|
Ten artykuł dotyczy hetmana polnego litewskiego. Zobacz te?: zobacz
inne osoby
o tym imieniu i nazwisku.
|
Roman Sanguszko
(ur. ok.
1537
, zm.
12 maja
1571
) ?
ksi???
na
Niesuchoje?ach
i
Łokaczach
[1]
,
hetman polny litewski
w latach 1567-1571,
wojewoda bracławski
w latach 1566-1571, starosta
?ytomierski
, był wyznawc?
prawosławia
[2]
.
Wywodził si? z rodu
kniaziowskiego
. Był synem
Fiodora Sanguszki
i Hanny Despotowny (zm. 1579), corki
Jovana Brankovicia
,
despoty Serbii
.
Dzieci?stwo i młodo?? sp?dził na dworze krolewskim. Był dworzaninem krola
Zygmunta II Augusta
. Karier? wojskow? rozpocz?ł w 1555 roku bior?c udział na czele własnego oddziału w wojnie przeciwko
Pa?stwu Moskiewskiemu
. W 1557 za zasługi na polu bitwy otrzymał
starostwo
?ytomierskie
.
Od 1558 roku Roman Sanguszko brał udział w walkach z Tatarami, od 1564 roku uczestniczył w
wojnie litewsko-moskiewskiej
. 26 stycznia 1564 roku wzi?ł udział w zwyci?skiej w
bitwie pod Cza?nikami nad Uł?
.
W 1566 roku na sejmie w Wilnie został mianowany pierwszym
wojewod? bracławskim
. W marcu nast?pnego roku otrzymał buław?
hetmana polnego litewskiego
. W lipcu 1567 przeprowadził błyskawiczn? mobilizacj? wojsk i w okolicach
Połocka
stoczył seri? zwyci?skich bitew z armi? moskiewsk?, w tym
bitw? pod Cza?nikami
. We wrze?niu 1568 roku brawurowym szturmem zdobył twierdz?
Ułł?
. Nast?pnie korzystaj?c z okazji spustoszył okolice
Newla
,
Wieli?a
i
Wielkich Łukow
co przyniosło mu wiele cennych łupow wojennych. W 1569 roku pomimo niech?ci do zacie?niania zwi?zkow
Korony
z
Litw?
jako przedstawiciel Korony Krolestwa Polskiego podpisał
akt unii lubelskiej 1569 roku
[3]
. W tym samym roku ponownie wyprawił si? na
Ukrain?
, gdzie pobił Tatarow pod
Humaniem
.
Zmarł 12 maja 1571 roku. Swoj ogromny maj?tek pozostawił synowi. Pochowany został w
monasterskiej cerkwi ?w. Mikołaja w Mielcach
.
Roman Sanguszko uwa?any jest za jednego z najwybitniejszych dowodcow litewskich doby jagiello?skiej. Wsławił si? jako obro?ca Litwy i Rusi przed najazdami Tatarow, z ktorymi stoczył liczne zwyci?skie walki. W polityce wewn?trznej był zwolennikiem zachowania odr?bno?ci Litwy.
Po?lubił wyznawczyni? prawosławia, podobnie jak on sam, Aleksandr? z
Chodkiewiczow
(zm. 1570). Mieli troje dzieci. Obie corki wyszły za m?? za
kalwinistow
, z czasem Teodora przeszła na kalwinizm, a Aleksandra z m??em ok. 1600 roku na
katolicyzm
.
- ↑
Filip Sulimierski
,
Bronisław Chlebowski
,
Władysław Walewski
:
Słownik geograficzny Krolestwa Polskiego i innych krajow słowia?skich, t. VII
. Warszawa: 1880-1902, s. 117.
- ↑
Henryk Litwin, Napływ szlachty polskiej na Ukrain? 1569-1648, Warszawa 2000, s. 203.
- ↑
Akta Unji Polski z Litw?: 1385-1791, wydali
Stanisław Kutrzeba
i
Władysław Semkowicz
, Krakow 1932, s. 339.