Tre?? tego artykułu mo?e nie by? zgodna z zasadami neutralnego punktu widzenia , poniewa? nale?y opisa? poj?cie sekty w innych religiach ni? chrze?cija?stwo. Dokładniejsze informacje o tym, co nale?y poprawi?, by? mo?e znajduj? si? w dyskusji tego artykułu . Po wyeliminowaniu niedoskonało?ci nale?y usun?? szablon {{Dopracowa?}} z tego artykułu.

Ten artykuł dotyczy grupy religijnej. Zobacz te?: inne znaczenia tego słowa .

Sekta (od łac. secta ? kierunek, droga, post?powanie, zasady, stronnictwo, nauka, od sequi ? i?? za kim?, post?powa?, towarzyszy? lub łac. seco , secare ? odcina?, odr?bywa?, odcina? si? od czego?) ? pierwotnie grupa społeczna powstała na skutek rozłamu ( schizmy ) w?rod wyznawcow jakiej? ideologii lub grupa kultowa powołana po do?wiadczeniu religijnym jej zało?yciela ^[1] . Jeden z trzech typow organizacji religijnej (obok ko?cioła i denominacji religijnej ) ^[2] . Wspołcze?nie termin sekta ma pejoratywne konotacje w j?zyku potocznym. Dlatego socjologowie religii wypracowali rownoznaczne, a neutralne okre?lenie nowy ruch religijny . Ustawodawstwo polskie posługuje si? natomiast poj?ciem zwi?zek wyznaniowy , poj?cie sekta w nim nie wyst?puje.

Sekty w badaniach socjologii [ edytuj | edytuj kod ]

Historia bada? nad sektami [ edytuj | edytuj kod ]

Pierwszymi socjologami , ktorzy zdefiniowali sekty w opozycji do Ko?cioła, byli niemiecki religioznawca Max Weber i protestancki teolog Ernst Troeltsch . Weber uwa?ał, i? Ko?cioł uznaje si? za dysponenta i ?administratora wiecznych darow zbawczych”, natomiast sekta jest wspolnot? rezygnuj?c? z uniwersalizmu i dobrowolnym stowarzyszeniem osob religijnie kwalifikowanych. Jego zdaniem, sekta bardziej ceni sobie uzale?nienie emocjonalne ni? intelektualne. Z kolei Troeltsch uwa?ał, i? sekta kontestuje , w przeciwie?stwie do Ko?cioła, okre?lony porz?dek społeczny i realizuje własne ideały religijne i etyczne , a drog? do doskonalenia si? nie s? sakramenty , ale osobiste do?wiadczenia ^[3] . Troeltsch stwierdza ponadto, ?e sekty to odro?niaj?ce si? od oficjalnego Ko?cioła grupy, ktore zachowuj? okre?lone elementy idei chrze?cija?skiej, kultywuj? je w oderwaniu od innych, czyni?c to jednak w taki sposob, ?e w konsekwencji przeciwstawiaj? si? doktrynie Ko?cioła i wyłamuj? si? ze wspolnoty, ktor? on stanowi ^[4] . W sekcie maj? miejsce ?ywe do?wiadczenia religijne, ktore s? tłumione w ko?ciele. Max Weber wskazywał, ?e ko?cioł posiada struktur? zbiurokratyzowan?, podczas gdy sekta ? charyzmatyczn?. W ko?ciele władza opiera si? na powadze urz?du, natomiast w sekcie na osobowo?ci i personalnych zdolno?ciach przywodcy ^[5] .

Charakterystyka socjologiczna poj?cia ?sekta” [ edytuj | edytuj kod ]

Zdaniem socjolog Eileen Barker  (inne j?zyki) , sekty odro?nia od Ko?cioła to, i? hierarchia ko?cielna jest wynikiem długiego procesu instytucjonalizacji , gdy w sektach wytwarza si? ona dzi?ki silnej charyzmie przywodcy sekty, cz?sto zało?yciela. Najcz??ciej struktura hierarchiczna w sektach jest płaska, ze wzgl?du na stosunkowo mał? liczebno?? członkow ^[6] . Barker twierdzi ponadto, i? sekty odrzucaj? zasady moralne społecze?stwa, w ktorym si? ukształtowały, podczas gdy Ko?cioł adaptuje je do własnych zasad. Dodatkowo w sektach krytykowana jest hierarchia ko?cielna, podobnie jak bogactwo, ktoremu przeciwstawia ascetyczny styl bycia. Zdaniem Barker asceza i wyzbycie si? bogactwa jest jedn? z najcz?stszych zasad, ktore musz? by? zaakceptowane przez członkow sekty ^[7] .

