Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Budowa scenografii
Scenograf
? autor oprawy plastycznej i architektonicznej do
teatru
,
filmu
,
telewizji
lub na estrad?, ktory ?ci?le wspołpracuje z
re?yserem
. Do zada? scenografa nale?y tak?e okre?lenie innych elementow stanowi?cych
scenografi?
, na przykład
o?wietlenia
, dekoracji,
rekwizytow
, kostiumow.
Zobacz te? kategori?:
Scenografowie
.
Za pierwszego scenografa uchodzi
Agatarchos z Samos
(V w. p.n.e.), malarz okre?lany mianem
skenografos
, ktory tworzył dekoracje do sztuk teatralnych
Ajschylosa
[1]
. W Polsce pionierem scenografii na przełomie XVIII i XIX wieku był
Antoni Smuglewicz
, ktory jako pierwszy tworzył dekoracje i kostiumy do przedstawie? w ?cisłym porozumieniu z re?yserem
Wojciechem Bogusławskim
. Bogusławski wyło?ył zasady wspołpracy scenografa z re?yserem w 1807 roku, podkre?laj?c konieczno?? przygotowywania oprawy plastycznej do konkretnego dzieła na podstawie realiow historycznych, sytuacji scenicznych i nastroju
[1]
.
Do zasady opracowanej przez Bogusławskiego na gruncie teatru polskiego wrocili reformatorzy z pocz?tku XX wieku:
Stanisław Wyspia?ski
,
Leon Schiller
,
Zbigniew
i
Andrzej Pronaszkowie
,
Władysław Daszewski
. Powszechn? praktyk? przy przygotowywaniu przedstawienia stała si? całkowita wspołzale?no?? działa? re?ysera, scenografa i aktora; dekoracje, kostiumy oraz rekwizyty miały zosta? zaprojektowane w my?l charakteru inscenizacji, ktorej styl był motywowany dogł?bn? analiz? dzieła scenicznego
[1]
.
Zawod scenografa przewiduje podobn? wspołprac? mi?dzy re?yserem a scenografem w sztuce filmowej. W dwudziestoleciu mi?dzywojennym szczegoln? renom? w Polsce zdobyli
Jacek Rotmil
i
Stefan Norris
, odpowiedzialni za dekoracje do około 200 filmow realizowanych w Polsce i Niemczech. Po II wojnie ?wiatowej cenieni byli tacy scenografowie, jak
Roman Mann
(tworca scenografii do wielu dzieł
polskiej szkoły filmowej
),
Tadeusz Wybult
(wspołpracownik mi?dzy innymi
Andrzeja Wajdy
przy
Weselu
),
Jerzy Skar?y?ski
(autor kunsztownie wykonanych scenografii do filmow
Wojciecha Jerzego Hasa
),
Tadeusz Kosarewicz
(scenograf
Ziemi obiecanej
Wajdy),
Andrzej Przedworski
(realizator scenografii do filmow przełomu
transformacji ustrojowej
),
Allan Starski
(wspołpracownik mi?dzy innymi
Romana Pola?skiego
i
Stevena Spielberga
),
Andrzej Hali?ski
(scenograf wielu polskich filmow historycznych),
Magdalena Dipont
(wspołpracowniczka na przykład
Krzysztofa Kie?lowskiego
)
[2]
.
