한국   대만   중국   일본 
Sianki (Polska) ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Sianki (Polska)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sianki
wie?
Ilustracja
Nagrobki Stroi?skich i kaplica cmentarna w Siankach
Pa?stwo

  Polska

Wojewodztwo

  podkarpackie

Powiat

bieszczadzki

Gmina

Lutowiska

Sołectwo

Stuposiany [2]

Liczba ludno?ci  

0

Kod pocztowy

38-713 [3]

Tablice rejestracyjne

RBI

SIMC

0991077

Poło?enie na mapie gminy Lutowiska
Mapa konturowa gminy Lutowiska, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Sianki”
Poło?enie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko dolnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Sianki”
Poło?enie na mapie wojewodztwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko dolnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Sianki”
Poło?enie na mapie powiatu bieszczadzkiego
Mapa konturowa powiatu bieszczadzkiego, blisko dolnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Sianki”
Ziemia49°01′31″N   22°52′42″E / 49,025278   22,878333 [1]

Sianki ( ukr.   Сянки , w latach 1977?1981 Sanniki ) ? opuszczona miejscowo?? poło?ona przy granicy polsko-ukrai?skiej nad Sanem w wojewodztwie podkarpackim , w powiecie bieszczadzkim , w gminie Lutowiska [4] na obszarze Bieszczadzkiego Parku Narodowego . Obecnie jest to tzw. obr?b geodezyjny , le??cy na terenie Mi?dzynarodowego Rezerwatu Biosfery ?Karpaty Wschodnie”.

Przynale?no?? terytorialna [ edytuj | edytuj kod ]

W wyniku akcji ?Wisła” polska cz??? wsi jest od 1945 roku wyludniona i spalona, natomiast w Siankach (Сянки) po stronie ukrai?skiej znajduj? si? obecnie około 100 domow oraz stacja kolejowa na linii U?horod ? Lwow . Mimo to miejscowo?? figuruje jako wie? w rejestrze TERYT [5] . Podlega sołectwu Stuposiany .

Do 1934 roku odr?bna gmina jednostkowa, a w latach 1934?1945 gromada w zbiorowej gminie Sianki (siedziba), nale??cej do powiatu turcza?skiego w woj. lwowskim (do 1931 woj. stanisławowskie ). Po wojnie w gminie Tarnawa Gorna ; w latach 1945?1951 w obr?bie powiatu leskiego w woj. rzeszowskim , w 1952?1972 powiatu ustrzyckiego , a w 1972?1975 powiatu bieszczadzkiego w tym?e wojewodztwie (1952?1954 i od 1973 w gminie Lutowiska (Szewczenko) ). W latach 1975?1998 miejscowo?? administracyjnie nale?ała do wojewodztwa kro?nie?skiego .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Wie? lokowana na prawie wołoskim w 1560 roku przez rod Kmitow . Wła?cicielami oprocz Piotra Kmity od 1553 r. była Barbara Kmita , w 1580 r. ? rodzina Tarłow . W 1589 r. ? Jadwiga Tarło , a w 1663 r. ? własno?? wspolna Zatwarnickich, Czarnieckich , Grochowskich . Od pocz?tku XVIII w. do 1939 r. ? rodzina Stroi?skich.

Od roku 1905 przez miejscowo?? prowadzi linia kolejowa ł?cz?ca U?horod z Samborem , jest tu dworzec kolejowy. W latach 1772-1918 pod zaborem austriackim, poło?ona w powiecie turcza?skim w austriackiej prowincji Galicja , 14 km od miejscowo?ci Borynia , na granicy w?gierskiej. Graniczyła z wsiami Beniowa , Sokoliki , Tarnawa Wy?na , Tureczki Wy?ne , Butelka Wy?na , Jaworow i U?ok . W roku 1880 wie? liczyła 355 mieszka?cow, oraz 50 domow, zamieszkana była przez Polakow, Rusinow, ?ydow i Niemcow. W Siankach znajdowały si? tak?e ko?cioł i dwie drewniane cerkwie, obydwie pod wezwaniem ?w. Stefana. Parafia katolicka znajdowała si? w Turce , unicka w Beniowej. Według niektorych ?rodeł w ko?cu lat dwudziestych Sianki odwiedził Jozef Piłsudski [6] [7] , jest to jednak informacja podana w oparciu o ustn? relacj? dawnego mieszka?ca Sianek [8] .