Socjolog G.M. Vernon zaakcentował opozycyjno?? sekt, rygoryzm i fundamentalizm , jako cechy charakterystyczne, oraz odrzucanie ka?dej obcej doktryny religijnej jako z zało?enia bł?dnej. Inni socjologowie R.E. Park i E.W. Burges stwierdzili, i? sekty s? organizacjami religijnymi b?d?cymi w stanie permanentnej ?wojny ze ?wiatem” i istniej?cym porz?dkiem moralnym . M. Yinger wyro?nia tak?e sekty o agresywnym nastawieniu do otoczenia, ktore np. odmawiaj? obowi?zku słu?by wojskowej, składania przysi?gi, płacenia podatkow, uczestnictwa w wyborach czy obowi?zku posyłania dzieci do szkoły ^[3] .

Poj?cie ?nowe ruchy religijne” [ edytuj | edytuj kod ]

  Osobny artykuł: Nowe ruchy religijne .

Wspołczesna socjologia nie okre?liła jednoznacznych kryteriow klasyfikacji sekt. Obecnie, z powodu potocznego pejoratywnego znaczenia tego terminu (głownie na skutek działalno?ci sekt destrukcyjnych i terrorystycznych), bardzo rzadko jest ono u?ywane w znaczeniu etymologicznym . W celu uwolnienia np. nowo powstaj?cych grup religijnych (pozostaj?cych poza tradycyjnymi i wspołcze?nie dominuj?cymi wyznaniami) od tego warto?ciuj?cego negatywnie sformułowania, socjologia stworzyła m.in. poj?cie ?nowe ruchy religijne”. Od połowy lat 80. XX wieku, odk?d aktywno?? takich grup znacznie wzrosła, wokoł ich nazewnictwa tocz? si? jednak intensywne dyskusje i spory. Charakterystyczne s? dwa skrajne stanowiska. Pierwszy, tradycyjny pogl?d, wychodzi z zało?enia, i? na gruncie socjologii powinno si? nadal stosowa? okre?lenia ?sekta” i ?kult” w stosunku do powstaj?cych grup religijnych o stosunkowo krotkiej historii. Drugi pogl?d konsekwentnie upowszechnia w ich miejsce okre?lenie ?nowy ruch religijny” (np. profesor socjologii Eileen Barker ) ^{[ potrzebny przypis ]} . Nie wyczerpuje to jednak zagadnienia, np. w stosunku do mniejszo?ciowych grup wyznaniowych czerpi?cych cho?by z tradycji wierze? etnicznych (wobec ktorych termin ?nowe ruchy wyznaniowe” jest nieadekwatny), ktore cz?sto rownie? klasyfikowane s? jako sekty.

Sekty w badaniach psychologii [ edytuj | edytuj kod ]

Psychologowie w licznych publikacjach dotycz?cych działalno?ci wybranych sekt (okre?lanych zamiennie takimi okre?leniami jak ?nowe ruchy religijne”, ?ruchy parareligijne”, ?sekty”, ?ruchy kultowe”, ?kulty”) ostrzegaj?, i? efektem nieprzemy?lanego uczestnictwa w ich działalno?ci, zamiast rozwoju ? mo?e si? sta? destrukcja osobowo?ci, przejawiaj?ca si? w zniszczeniu dotychczasowych cech osoby, jej funkcji w rodzinie i społecze?stwie ^[8] . Oznakami destrukcji osoby uczestnicz?cej w takiej działalno?ci mo?e by? gwałtowna zmiana wyznawanych przez dan? osob? warto?ci, obni?enie potencjału i elastyczno?ci umysłowej oraz zachowanie przejawiaj?ce si? posługiwaniem si? ustalonymi stereotypami reakcji psychicznych ^[8] .

