzwonnic?
i zachodni? cz??? budynku
[2]
. Pierwsza cerkiew istniała do 1837, gdy na jej miejscu rozpocz?to wznoszenie nowej, według projektu
Jewgrafa Tiurina
.
Po?wi?cenie
istniej?cej do dzi? ?wi?tyni odbyło si? 18 pa?dziernika 1853 (konsekracji dokonywał metropolita moskiewski i kołomie?ski
Filaret
[3]
), chocia? jeszcze do 1889 trwały prace nad wie?cz?c? cerkiew
kopuł?
i
attyk?
zaprojektowan? przez P. Zykowa
[2]
. Ł?czny koszt budowy soboru wyniosł 600 tys. rubli, z czego jedn? trzeci? przekazał jego przyszły parafianin, kupiec Wasilij Szczapow
[4]
. W latach 1895 i 1912 obiekt był remontowany
[2]
.
Po
rewolucji pa?dziernikowej
w ?wi?tyni wielokrotnie modlił si? patriarcha moskiewski i całej Rusi
Tichon
[4]
.
W czasie akcji
konfiskaty kosztowno?ci cerkiewnych w 1922
z soboru wyniesione zostały
utensylia
liturgiczne. W latach nast?pnych do ?wi?tyni trafiały resztki wyposa?enia niektorych zamykanych moskiewskich cerkwi
[3]
. W latach 30. XX wieku, w odro?nieniu od wi?kszo?ci ?wi?ty? prawosławnych w Zwi?zku Radzieckim, cerkiew nie została zamkni?ta dla kultu, chocia? w 1935 pojawił si? projekt jej adaptacji na kino
[4]
. W 1938, po zniszczeniu poprzedniego soboru patriarszego (
soboru w Moskwie?Dorogomiłowie
),
locum tenens
Patriarchatu Moskiewskiego, metropolita
Sergiusz (Stragorodski)
zdecydował o przeniesieniu głownej katedry Ko?cioła do cerkwi w Jełochowie
[2]
. Sobor ju? wcze?niej spełniał niektore funkcje ?wi?tyni patriarszej: to w nim, nie za? w Dorogomiłowie, odbywały si?
chirotonie
biskupie
[3]
. W tej?e ?wi?tyni w 1941 metropolita wezwał prawosławnych mieszka?cow Zwi?zku Radzieckiego do obrony kraju przed
agresj? III Rzeszy
[4]
. Sergiusz, wybrany w 1943 na patriarch? Moskwy i całej Rusi, został po swojej ?mierci pochowany w tej?e ?wi?tyni
[2]
.
Sobor w Jełochowie był głown? cerkwi? Rosyjskiego Ko?cioła Prawosławnego do 1992, gdy Patriarchat Moskiewski odzyskał
sobor Za?ni?cia Matki Bo?ej
na
moskiewskim Kremlu
[2]
.
W 2008 w soborze został pochowany patriarcha moskiewski i całej Rusi
Aleksy II
[5]
.
W 1988 r., z okazji obchodow tysi?clecia
chrztu Rusi
, z
muzeum moskiewskiego Kremla
do soboru Objawienia Pa?skiego zostały przeniesione
relikwie
[3]
:
Od 1947 w soborze znajduj? si? relikwie ?w.
metropolity moskiewskiego Aleksego
[2]
.
Ikonostas
Sobor reprezentuje typ krzy?owo-kopułowy i jest wzniesiony w stylu
empire
[3]
. Budowla posiada pi?? kopuł, z najwi?ksz? centraln? i czterema bocznymi na cylindrycznych
b?bnach
. Od połnocy, południa i zachodu do głownej bryły budynku przylegaj?
ryzality
,
pomieszczenie ołtarzowe
zlokalizowane zostało po stronie wschodniej. Okna w obiekcie s? połkoliste, wej?cie do soboru zdobi
portyk
z masywnymi
pilastrami
[3]
. Ł?czna powierzchnia cerkwi wynosi 1164 metry kwadratowe, wysoko?? ? 56 m. Budynek przeznaczony jest dla jednoczesnego udziału w nabo?e?stwie trzech tysi?cy osob
[3]
.
Pierwotnie w soborze znajdował si?
ikonostas
o ł?cznej wysoko?ci 18 m. Wspołcze?nie wyposa?enie obiektu stanowi? zarowno przedmioty znajduj?ce si? w nim od czasow budowy, jak i przeniesione z innych moskiewskich ?wi?ty? zniszczonych przez władze radzieckie. W ten sposob do cerkwi trafiła uwa?ana za cudown? kopia
Kaza?skiej Ikony Matki Bo?ej
[3]
. Na dzwonnicy soboru znajduje si? 17
dzwonow
[3]
.