Przed II wojn? ?wiatow? wie? była znanym o?rodkiem narciarskim . Działały tu trzy schroniska turystyczne, kilka domow letniskowych, liczne pensjonaty i restauracje. Znajdowały si? tu rownie? skocznia narciarska oraz tor saneczkowy. Na przełomie lat 1933/1935 staraniem Przemyskiego Towarzystwa Narciarzy zostało oddane do u?ytku schronisko w Siankach [9] . W marcu 1936 zostało otwarte nowe schronisko narciarskie (na 150 ło?ek) [10] . Był to obiekt Dowodztwa Okr?gu Korpusu Nr X [11] . W marcu 1936 w Siankach zostały zorganizowane pierwsze narciarskie Mistrzostwa Polski klubow robotniczych [12] . Pod koniec lat trzydziestych Sianki liczyły 1500 mieszka?cow [13] . W okresie mi?dzywojennym stacjonował w miejscowo?ci komisariat Stra?y Granicznej [14] .

Po 17 wrze?nia 1939 roku przez wie? przebiegała granica mi?dzy Niemcami a ZSRR . Po roku 1951 wie? została formalnie podzielona mi?dzy Polsk? a radzieck? Ukrain?.

W polskich Siankach obok fundamentow cerkwi pw. ?w. Stefana zachowały si? do dnia dzisiejszego nagrobki Klary z Kalinowskich (zm. 1867) i Franciszka Stroi?skich (zm. 1893) ? przedwojennych wła?cicieli tych dobr. Miejsce to zwane jest ?Grobem Hrabiny”. W 1993 r. obok zrekonstruowano mury kaplicy cmentarnej. W pobli?u, tu? za Sanem i wspołczesn? granic? polsko-ukrai?sk?, znajdowała si? neogotycka kaplica pw. ?w. Jana b?d?ca kaplic? grobow? ostatnich pokole? rodu Stroi?skich. Jej ruin? ostatecznie zniszczono w latach siedemdziesi?tych XX wieku.

Niedaleko od obecnej granicy Polski i Ukrainy w Siankach ma swoje ?rodło rzeka San . Na samej granicy przy znaku granicznym 224 stoi ukrai?ski obelisk bł?dnie informuj?cy, i? jest to ?rodło Sanu (w rzeczywisto?ci to ?rodło pierwszego lewego dopływu Sanu). Na obelisku znajduj? si? koordynaty punktu b?d?cego rzeczywistym ?rodłem Sanu oddalonym na południowy zachod o ok. 200 m od niego ( 49°00′10″N   22°52′30″E / 49,002778   22,875000 ).

Znane osoby zwi?zane z wsi? [ edytuj | edytuj kod ]

Demografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • 1921 Sianki zamieszkiwało 788 osob (w 117 domach mieszkalnych), w tym:
  • 1938 ? 1476 osob (w 193 domach mieszkalnych)

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. Pa?stwowy Rejestr Nazw Geograficznych ? miejscowo?ci ? format XLSX , Dane z pa?stwowego rejestru nazw geograficznych ? PRNG, Głowny Urz?d Geodezji i Kartografii , 14 stycznia 2024, identyfikator PRNG : 168435
  2. Strona gminy, sołectwa
  3. Stuposiany , [w:] Oficjalny Spis Pocztowych Numerow Adresowych , Poczta Polska S.A. , pa?dziernik 2022, s. 1232 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
  4. Podane wspołrz?dne odnosz? si? wył?cznie do pozostało?ci Sianek po polskiej stronie granicy
  5. Rejestr TERYT
  6. Aleksandra   Markiewicz i inni , Worek Bieszczadzki , 1993 .
  7. Kryci?ski   S. (red.), Bieszczady. Słownik historyczno-krajoznawczy. Cz??? I gmina Lutowiska , 1995 .
  8. Stanisław   Kucharzyk , Na Pogorzu...: Sianki ? gdzie nie bywał Marszałek Piłsudski? [online], Na Pogorzu..., 6 stycznia 2019 [dost?p 2021-01-20] .
  9. Sprawozdanie z działalno?ci władz i organow Polskiego Zwi?zku Narciarskiego za sezony 1933/34 i 1934/35 . Krakow: Polski Zwi?zek Narciarski , 1935, s. 110.
  10. Otwarcie Domu narciarskiego w Siankach . ? Wschod ”, s. 8, Nr 5 z 10 marca 1936.  
  11. Nowe schronisko D. O. K. X w Siankach, powiat Turka . ? Wschod ”, s. 2, Nr 16 z 30 czerwca 1936.  
  12. Sport i Wychowanie Fizyczne . ? Gazeta Lwowska ”, s. 2, Nr 60 z 13 marca 1936.  
  13. Andrzej Wielocha, Przedwojenne Bieszczady, Gorgany i Czarnohora. Najpi?kniejsze fotografie , Warszawa, Wydawnictwo RM 2013, s. 22.
  14. Marek Jabłonowski , Bogusław Polak : Polskie formacje graniczne 1918?1839. Dokumenty organizacyjne, wybor ?rodeł. Tom II . Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszali?skiej, 1999, s. 103. ISBN  83-87424-77-3 .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]