Sekty niewyznaniowe [ edytuj | edytuj kod ]

Niekiedy mianem sekty okre?la si? tak?e grupy nie b?d?ce wyznaniami w sensie religioznawczym . Mowi si? o sektach ekonomicznych, politycznych czy terapeutycznych. Grupy tego rodzaju nazywane mog? by? sektami, je?eli cechuj? si? ekskluzywizmem podobnym do panuj?cego w sektach religijnych. Podobne mog? by? te? metody werbowania, utajniania cz??ci informacji o sobie itp. Papie? Leon XIII za sekt? uznał masoneri? ^[9] . Natomiast Dominika?skie O?rodki Informacji o Nowych Ruchach Religijnych i Sektach wskazuj?, i? cz?sto zdarza si?, ?e za sekty ekonomiczne uwa?ane s? organizacje biznesowe (grupy przedsi?biorcow) np. niektorzy dystrybutorzy Amway ^[10] .

Kontrowersje wokoł stosowania terminu sekta [ edytuj | edytuj kod ]

Sekta według przeciwnikow stosowania tego terminu jest elementem pseudonauki , nieuznawanym przez niektorych religioznawcow . Według nich ka?da grupa wyznaniowa i religijna mo?e by? nazwana sekt? ? z powodu braku jedynego punktu odniesienia (wzgl?dno??). Termin u?ywany mi?dzy innymi przez chrze?cijan ^[11] w odniesieniu do mniejszo?ci wyznaniowych, ktore oddzieliły si? od macierzystej organizacji wyznaniowej, i ktore z uwagi na stosowane przez nie metody uwa?aj? za niebezpieczne. Sekta dawniej oznaczała grup? wyznawcow, ktorych pogl?dy religijne były przez tradycyjne Ko?cioły uznane za niezgodne z oficjaln?, dominuj?c? doktryn? .

Zwi?zki wyznaniowe, czy wspolnoty religijne, nie stosuj? okre?lenia sekta . Według Joachima Wacha ka?de wyznanie religijne w pocz?tkowym okresie rozwoju miało charakter sekty. W trakcie instytucjonalizowania si? religii wszelkie formy sprzeciwu wobec działa? podejmowanych przez Ko?cioł mog? mie? form? ruchu w postaci sekt, b?d? te? przybieraj? formy zakonow , je?eli s? akceptowane przez ko?cioł ^{[ potrzebny przypis ]} .

Recepcja sekt w chrze?cija?stwie [ edytuj | edytuj kod ]

Termin sekta w uj?ciu teologicznym dotyczy grupy wyznaniowej, ktora oddzieliła si? od macierzystej organizacji ko?cielnej dla zaznaczenia swojej odr?bno?ci w kwestiach doktryny, liturgii i organizacji wspolnoty religijnej, tworz?c now? wspolnot? wyznaniow?, wysoce ekskluzywn? ^[12] . Najcz??ciej w?rod wyznawcow tradycyjnego ko?cioła termin ?sekta” ma znaczenie pejoratywne, cho? wspołczesna teologia na okre?lenie ?odłamu” lub ?oderwania” nie u?ywa słowa ?sekta”, lecz ?schizma”.

Ko?cioł katolicki [ edytuj | edytuj kod ]

Genez? wspołczesnego znaczenia poj?cia sekta Ko?cioł katolicki wywodzi od nauk apostoła Pawła , ktory u?ywał greckiego terminu αιρεσι? ( szkoła, partia, kierunek ). Jego zdaniem ten, kto przył?czał si? do jakiegokolwiek αιρεσι? , odł?czał si? od Ciała Chrystusowego (Ko?cioła) ^[13] .

