SOV ( ang.   S ubject O bject V erb , dosł. podmiot dopełnienie orzeczenie) ? skrot oznaczaj?cy typ zdania , w ktorym podmiot wyst?puje przed dopełnieniem , a orzeczenie wyst?puje na ko?cu, a tak?e typ j?zyka, w ktorym taki szyk dominuje. Jest to jeden z dwoch najpopularniejszych typow obok SVO , jako szyk podstawowy wyst?puje w 44,78% j?zykow ^[1] .

Przykładowe j?zyki SOV [ edytuj | edytuj kod ]

To m.in.: łacina , japo?ski , korea?ski , turecki , tamilski , tybeta?ski , hindi , farsi ^[2] .

Przykładowe zdanie SOV w j?zyku japo?skim:

• 私はリンゴを食べました。

Watashi ^[rzecz.] wa ^[temat] ringo ^[rzecz.] o ^[dopeł.] tabemashita ^{[hon. czas. przeszły]} .

Watashi wa (podmiot) ringo o (dopełnienie) tabemashita (orzeczenie) .

Ja (podmiot) jabłko (dopełnienie) zjadłem (orzeczenie) .

Zjadłem jabłko.

W tym zdaniu, 私 (watashi) jest podmiotem (dokładniej, tematem) oznaczaj?cym ?ja” (pierwsz? osob? liczby pojedynczej), ktory został oznaczony specyficznym dla j?zyka japo?skiego markerem (partykuł?) tematu は (wa). リンゴ (ringo) jest dopełnieniem, ktore podobnie jak podmiot, jest oznaczony kolejn? partykuł? ? を (o), markerem dopełnienia w japo?skim. 食べました (tabemashita) jest czasownikiem oznaczaj?cym ?je??” i postawiony został na ko?cu zdania.

Szyk zdania w łacinie [ edytuj | edytuj kod ]

Trzeba jednak zauwa?y?, ?e w łacinie szyk jest w praktyce zupełnie swobodny, np. zdania: (ego) pomum edo (SOV), (ego) edo pomum (SVO), Edo ego pomum (VSO), Edo pomum ego (VOS), Pomum ego edo (OSV) i Pomum edo ego (OVS): jem jabłko ? s? praktycznie ekwiwalentne; ro?ni? si? jedynie rozło?eniem nacisku na poszczegolne elementy zdania ^[3] .

Przypadek j?zyka niemieckiego [ edytuj | edytuj kod ]

W niektorych j?zykach, np. niemieckim istniej? przypadki, gdy orzeczenie lub jego cz??? wyst?puje na ko?cu zdania: Er ist Dolmetscher geworden . Sie hat dringend gehen mussen . Z typologicznego punktu widzenia cecha ta nie kwalifikuje j?zyka jako maj?cego orzeczenie na ko?cu zdania ^[4] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Jan Wikarjak : Gramatyka opisowa j?zyka łaci?skiego . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999. ISBN  978-83-01-01023-2 .
• Alfred Majewicz : J?zyki ?wiata i ich klasyfikowanie . Warszawa: Pa?stwowe Wydawnictwo Naukowe, 1999. ISBN  83-01-08163-5 .