Seweryn Czetwerty?ski

Data i miejsce urodzenia	18 kwietnia 1873 Warszawa , Krolestwo Polskie
Data i miejsce ?mierci	19 czerwca 1945 Edynburg , Wielka Brytania
Wicemarszałek Sejmu ( II RP )
Okres	od 1928 do 1931
Przynale?no?? polityczna	Zwi?zek Ludowo-Narodowy
Poseł I kadencji Sejmu ( II RP )
Okres	od 1922 do 1927
Przynale?no?? polityczna	Zwi?zek Ludowo-Narodowy
Poseł II kadencji Sejmu ( II RP )
Okres	od 1928 do 1930
Przynale?no?? polityczna	Zwi?zek Ludowo-Narodowy
Poseł III kadencji Sejmu ( II RP )
Okres	od 16 listopada 1930 do 10 lipca 1935
Przynale?no?? polityczna	Stronnictwo Narodowe
Multimedia w Wikimedia Commons

Seweryn Franciszek ?wiatopełk-Czetwerty?ski herbu Pogo? Ruska ( 18 kwietnia 1873 w Warszawie , zm. 19 czerwca 1945 w Edynburgu ) ? polski polityk narodowy okresu II RP , wicemarszałek Sejmu , ziemianin, działacz gospodarczy i społeczny, wła?ciciel m.in. Hotelu Europejskiego w Warszawie. Wicemarszałek Sejmu I i II kadencji, poseł na Sejm I, II i III kadencji w II RP z ramienia Zwi?zku Ludowo-Narodowego oraz Stronnictwa Narodowego .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Urodził si? w Warszawie w arystokratycznej rodzinie. Był synem ksi?cia Włodzimierza Ludwika (1837?1918), uczestnika powstania styczniowego, i Marii Wandy z. Uruskich h. Sas .

Uko?czył gimnazjum realne i agronomi? na politechnice w Rydze . W trakcie studiow został przyj?ty do korporacji akademickiej Arkonia ^[1] . Nast?pnie studiował na Uniwersytecie w Bonn .

Wydawca i wspołwła?ciciel ?Gazety Warszawskiej” i ?Reformy”. W 1904 został wiceprezesem warszawskiego Towarzystwa Dobroczynno?ci. Od 1905 był członkiem Ligi Narodowej .

W styczniu 1903 utworzył m.in. wraz z Maurycym Spokornym , Maciejem Mikołajem Radziwiłłem i Michałem Woronieckim Towarzystwo Akcyjne Tramwajow Miejskich w Warszawie, ktore w tym samym roku uzyskało koncesj? na budow? i eksploatacj? sieci tramwajow elektrycznych w tym mie?cie. Inwestycj? realizował niemiecki koncern ?Siemens i Halske”. Pierwsz? lini? otwarto 26 III 1908 roku.

W 1906 wybrano go posłem do rosyjskiej Dumy . W latach 1907?1917 prezes Centralnego Towarzystwa Rolniczego , prezes Warszawskiego Towarzystwa Cyklistow ^[2] , a od 1914 tak?e pierwszy prezes Centralnego Komitetu Obywatelskiego (do 1915).

Po wybuchu I wojny ?wiatowej, od 1915 był pełnomocnikiem Centralnego Komitetu Obywatelskiego w Rosji, wyst?pował za autonomi? Krolestwa Polskiego w ramach Imperium Rosyjskiego, po?niej bronił idei całkowitej niepodległo?ci Polski.

Po załamaniu si? frontu rosyjskiego w 1915 bezskutecznie protestował przeciwko stosowanej przez Rosjan w Krolestwie Polskim taktyce ?spalonej ziemi” . Przebywaj?c w Petersburgu brał udział w pertraktacjach prowadzonych z wojskowymi władzami rosyjskimi na temat formowania armii polskiej w Rosji. Członek Rady Polskiej Zjednoczenia Mi?dzypartyjnego ^[3] . W 1918 został aresztowany przez bolszewikow i przebywał w wi?zieniu w Homlu .

Od 1918 w Zwi?zku Ziemian. Był członkiem Komitetu Narodowego Polskiego (1914?1917) ^[4] .

W mi?dzywojennej Polsce był wła?cicielem maj?tku Suchowola licz?cym 81.000 ha i fabryki wodek, prowadził Hotel Europejski w Warszawie , był wła?cicielem Dynasow . Zasiadał rownie? w Sejmie II RP, kolejno w kadencjach: I (1922?1927), II (1928?1930) i III (1930?1935). Od marca 1928 do pa?dziernika 1931 był wicemarszałkiem Sejmu ^[5] . Publikował m.in. w ?Gazecie Rolniczej”, ?Gazecie Warszawskiej” i ?Przegl?dzie Narodowym”.

Po agresji III Rzeszy i ZSRR na Polsk? we wrze?niu 1939 przeniosł si? na stałe do Suchowoli, gdzie 20 marca 1941 został aresztowany przez Gestapo . Wi?ziony na zamku w Lublinie , od 7 kwietnia 1941 w Auschwitz , od 8 kwietnia 1944 w Buchenwaldzie , gdzie 11 kwietnia 1945 został wyzwolony przez wojska ameryka?skie. Nast?pnie wyjechał do Wielkiej Brytanii. Tutaj, z powodu wycie?czenia spowodowanego warunkami obozowymi, dwa miesi?ce po?niej zmarł w Edynburgu , w szpitalu polskim im. I. Paderewskiego.

Pochowany został na tamtejszym cmentarzu Mount Vernon. Jego symboliczny grob znajduje si? na cmentarzu Pow?zkowskim w Warszawie (pod murem II-grob 18/19) ^[6] .

Rodzina [ edytuj | edytuj kod ]

Od 1898 ?onaty z Zofi? z hr. Przezdzieckich (1879?1949), cork? Gustawa, wspołzało?yciela i prezesa Warszawskiego Pogotowia Ratunkowego. Mieli siedmioro dzieci: Włodzimierz (1907-1965), Stefan (1910-), Maria (1899-1991), Barbara (1900-1970, ?ona Remigiusza Adama Grocholskiego , ppłk. WP i AK, w czasie II wojny ?wiatowej komendanta " Wachlarza "), Anna z m??a Potocka (1902-1987), El?bieta z m??a Plater-Zyberk (1905-1971) i Krystyna (1918-1994, ps. Czet, ?ołnierz 1. pułku szwole?erow AK, uczestniczka powstania warszawskiego).

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia, linki [ edytuj | edytuj kod ]

• Czetwerty?ski Seweryn w: Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej (redakcja naukowa Jacek M. Majchrowski przy wspołpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana ), Warszawa 1994, wyd. BGW, ISBN  83-7066-569-1 s. 258, biogram opracował Czesław Brzoza
• Czetwerty?ski-?wiatopełk ksi??? Seweryn Franciszek 1873-1945 - biogram w bazie Sejmu RP
• Publikacje Seweryna Czetwerty?skiego w serwisie Polona.pl