Zdaniem apologetow Ko?cioła katolickiego powstałe na bazie chrze?cija?stwa sekty charakteryzuj? si? nast?puj?cymi cechami ^[4] :

• odrzucanie ekumenicznego dialogu
• uzupełnianie Biblii o ro?ne dodatkowe objawienia lub te? interpretacja cało?ci Biblii na podstawie jakiej? jej cz??ci
• redukowanie mo?liwo?ci zbawienia wył?cznie do członkow danej sekty
• brak ci?gło?ci w historii chrze?cija?stwa
• odrzucanie wiary w Trojc? ?wi?t? i w Jezusa Chrystusa jako Zbawiciela
• orientacja eschatologiczna , znamionuj?ca prawie wszystkie sekty

W oficjalnych dokumentach Ko?cioła Stolica Apostolska w wydanym w 1986 roku raporcie ? Sekty albo nowe ruchy religijne. Wyzwania duszpasterskie ” dystansuje si? od zwykłego zwalczania sekt, nakazuj?c dialog z nowymi ruchami religijnymi w duchu tolerancji i szacunku dla osoby ludzkiej. Dokument jednocze?nie stwierdza, i? dialog ten mo?e by? utrudniony, gdy? zachowania i metody niektorych sekt mog? wywiera? destrukcyjny wpływ na osobowo?ci, przyczynia? si? do dezintegracji rodzin i społeczno?ci, za? ich doktryny cz?sto bywaj? bardzo odległe od nauczania Chrystusa i Ko?cioła ^[14] .

W Kodeksie Prawa Kanonicznego (Kan. 751 ^[15] ) ko?cioła katolickiego funkcjonuje terminologia, ktora jest u?ywana w odniesieniu do zagadnienia odst?pstwa od jego doktryn i dogmatow:

• herezja ? to uporczywe, mimo przyj?cia chrztu , zaprzeczanie jakiej? prawdzie wiary lub pow?tpiewanie w ni?,
• apostazja ? całkowite porzucenie Ko?cioła Katolickiego,
• schizma ? odmowa uznania zwierzchnictwa Biskupa Rzymskiego lub utrzymywania wspolnoty z członkami Ko?cioła, uznaj?cymi to zwierzchnictwo.

Ko?cioł prawosławny [ edytuj | edytuj kod ]

W ko?ciele prawosławnym wyodr?bniono cztery podstawowe nurty religijne o charakterze heterodoksyjnym :

• pierwszy obejmuje nurty historyczne: judaizantow (XV wiek), subotnikow, subotnikow- talmudystow , subotnikow- karaimitow i strzygolnikow (XIV wiek) ? powstały one przed utworzeniem odłamu staroobrz?dowcow ;
• drugim s? staroobrz?dowcy ;
• trzeci stanowi? sekty typowo racjonalistyczne . Głowne sekty tego nurtu to duchoborcy , sekta zało?ona w XVIII wieku w Rosji . Odłamem duchoborcow s? mołokanie (nazwa pochodzi od u?ywania mleka w okresie postu ). Na gruncie poł?czenia zwyczajow typowo prawosławnych i protestanckich powstała tak?e sekta sztunda (XIX wiek). Typowo racjonalistyczn? sekt? prawosławn? był kierunek religijny zwany tołstoizmem , stworzony przez rosyjskiego pisarza Lwa Tołstoja , ktory na potrzeby nowego ugrupowania napisał własn? ewangeli? ;
• czwarty nurt wyłonił sekty mistyczne , byli to przede wszystkim chły?ci (XVII-XIX wiek), ktorych doktryna została pot?piona w 1734 przez synod prawosławny i wykl?ta w 1910. Odłamami chłystow stały si? sekty nowochłystow i joanitow (XIX wiek), a tak?e sekta prawosławna skopcow (XIX wiek).

Wspołcze?nie działalno?? niektorych sekt, wywodz?cych si? z prawosławia, budzi sprzeciw cerkwi prawosławnej . 18 czerwca 1993 ?wi?ty Synod Rosyjskiego Ko?cioła Prawosławnego wykl?ł członkow sekty Białe Bractwo (zało?onej w 1990 w Kijowie ), prowadz?cej działalno?? w Rosji i na Ukrainie , z powodu głoszenia fałszywych proroctw o ko?cu ?wiata, poni?ania godno?ci osoby ludzkiej oraz napa?ci na cerkwie ^[16] .

Protestantyzm [ edytuj | edytuj kod ]

Protestanccy komentatorzy na ogoł zauwa?aj?, ?e słowo greckie hairesis , przetłumaczone w Biblii wyrazem ?sekta”, wyst?puje w Dziejach Apostolskich sze?? razy, z czego w trzech miejscach w znaczeniu sekty (Dz 15,5; 24,5; 28,22) ^[17] , a tak?e w Li?cie do Galacjan (5,20) ^[18] , w Drugim Li?cie Piotra (2,1) ^[19] , oraz w Pierwszym Li?cie do Koryntian (11,19) ^[20] , lecz tłumaczone jest w tych tekstach jako ?stronnictwo”. W polskich tłumaczeniach wyst?puj? tak?e zwroty ?sekta”, ?heretyctwo”, ?herezja”, ?kacerstwo”. W I w. n.e. niechrze?cijanie nazywali na?ladowcow Jezusa Chrystusa ?sekt?” albo ?sekt? nazarejczykow” (Dz 24,5, 14; 28,22 Bw ).

Ernst Troeltsch był zdania, ?e z socjologicznego punktu widzenia istniej? tylko dwa trwałe warianty ko?cielnego ustroju: ko?cioł i sekta. Do wniosku tego doszedł analizuj?c cał? histori? chrze?cija?stwa. Przynale?no?? do sekty wynika ze ?wiadomej decyzji przyst?pienia, sekt? cechuj? bezpo?rednie kontakty jej członkow, droga do doskonalenia w wi?kszym stopniu prowadzi przez osobiste do?wiadczenia ni? sakramenty, silna tendencja do przeciwstawiania si? ?wiatu, wrogi stosunek do pozareligijnych warto?ci kulturowych, ascetyczne podej?cie do wi?kszo?ci atrakcji ?tego ?wiata” ^[21] . Ten punkt widzenia jest charakterystyczny dla niemieckiego protestantyzmu.

Zdaniem protestanckich religiologow i socjologow, zwłaszcza anglosaskich, sekt? znamionuje antypatriotyczna postawa, wrogi stosunek do pa?stwa, zabrania składania przysi?gi, udziału w wyborach, słu?by wojskowej itp. Niebuhr , protestancki teolog i religiolog, moralny autorytet Ameryki, w miejsce tradycyjnego podziału sekta ? ko?cioł, zaproponował trojpodział: sekta, denominacja , ko?cioł. Podział ten bazuje na obserwacji ameryka?skiej rzeczywisto?ci religijnej. W 1929 roku Niebuhr zauwa?ył, ?e ko?cioły ewangelikalne nie spełniaj? ju? dłu?ej kryteriow sekty, jakkolwiek w niektorych punktach nie spełniaj? jeszcze kryteriow ko?cioła. Denominacj? cechuje sformalizowany rytuał, aby pełni? funkcje religijne trzeba mie? przygotowanie zawodowe, tolerancja wobec innych wyzna? i ch?? wspołpracy z nimi, przestaje przypisywa? sobie jedynozbawczo??, popiera patriotyzm. Sekta natomiast zawsze zachowuje agresywny charakter ^[22] . Zdaniem Bryana Ronalda Wilsona sekta staje si? denominacj? w chwili odrzucenia wrogiej postawy wzgl?dem instytucji pa?stwa. Zazwyczaj dzieje si? to w drugiej generacji, jednak nie zawsze ^[23] .

?wiadkowie Jehowy [ edytuj | edytuj kod ]

?wiadkowie Jehowy uwa?aj?, ?e słowo sekta ( gr hairesis ) odnosi si? do ?grupy trzymaj?cych si? jakiej? nauki lub pod??aj?cych za jakim? przywodc? i maj?cych własne wierzenia” (?sekta” lub ?stronnictwo”; ?odst?pczy ruch religijny (…) oderwany od ju? istniej?cej religii”) ^{[24] [25] [26] [27]} .

Recepcja sekt w Polsce [ edytuj | edytuj kod ]

Sekt?, według encyklopedystow z PWN , charakteryzuje zespoł wybranych cech, ktore cz?sto uznawane s? za negatywne przez oficjalne instytucje pa?stwowe lub religijne, m.in. autorytarne sprawowanie władzy przez przywodc? sekty, traktowanie członkow sekty w sposob instrumentalny przez jej kierownictwo, ł?czenie celow politycznych i ekonomicznych (czerpanie korzy?ci materialnych z działalno?ci sekty przez wybrane osoby lub grupy osob) z celami religijnymi lub parareligijnymi, brak samokrytycyzmu, d??enie do uniezale?nienia si? od uznawanych przez społecze?stwo czynnikow kontroli (np. rodzina lub media) ^[11] .

Sekty w uj?ciu prawa polskiego [ edytuj | edytuj kod ]

  Osobny artykuł: Ko?cioły i inne zwi?zki wyznaniowe w Polsce .

W polskim prawodawstwie poj?cie sekty nie istnieje ^[8] . Ustawodawca polski w ?adnym z obowi?zuj?cych aktow prawnych nie u?ył tego terminu wykładni autentycznej ^[8] . Poj?cie to, z uwagi na brak wyst?powania w przepisach prawa, nie jest w polskim j?zyku prawniczym stosowane w odniesieniu do ?adnej z religii ? obowi?zuj?ce w Polsce prawo ka?demu gwarantuje wolno?? wyznania, głoszenia i sprawowania kultu religijnego (bez ro?nicy czy wyznanie jest formalnie zarejestrowane czy te? nie), szczegolnie je?li chodzi o swobod? odbywania praktyk religijnych. Z tego wzgl?du w polskim prawodawstwie podobnie nie s? u?ywane poj?cia wyznania legalnego i wyznania nielegalnego (wolno?? wyznania gwarantuje Ustawa o gwarancjach wolno?ci sumienia i wyznania z 17.05.1989 r. ^[28] ). Ustawa stwierdza jednocze?nie, i? działalno?? zwi?zkow wyznaniowych nie mo?e narusza? przepisow chroni?cych bezpiecze?stwo publiczne, porz?dek, zdrowie lub moralno?? publiczn?, władz? rodzicielsk? albo podstawowe prawa i wolno?ci innych osob ^[29] . W przypadku naruszenia tych norm odpowiednie słu?by pa?stwowe, w szczegolno?ci policja , podejmuj? stosowne działania na ogolnych zasadach ^[29] . Działania władz polskich wobec nowych ruchow religijnych były dotychczas w pełni spojne z rekomendacj? Rady Europy z dnia 22 czerwca 1999 na temat nielegalnej działalno?ci sekt ^[29] .

Zmiany w ustawie o gwarancjach wolno?ci sumienia i wyznania z 17 maja 1989 wprowadzone w 1997 i maj?ce ograniczy? patologie wyst?puj?ce w tych zwi?zkach wyznaniowych, ktore wykorzystywały luki w prawie, doprowadziły do zmiany niektorych jego przepisow ^[30] :

• Do zarejestrowania nowego zwi?zku wyznaniowego niezb?dne jest minimum 100 osob (poprzednio wymagano 15 osob), a ich podpisy musz? by? po?wiadczone notarialnie . Konieczne jest podanie wi?cej informacji o grupie (np. opisanie dotychczasowych form ?ycia religijnego i metody działania oraz poda? dokładne adresy i numery dokumentow to?samo?ci zało?ycieli).
• Przedłu?enie czasu, w jakim Minister Spraw Wewn?trznych i Administracji musi rozpatrzy? wniosek o zarejestrowanie, do jednego miesi?ca. W tym okresie minister mo?e za??da? wyja?nie? odnosz?cych si? do tre?ci wniosku lub zwroci? si? do odpowiednich organow pa?stwowych (policja) o sprawdzenie prawdziwo?ci podawanych informacji.
• MSWiA lub prokurator mog? zwroci? si? do S?du Okr?gowego o weryfikacj?, czy działalno?? danego zwi?zku wyznaniowego jest zgodna z polskim prawem. Dotyczy to tak?e zwi?zkow ju? zarejestrowanych. Negatywna decyzja s?du oznacza wykre?lenie z rejestru.
• Do punktu stwierdzaj?cego, ?e działalno?? zwi?zku wyznaniowego nie mo?e narusza? bezpiecze?stwa publicznego, praw i wolno?ci innych osob oraz moralno?ci publicznej, dodano tak?e zapis, ?e nie mo?e narusza? władzy rodzicielskiej (przepis ten wywołał zarzuty w?rod krytykow, i? jest w istocie ?antysektowy” ^[30] ).
• Za wypełnianie funkcji religijnych nie uznaje si? oddziaływania poprzez badania i eksperymenty psychologiczne .
• Restrykcje w postaci braku zwolnienia od cła wyrobow akcyzowych i samochodow, ktore zarejestrowane zwi?zki wyznaniowe mogły sprowadza? bez opłat celnych.

Społeczny odbior sekt [ edytuj | edytuj kod ]

Według bada? opinii publicznej, przeprowadzonych przez OBOP ^{[31] [32]} w 1999, Polacy negatywnie wypowiadali si? o nowych ruchach religijnych, gdy u?yto słowa ?sekta”. Ponad połowa Polakow uwa?ała, i? ?sekty” mog? stanowi? zagro?enie dla bezpiecze?stwa pa?stwa, pogl?d ten wyra?ało 60% respondentow. 83% społecze?stwa opowiadało si? za zakazem działalno?ci ?sekt”, ktore łami? prawo, 64% było za zakazem działalno?ci wszelkich ?sekt”, 76% badanych obawiało si?, ?e wyznawcy ?sekt” mog? spowodowa? w Polsce co? złego. Jednocze?nie wi?kszo?? społecze?stwa wykazywało tolerancj? religijn? ? 92% badanych uwa?ało, i? ka?dy powinien wyznawa? tak? religi? jak? chce, 78% uwa?ało, i? ?ka?da religia prowadzi do Boga, tylko ro?nymi drogami”, a 22% uwa?ało, i? w kraju powinni by? jedynie katolicy ^[31] . Zdecydowana wi?kszo?? badanych uwa?ała wowczas ? z sugerowanych grup ? za ?sekty” ugrupowania satanistyczne , pogl?d ten wyra?ało 94% badanych. 28% uznawało za ?sekt?” Mi?dzynarodowe Towarzystwo ?wiadomo?ci Kryszny , a 19% było zdania, i? za ?sekt?” nale?y uwa?a? ?wiadkow Jehowy . Kolejne 8% za ?sekt?” uwa?ało zielono?wi?tkowcow , 5% mariawitow , 4% buddystow i 2% luteran . 1% respondentow wyra?ało pogl?d, i? do ?sekt” nale?? wyznawcy judaizmu i muzułmanie , albo ?adna grupa wyznaniowa ^[31] .

W 1999 roku za najcz?stsz? przyczyn? wst?powania do ?sekt” Polacy uwa?ali działalno?? przywodcow tych ugrupowa? religijnych, wykorzystuj?cych ludzkie słabo?ci do manipulowania i podporz?dkowania sobie innych ? opini? t? wyra?ało wowczas 90% społecze?stwa. Ponad 80% badanych było zdania, ?e motywem wst?powania do ?sekt” bywa te? ch?? doznania nowych wra?e? i przygod. W?rod innych przyczyn wymieniano rownie? cz?sto deprywacja psychiczna potencjalnych członkow ?sekt” ? wi?kszo?? respondentow twierdziło bowiem, ?e członkami ?sekt” zostaj? osoby słabe, zagubione, poszukuj?ce zewn?trznego oparcia (82% badanych) oraz osoby poszukuj?ce sensu ?ycia, ktorego nie mogły odnale?? w tradycyjnych Ko?ciołach (73% badanych) ^[31] .

Innymi motywami wst?powania do ?sekt” jest, według badania OBOP z 1999 roku, potrzeba afiliacji i wi?zi z grup? ? członkami ?sekt” zostaj? osoby poszukuj?ce wspolnoty osob podobnie my?l?cych (77% respondentow) oraz osoby maj?ce w ?sektach” przyjacioł i znajomych (79% respondentow). Według badanych istotnymi przyczynami wst?powania do ?sekt” jest tak?e brak ciepła i zainteresowania w domu rodzinnym (69% respondentow) lub rygorystyczne ?rodowisko w ktorym jednostka dorastała ? według badania OBOP członkami ?sekt” zostaj? osoby nadmiernie kontrolowane przez rodzicow (46% badanych). 41% uwa?ało, i? członkami ?sekt” zostaj? osoby za spraw? szatana ^[31] .

W przypadku wst?pienia do ?sekty”, osoby bliskiej lub dorosłych podopiecznych, wi?kszo?? badanych (rodzice lub opiekunowie tych osob) deklarowało, i? sami staraliby wydosta? dan? osob? z ?sekty” (62% badanych). 47% szukałaby w tym celu pomocy u specjalistow np. psychologa , 31% interweniowałaby na policji , a 26% szukałaby pomocy w Ko?ciele ^[31] .

Raport o niektorych zjawiskach zwi?zanych z działalno?ci? sekt [ edytuj | edytuj kod ]

Według raportu Ministerstwa Spraw Wewn?trznych i Administracji RP : Raport o niektorych zjawiskach zwi?zanych z działalno?ci? sekt w Polsce z 2000 roku za sekt? destrukcyjn? uzna? mo?na ka?d? grup?, ktora posiadaj?c silnie rozwini?t? struktur? władzy, jednocze?nie charakteryzuje si? znaczn? rozbie?no?ci? celow deklarowanych i realizowanych oraz ukrywaniem norm w sposob istotny reguluj?cych ?ycie członkow; ktora narusza podstawowe prawa człowieka i zasady wspoł?ycia społecznego, a jej wpływ na członkow, sympatykow, rodziny i społecze?stwo ma charakter destrukcyjny ^[8] . W raporcie MSWiA wymienione jest podobne stanowisko Podkomisji Nadzwyczajnej ds. Grup Psychomanipulacyjnych Komisji Rodziny Sejmu RP , ktora podaje nast?puj?cy opis sekty destrukcyjnej:

zbior ludzi o charakterze totalitarnym , naruszaj?cy podstawowe prawa człowieka lub zasady wspoł?ycia społecznego, ktora poprzez stosowanie technik psychologicznych i socjologicznych, wykorzystanie fizyczne, psychiczne lub materialne powoduje uzale?nienie osoby od tej grupy lub jej przywodcy, a jej wpływ na jednostk?, rodzin? lub społecze?stwo ma charakter destrukcyjny .

W wy?ej wymienionym raporcie, mimo braku okre?lenia definicji sekty w prawodawstwie polskim, podj?to tak?e prob? stworzenia definicji sekty kryminogennej ^[8] , ktor? okre?lono nast?puj?co:

zespoł ludzi powi?zanych ze sob? wspolnym, z reguły uformowanym przez nich ?wiatopogl?dem oraz stałymi b?d? okresowymi formami kultowymi , pseudo kultowymi oraz organizacyjnymi, za? cele działania tego zespołu b?d? formy realizacji wynikaj?ce z ich ?wiatopogl?du, zachowa? kultowych lub pseudo kultowych, nie s? uznane przez pa?stwo oraz s? sprzeczne z prawem lub z zasadami wspoł?ycia społecznego ^[8] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Eileen Barker: Nowe ruchy religijne . Wyd. 2, popr. i uzup. Krakow: Zakład Wydawniczy Nomos, 2012. ISBN  978-83-7688-108-9 . OCLC 827743316 .
• Piotr Chrzczonowicz: Sekty destrukcyjne . Toru?: 2013. ISBN  978-83-7285-726-2 .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

• Relacje pa?stwa z Ko?ciołami ? przydatne informacje, dokumenty i akty prawne
• Raport o niektorych zjawiskach zwi?zanych z działalno?ci? sekt w Polsce . msw.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-05)]. Warszawa: Mi?dzyresortowy Zespoł do Spraw Nowych Ruchow Religijnych 2000